کتاب کمد دیواری

کتاب کمد دیواری نوشتهٔ کیوان میرمحمدی است. انتشارات علمی و فرهنگی این چهار نمایشنامهٔ ایرانی را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب کمد دیواری

کتاب کمد دیواری چهار نمایشنامهٔ ایرانی را در بر گرفته است. عنوان این چهار اثر عبارت است از «دزدها به چه می‌اندیشند؟» (نامزد دریافت جایزه در دومین جشنوارهٔ نمایشنامه‌نویسی «افراز»)، «ما به هم دروغ نمی‌گیم» (نمایشنامهٔ برگزیدهٔ نخستین جشنوارهٔ نمایشنامه‌نویسی «افراز» در سال ۱۳۸۹ و دارای افتخارات دیگر)، «G» و «کمد دیواری». این نمایشنامه‌ها را نشان‌دهندهٔ نکته‌سنجی و مهارت نویسنده در کشف ظرایف روابط انسانی دانسته‌اند. این چهار اثر که بر پایهٔ روابط زوج‌ها بنا شده، با شخصیت‌های محدود و دیالوگ‌هایی که عمیق توصیف شده، انتخاب خوبی برای مطالعه و به اجرا درآوردن معرفی شده است. پیامدهای زندگی شهرنشینی از درون‌مایه‌های این چهار نمایشنامه است.

می‌دانیم که نمایشنامه متنی است که برای اجرا بر روی صحنه و یا هر مکان دیگری نوشته می‌شود. هر چند این قالب ادبی شباهت‌هایی به فیلم‌نامه، رمان و داستان دارد، شکل و فرم و رسانه‌ای جداگانه و مستقل محسوب می‌شود. نخستین نمایشنامه‌های موجود از دوران باستان و یونان باقی مانده‌اند. نمایشنامه‌ها در ساختارها و شکل‌های گوناگون نوشته می‌شوند، اما وجه اشتراک همهٔ آن‌ها ارائهٔ نقشهٔ راهی به کارگردان و بازیگران برای اجرا است. بعضی از نمایشنامه‌ها تنها برای خواندن نوشته می‌شوند؛ این دسته از متن‌های نمایشی را کلوزِت (Closet) نامیده‌اند. از مشهورترین نمایشنامه‌نویس‌های غیرایرانی می‌توان به «آیسخولوس»، «سوفوکل»، «اوریپید» (یونان باستان)، «شکسپیر»، «هارولد پینتر» (انگلستان)، «مولیر» (فرانسه)، «هنریک ایبسن» (نروژ)، «آگوست استریندبرگ» (سوئد)، «برتولت برشت» (آلمان)، «ساموئل بکت» (ایرلند) و «یوجین اونیل» (آمریکا) اشاره کرد. نام برخی از نمایشنامه‌نویس‌های ایرانی نیز «بهرام بیضائی»، «عباس نعلبندیان»، «اکبر رادی»، «غلامحسین ساعدی»، «بهمن فُرسی»، «محسن یلفانی»، «نغمه ثمینی»، «محمد رضایی راد»، «محمد یعقوبی»، «محمد رحمانیان»، «علیرضا نادری» و «محمد چرمشیر» بوده است.

خواندن کتاب کمد دیواری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ادبیات نمایشی ایران و قالب نمایشنامه پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب کمد دیواری

«G

شخصیت‌ها

هومن سی‌ویک‌ساله

ملیکا سی‌ساله

[اتاق خواب. شب است. یک تخت‌خواب دونفره در مرکز صحنه است و در هر طرف آن یک پاتختی قرار دارد که روی هر یک آباژوری روشن است. نور آباژورِ سمت راست قرمزرنگ است و نور آباژورِ سمت چپ آبی. روی پاتختیِ سمت راست یک لپ‌تاب، چند کتاب و یک موبایل، و روی پاتختیِ سمت چپ یک پارچ و لیوان آب و یک موبایل و یک دستگاه گوشی تلفن قرار دارد. یک ساعت بزرگ به شکل جغد روی دیوار سمت راست است. چشم‌های جغد به جای عقربهٔ ثانیه‌شمار مدام به راست و چپ می‌رود. بالای تخت قفسهٔ چوبی بزرگی از کتاب است و رویش پر از قاب عکس‌هایی از عکس‌های هومن و ملیکا. جلوی صحنهٔ سمت چپ، یک میز آرایش با یک صندلی کوچک قرار دارد. پنجرهٔ اتاق در جلوی صحنه واقع شده است و پرده‌ای سفید با طرح گل‌های ریز از آن آویزان است. در واقع، تماشاگران از پنجرهٔ اتاق خواب در حال تماشای صحنه هستند. اکنون پردهٔ اتاق خواب کشیده شده است و تماشاگران نمی‌توانند صحنه را ببینند. زمانی که پرده کنار می‌رود، نور مهتاب و نور خیابان نیز به نور اتاق اضافه خواهد شد. مرد سمت راست تخت است و زن سمت چپ و یک روتختی شاد و رنگی رویشان کشیده‌اند]

***

مرد: ملیکا...

زن: ...

مرد: ملیکا...

زن: ...

مرد: خوابی؟

زن: نه...

مرد: خوابی؟

زن: چرا پرده رو کشیدی؟

مرد: خوابی؟

زن: نه... من این جوری خوابم نمی‌بره. چندهزار بار بگم؟

مرد: وقتی پرده کناره، منم خوابم نمی‌بره؟ چندصدهزار بار بگم؟

زن: خوابیدن من مهمه یا تو؟

مرد: یعنی خوابیدن من مهم نیست؟

زن: تو شرایط فعلی نه.»