کتاب انسان و انتخاب دشوار

کتاب انسان و انتخاب دشوار نوشتهٔ علی صاحبی است و انتشارات ذهن آویز آن را منتشر کرده است. مسئولیت‌پذیری یا مسئولیت‌گریزی؟

درباره کتاب انسان و انتخاب دشوار

یکی از ویژگی‌های فرهنگ رفتاری ما «قربانی‌گری» یا قربانی دانستن و گریز از مسئولیت‌پذیری در برابر وضعیت خود است. این گرایش در تمام سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی و حتی در سطح ملی به خوبی دیده می‌شود. اگر خوب بنگریم همه افراد پیرامون ما شاکی و ناراحت بوده و دیگران را سرزنش می‌کنند.

اما در روان‌شناسی، بازی قربانی و یا سبک زندگی مبتنی بر سرزنش‌گری و گریز از مسئولیت‌پذیری نوعی سبک زندگی و رفتار کلی است که از چهار مؤلفه یا بخش تشکیل می‌شود: فکر، عمل، احساس و فیزیولوژی. افراد این سبک یا کلیت رفتاری را انتخاب می‌کنند و بابت آن هزینه‌های زیادی می‌پردازند. البته اگر از آن آگاه شده و جایگزین بهتر و مفیدتری برای آن بیابند می‌توانند الگوی کارآمد و رفتار کلی مؤثرتری را انتخاب کنند. در کتاب انسان و انتخاب دشوار که درواقع جلد دوم از سه‌گانهٔ «زندگی مسئولانه» است، در ابتدا ویژگی‌های هر یک از مؤلفه‌های مختلف این الگو به تفصیل شرح داده شده تا در وهلهٔ نخست راه برای شناسایی این الگو و سبک زندگی مبتنی بر سرزنش‌گری هموار شود و در مرحلهٔ بعد راه‌های رهایی از این الگوی مسلط و ایجاد الگویی جایگزین مبتنی بر مسئولیت‌پذیری معرفی شوند.

خواندن کتاب انسان و انتخاب دشوار را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب انسان و انتخاب دشوار

«بستر اصلی مسئولیت‌پذیری و مسئولیت‌گریزی «طرز فکر» یا «شیوه نگرش» و باورهای افراد نسبت به خود، دیگران و وقایع و رخدادهای محیط اطراف است. افراد مسئولیت‌گریز، که در بیشتر مواقع خود را قربانی شرایط و افراد دیگر می‌دانند، غالباً طرز فکر یا نگرشی منفعل نسبت به خود، توانمندی‌ها و میزان قدرت و نفوذ عوامل بیرونی دارند. آن‌ها در بیانات آشکار و پنهان و حتی در گفتارهای درونی و خودگویی‌های خود باور دارند که:

من مسئول انتخاب‌ها و تصمیمات خود نیستم.

من مسئول شیوه‌ای نیستم که زمانم را با آن اولویت‌بندی و مدیریت می‌کنم.

من مسئول آن سطح از حضور ذهن، هشیاری و دقتی نیستم که به محل کار می‌آورم.

من مسئول میزان مراقبت یا عدم مراقبت لازم از بدنم نیستم.

من مسئول رابطه‌ای نیستم که انتخاب کرده تا واردش شده یا تصمیم دارم همچنان در آن باقی بمانم.

من در برابر چگونگی برخورد و رفتارم با افراد دیگر همانند فرزندان، والدین، همسر، خواهر، برادر، همسایه، رفقا، مأمور فروش، مغازه‌دارها و کارمندان سازمان‌هایی که به آن‌ها مراجعه می‌کنم، مسئول نیستم.

من مسئول بی‌معنایی زندگی یا بی‌هدفی خود در آن نیستم.

من در برابر خشنودی و رضایتمندی خود مسئول نیستم.

حال با در دست داشتن تصویری کلی از مسئولیت‌گریزی و شیوه نگرش و رفتارهایی که به قربانی‌گری منتهی می‌شود، اجازه دهید تا گام به گام عناصر اصلی تشکیل‌دهنده این پدیده فراگیر و از هر نظر پر هزینه در قلمرو فردی، خانوادگی و اجتماعی را بررسی کنیم.»