کتاب عدن، شبه جزیره

کتاب عدن، شبه جزیره نوشتهٔ پل نیزان و ترجمهٔ سپهر یحیوی است. انتشارات دیدار این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر یک ناداستان دربارهٔ عدن - عربستان است.

درباره کتاب عدن، شبه جزیره

کتاب عدن، شبه جزیره در ۱۵ بخش نوشته شده است. این ناداستان فرانسوی یک سفرنامه و شرح‌حال و درعین‌حال یک جستار و هجویه است.

این ناداستان یکی از مهم‌ترین آثار ادبی فرانسهٔ بین ۲ جنگ است. شهرت این اثر و نویسنده‌اش بیشتر مدیون بازنشر کتاب در ۱۹۶۰ به‌همت «ژان پل سارتر» است که بر این کتاب پیشگفتاری بلند نوشت و در آن به نویسنده، فضای فکری و فرهنگی فرانسهٔ آن دوران، خود اثر و نیز زندگی پل نیزان و خاطرات مشترکشان پرداخت. این کتاب نثر فخیم و درخشانی دارد و سرشار از ایده‌های تازه و جسورانه است. یوسف اسحاق‌پور، نویسنده، منتقد و روشنفکر ایرانی مقیم فرانسه، در سال ۱۹۸۰ کتابی با عنوان «پل نیزان؛ اسطوره و زمانه‌اش» به زبان فرانسوی منتشر کرد (پاریس، سیکومور). بااین‌حال، پُل نیزان در ایران کمابیش ناشناخته مانده و بیشتر آثارش تاکنون به فارسی برگردانده نشده است.

در یک تقسیم‌بندی می‌توان ادبیات را به ۲ گونهٔ داستانی و غیرداستانی تقسیم کرد. ناداستان (nonfiction) معمولاً به مجموعه نوشته‌هایی که باید جزو ادبیات غیرداستانی قرار بگیرند، اطلاق می‌شود. در این گونه، نویسنده با نیت خیر، برای توسعهٔ حقیقت، تشریح وقایع، معرفی اشخاص، یا ارائهٔ اطلاعات و به دلایلی دیگر شروع به نوشتن می‌کند. در مقابل، در نوشته‌های غیرواقعیت‌محور (داستان)، خالق اثر صریحاً یا تلویحاً از واقعیت سر باز می‌زند و این‌گونه به‌عنوان ادبیات داستانی (غیرواقعیت‌محور) طبقه‌بندی می‌شود. هدف ادبیات غیرداستانی تعلیم عامهٔ مردم است (البته نه به‌معنای آموزش کلاسیک و کاملاً علمی و تخصصی که عاری از ملاحظات زیباشناختی است)؛ همچنین تغییر و اصلاح نگرش، رشد افکار، ترغیب، یا بیان تجارب و واقعیات از طریق مکاشفهٔ «مبتنی بر واقعیت» از هدف‌های دیگر ناداستان‌نویسی هستند. ژانر ادبیات غیرداستانی به مضمون‌های بی‌شماری می‌پردازد و فرم‌های گوناگونی دارد. انواع ادبی غیرداستانی می‌توانند شامل موارد فهرست زیر باشند:

جستارها، زندگی‌نامه‌ها، کتاب‌های تاریخی، کتاب‌های علمی - آموزشی، گزارش‌های ویژه، یادداشت‌ها، گفت‌وگوها، یادداشت‌های روزانه، سفرنامه‌ها، نامه‌ها، سندها، خاطره‌ها، نقدهای ادبی.

خواندن کتاب عدن، شبه جزیره را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران قالب ناداستان پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب عدن، شبه جزیره

«بیست سالم بود. قبول ندارم کسی بگوید که بهترین دورهٔ زندگی است. برای یک جوان همه‌چیز تهدید به ویرانی است: عشق، عقاید، ازدست‌دادن خانواده، سری درآوردن در میانِ بزرگان. سخت است که انسان دریابد سهم‌اش در این دنیا چیست.

دنیای ما به چه‌چیز شباهت داشت؟ حال‌وهوای خائوسی را داشت که یونانیان آن را در هاویهٔ خلقت، خاستگاه هستی‌اش می‌پنداشتند. با این تفاوت که ما آن وضعیت را آغازِ یک پایان می‌دیدیم، نه آغازِ یک آغاز. در برابر تحولات جان‌فرسایی که شاهدانی اندک‌شمار در پی یافتن رازش بودند، ما تنها می‌توانستیم ملاحظه کنیم که آشفتگی، منجر به نابودی قطعی هر چه هست می‌شود. همه‌چیز از پریشانی‌ای که پایان بیماری‌ها را رقم می‌زند نشان داشت: پیش از مرگ، که عهده‌دار نامرئی‌کردن همهٔ جسم‌هاست، یگانگی تن زائل می‌گردد و در سیر این تکثیر، هر بخشی از بدنﹾ یک سر ریسمان را می‌کشد. نتیجه‌اش می‌شود پوسیدگی‌ای که رستگاری دربرندارد.

انسان‌های بسیار کمی در خود روشن‌بینی لازم برای پرتوافکندن بر نیروهایی را می‌دیدند که در پس تکه‌پاره‌های درشتِ پوسنده در تکاپو بودند.

ما چیزی از آن‌چه باید می‌دانستیم نمی‌دانستیم: فرهنگ بسی پیچیده‌تر از آن بود که اجازه دهد از چیزی غیر از چین‌وچروک‌های سطحی سردرآوریم. در این دنیای استدلال‌های مرتب و چیده‌شده، فرهنگ در پیچ‌وتاب ظرافت‌ها گم می‌شد و کمابیش همهٔ حرفه‌ای‌ها از هجی‌کردن متونی که شرح می‌دادند عاجز بودند. خطا همواره از صواب پیچیده‌تر است. ما به الفبایی نیاز داشتیم که از مسائل به‌راستی مهم تشکیل شده باشد. اما به‌جای فراگیری خواندن، کسانی که دل‌مشغولی صادقانه‌ای گاه خواب را از چشمان‌شان می‌ربود، استنتاج‌هایی را تصور می‌کردند که جملگی بر پایهٔ مطالعهٔ تطبیقی انحطاط‌ها بنا شده بود: نتیجه‌گیری‌هایی از حملهٔ بربرها، پیروزی ماشین، دیدگاه‌های پاتموسی، توسل‌جویی به ژنو و خدا. چقدر همه باهوش بودند!

اما این ناقلاها کوتاه‌بین‌تر از آن بودند که از پشت عینک‌شان جایی دورتر از ابرهای آسمان را ببینند. جوان‌ترها اعتماد به نفس داشتند.»