کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی

کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی نوشتهٔ پیتر دبویسر و ترجمهٔ ندا تسلیمیان (مترجم کتاب «فلسفه برای نوجوانان») و ویراستهٔ سمیرا سپهرنیا است. نشر مهرگان خرد این ۲ نمایشنامهٔ معاصر فرانسوی - بلژیکی را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی

کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی حاوی دو نمایشنامهٔ معاصر فرانسوی به قلم پیتر دبویسر است. این نمایشنامه‌ها به راز، فراموشی و بخشش پرداخته و اشاراتِ تاریخی و اجتماعی دارند. نویسنده در این اثر، داستان‌هایی افسانه‌ای اما نزدیک به واقعیت را به تصویر می‌کشد که توجه طرفداران نمایشنامه‌های مدرن و پست‌مدرن را جلب کرده است. گفته شده است که استفادهٔ پیتر د بویسر از زبانْ موجز و شاعرانه است. او به اشیا در صحنهٔ تئاتر ماهیت ویژه‌ای می‌بخشد و تاریخ را به‌مثابهٔ بستری رؤیاگونه برای روایت خود انتخاب می‌کند. ساختار نمایش‌نامه‌های کتاب حاضر با نمایشنامه‌های مرسوم متفاوت است؛ گویی نویسنده به‌عنوان راوی حضور خود را در روایت حفظ می‌کند. دیالوگ‌ها در ترکیب با توصیفات نوشته شده‌اند؛ گویی نویسنده توضیحاتی را که باید در صحنه قابل‌مشاهده باشند، از زبان راوی بیان می‌کند. می‌توان این اثر را مرزی میان نمایشنامه و داستان به حساب آورد. مترجم پس از اتمام نمایش‌نامه‌ها تحلیلی مفصل از این دو اثر ارائه داده است. این دو اثر را «اتحاد جادویی شعر و سیاست» دانسته‌اند؛ دو نمایشنامه‌ای که در دستهٔ ساختارهای ضد پیرنگ قرار دارند ( یعنی در آن‌ها از روال کلاسیک نمایشنامه‌نویسی و داستان‌گویی استفاده نشده است).

در نمایشنامهٔ «کتاب‌سوزی»، یک صندوق وسط صحنه قرار دارد و شخصیتی خودش را گربهٔ «شرودینگر» معرفی می‌کند. نام این اثر به از بین‌بردن گزینه‌ها و منابع اطلاعاتی از پیش تعیین‌شده اشاره دارد؛ همچنین کتاب‌سوزی را می‌توان نمایانگر جراحت‌های تاریخی دانست. نمایشنامهٔ «کتاب‌سوزی» داستان مردی به نام «سباستین» را روایت می‌کند که همسرش را به‌علت یک نوع بیماری ژنتیکی از دست داده و دخترش نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارد. او به‌‌دنبال درمان می‌گردد. در این مسیر درگیر رسوایی‌های شرکتی می‌شود که پرونده‌های محرمانهٔ سیا (CIA) و دیگر پرونده‌های فساد اخلاقی را مدیریت می‌کند. سباستین مِیلی سیری‌ناپذیر به فاش‌کردن فیلم‌های مخفی، رمزگشایی کد ژنتیکی و شکستن کد اقتصادی کلان دارد.

در نمایش‌نامهٔ «چشم‌‌انداز گذرگاه خیالی»، مردی با یک جعبهٔ مقوایی در صحنه حضور دارد. او جعبه را متعلق به «گی دبور»، نویسنده و نظریه‌پرداز انقلابی می‌داند که آن را از ژان لوک گدار، فیلم‌ساز فرانسوی هدیه گرفته است. این مرد با پسرکی روبه‌رو می‌شود که ظاهر متفاوتی دارد و گویی از سرزمین قصه‌ها آمده است. پسرک اسبی به نام «آباس» دارد که پیتر د بویسر معتقد است نام آن را از نام عباس کیارستمی گرفته است. مرد همراه با پسرک و اسب در جست‌وجوی آینده‌ای گمشده، سفری حماسی را آغاز می‌کند. داستان این نمایشنامه، سرشار از دستاوردهای اتفاقی است و صحنه از آرشیوِ اشیا ساخته شده؛ یک کیسهٔ شن کوچک از غار افلاطون، یک حلقهٔ آهنی، دست‌کش آدام اسمیت، اسب هنری فورد و... .

خواندن کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ادبیات نمایشی معاصر فرانسه - بلژیک و قالب نمایشنامهٔ مدرن و پست‌مدرن پیشنهاد می‌کنیم.

درباره پیتر دبویسر

پیتر دبویسر نویسنده، کارگردان و هنرمند تئاتر است. او در آنتورپ و پاریس به تحصیل فلسفه پرداخت. آثار او توسط بسیاری از جشنواره‌ها و سازمان‌های بین‌المللی ارائه شده و در فلاندر و خارج از آن مورد تحسین گسترده قرار گرفته است. مضامین تکرارشونده در آثار او شامل درهم‌تنیدگی واقعیت و تخیل، تمرین‌هایی در «احساس امکان» و تخیلی مقاومت است. در سال ۲۰۱۶، او همراه با «توماس بلینک رابین»، یک جامعهٔ خودمختار مستقر در بروکسل را برای تولید آثار هنری سفارشی تأسیس کرد. پیتر د بویسر داستان و ناداستان می‌نویسد؛ تئاتر و غیرتئاتر. او که متن‌های خودش را روی صحنه هم می‌برد، «هایرونیموس بوش معاصر ادبیات» و «قصه‌گوی قرن بیست‌ودوم» لقب گرفته است.

بخشی از کتاب کتاب سوزی و چشم انداز گذرگاه خیالی

«|۱۳|

تیلدا الان یه هفته‌ست که تو دامنهٔ کوه زندگی می‌کنه.

تیلدا و هیچ‌کسِش میون هیچ‌کس‌ها:

اون‌ها عاشق همدیگه‌ن.

تیلدا به‌سرعت متوجه رفتارهای عمیق و برجسته‌شون می‌شه.

عصرها آتیش روشن می‌کنن.

رسم اینه، هر شب حداقل یک نفر یک کتاب رو آتیش بزنه.

کتابی که سوخته

کتابیه که وجهٔ یکی از افراد گروه هیچ‌کس‌ها رو نشون می‌ده.

اکثر اون‌ها تمایلی به صحبت کردن دربارهٔ اون موضوع ندارن،‌

جلسات خصوصی گروه دور آتیشه،

اون‌ها هیچی نمی‌گن

معمولاً یادداشتی روی درخت می‌چسبونن،

یا یه متن گروهی ارسال می‌شه:

«امشب من کتاب بارون درخت‌نشین کالوینو رو می‌سوزونم،

خوب بود، می‌خوام چیز دیگه‌ای بخونم.»

هرکسی که بخواد، عنوانی معرفی می‌کنه،

و بعد اون‌ها درمورد کتاب صحبت می‌کنن،

بعد اون فرد توضیح می‌ده چرا موردی که معرفی کرده این‌قدر مهمه،

دقیقاً چه معنایی براش داشته،

و چطور به زندگی‌ش شکل داده،

و بعد کتاب رو تو آتیش می‌ندازه.

اون‌ها نگاه می‌کنن که چطور شعله‌های آتیش آخرین خوانندهٔ کتاب می‌شن.

و همه‌شون اتفاق‌نظر دارن که این شعله‌ها خوانندهٔ نهایی هستند.

فقط شعله‌های آتیش می‌تونن کتاب رو رها کنن،

و مفهومش رو آزاد کنن:

شکارِ معنای اصلی کلمات در یک ستون دود متحرک و رقصنده خاتمه پیدا می‌کنه.

همه اطراف آتیش مجبور می‌شن معنای کتاب رو به‌طور مداوم بازنگری و تفسیر کنن.

و بنابراین کتاب به‌راستی شروع به زندگی می‌کنه،

نه‌تنها بازگو و بازتعریف می‌شه،

که خاکستر کتاب، تا ابد باز باقی می‌مونه.

بنابراین هیچ‌کس‌ها از اینکه یک کتاب تبدیل به پایه و اساس یک سیستم اتوپیایی جدید بشه جلوگیری می‌کنن

حقیقاً، این عمل -که به همون اندازه که کلیشه‌ایه قابل توجه هم هست- می‌تونه به همهٔ اون سیستم‌ها پایان بده.»