کتاب بازی ها

کتاب بازی ها نوشته اریک برن است و با ترجمه اسماعیل فصیح منتشر شده است. این کتاب به روانشناسی روابط انسانی می‌پردازد.

درباره کتاب بازی ها

در بخش اول این کتاب نویسنده تحلیل رفتار متقابل را به عنوان راهی برای تفسیر برهم‌کنش‌های اجتماعی مطرح می‌کند. او در ادامه مطرح می‌کند هر انسانی یک «والد» یک «بالغ» و یک «کودک» درون دارد و بسیاری از رفتارهای ناشایست انسان‌ها به این دلیل رخ می‌دهد که یکی از آن‌ها در موقعیت اشتباهی کنترل انسان را در دست می‌گیرد. مثلا رئيسی که مانند یک والد کنترل‌گر با کارمندش برخورد می‌کند معمولا با جوابی کودکانه یا از سر کج خلقی مواجه می‌شود.

بخش دوم کتاب اریک برن به مجموعه‌ای از بازی‌های ذهنی‌ای اشاره می‌کند که در آن‌ها انسان‌ها تحت یک سری الگوهای قابل پیش‌بینی عکس‌العمل نشان می‌دهند. در واقع انسا‌ن‌ها به جای بروز احساس واقعی خودشان و دریافت همدلی متقابل از یک سری الگوهای مخرب پیروی می‌کنند و پشت نقاب‌های متفاوت پنهان می‌شوند تا نیازشان به نوازش و توجه را پنهان کنند و آسیب‌های جبران ناپذیری به روابطشان می‌زنند.

خواندن کتاب بازی ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به روان‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب بازی ها

(۱) هر فرد پدر و مادری (یا جانشین آنها را) داشته است و در درون خود دارای مجموعه‌ای از «حالاتِ من» است که بازآفرین «حالاتِ منِ» آن پدر و مادر است (همان‌طور که وی آنها را می‌دید)، و این «حالاتِ منِ» پدری یا مادری ممکن است در شرایط معینی فعال شود (کارکرد روانی برونی). به زبان ساده «هرکسی پدر و مادرش را در درون خود دارد.»

۲) هر فرد (اعم از بچه‌ها، بیماران عقب‌افتاده ذهنی یا اشخاصی که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند) می‌تواند اطلاعات ذهنی‌اش را در مغزش مرتب کند، به شرط آن‌که «حالتِ من» مناسب او به کار بیفتد (کارکرد روانی جدید). به زبان ساده «هرکس یک بالغ در درونش دارد.»

۳) هر شخصی روزگاری از امروزش جوان‌تر بوده است، پس در مغز خود آثار ثبت‌شده‌ای از سال‌های اولیه زندگی‌اش دارد که این آثار در شرایط و موقعیت‌های معین فعال می‌شود (کارکرد روانی قدیمی) به زبان ساده، «هرکس در درون خود پسربچه یا دختربچه کوچکی دارد.»

در این‌جا مناسبت دارد که نمودار اول (شکل ۱ ـ الف) را که نمودار ساخت نام دارد، ارائه دهیم. این طرح نمایانگر شخصیت کامل هر فرد، و شامل حالات منِ «والد»، «بالغ» و «کودک» می‌باشد. این سه حالت کاملا از یکدیگر مجزا نگه داشته شده‌اند، زیرا با یکدیگر بی‌اندازه متفاوت و در اکثر مواقع متناقض هستند. این تمایزات ممکن است در نظر ناظری بی‌تجربه چندان واضح نباشد، ولی اگر کسی به خود زحمت دهد که این طرح تشخیص ساختی را فراگیرد، به زودی موضوع را بسیار جالب و مؤثر می‌یابد. بجاست که از این پس از اشخاص واقعی به عنوان والدین، کودکان، یا افراد بالغ یاد کنیم. (بدون گیومه)، ولی واژه‌های «والد»، «کودک» و «بالغ» (درون گیومه) را موقعی به کار ببریم که منظورمان «حالاتِ من» باشد. شکل ۱ ـ ب شکل ساده شده و مناسبی از نمودار ساخت شخصیت را ارائه می‌دهد.

قبل از پایان دادن به موضوع طرح ساخت شخصیت، لازم است زیر و بم‌های خاصی را یادآور شویم.

۱) در طرح ساخت شخصیت هرگز از واژه «کودکانه» استفاده نمی‌شود، زیرا این کلمه در اذهان مترادف است با سبکی و ناپسندی و حالتی که باید متوقف گردد و کنار گذاشته شود. ترکیب «مثل بچه‌ها» را گاهی برای توصیف «کودک» («حالتِ منِ» قدیمی) به کار می‌بریم، چون بیشتر جنبه زیستی را مجسم می‌کند، نه تعصب را. در واقع از بسیاری از جهات «کودک» باارزش‌ترین جنبه شخصیت محسوب می‌شود، و می‌تواند در زندگی فرد همان آثاری را داشته باشد که یک بچه در زندگی خانوادگی دارد، یعنی خوشحالی، جذبه و خلاقیت. اگر «کودک» درون فرد ناسالم باشد، عواقب آن نیز ممکن است تلخ باشد، ولی در رفع این ناراحتی نیز می‌توان، و باید، اقدامی کرد.