کتاب زند و هومن یسن

کتاب زند وهومن یسن (و کارنامه اردشیر پاپکان) اثری از صادق هدایت، نویسنده مشهور کتاب بوف کور است که در انتشارات مجید منتشر شده است. این کتاب دربردارنده رشته حوادث و پیشگویی‌های اورمزد درباره آینده ملت و دین ایرانی است.

درباره کتاب زند وهومن یسن

کتابی که با نام زند وهومن یسن، یا معمولا بهمن‌ یشت و یا زند وهمن یسن خوانده می‌شود، دربردارنده پیشگویی‌هایی اورمزد درباره آینده ملت و دین ایران است که آن‌ها را به زرتشت پیشگویی کرده است. همانطور که در مقدمه کتاب هم آمده است، این پیش آمدها هرکدام در دوره مشخصی اتفاق می‌افتد؛ دوره ماقبل آخر که هنگام تاخت و تاز «دیوان ژولیده‌موی از تخمه خشم» و اهریمن‌نژادان چرمین‌کمر است، قسمت عمده متن کتاب را تشکیل می‌دهد. در این دوره است که زنگیان و آوارگان و فرومایگان، سرزمین ایران را می‌گیرند و آن را به نابودی می‌کشانند.

اورمزد چهار دورهٔ جهان را در رویا به زرتشت نشان داد. هر کدام از دوره‌ها نمادی از یکی از فلزات است: زرین، سیمین، فولادین، و دورهٔ آمیختگی آهن (با فلزات دیگر). دورهٔ اول که دوران زرین است، مصادف است با دوران پادشاهی گشتاسب و ظهور زرتشت. دورهٔ دوم که سیمین است، مصادف با پادشاهی اردشیر بابکان (بهمن اردشیر) و دورهٔ سوم، فولادین، مصادف با پادشاهی خسرو انوشیروان است. دوران چهارم دورهٔ حکومت دیوان ژولیده موی خشم نژاد است که مصادف با پایان هزارهٔ زرتشت است.

کتاب زند وهومن یسن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن کتاب زند وهومن یسن را به تمام علاقه‌مندان به مطالعه کتاب‌های تاریخی و علاقه‌مندان و پژوهشگران تاریخ پیش از اسلام پیشنهاد می‌کنیم.

درباره صادق هدایت

صادق هدایت نویسنده مشهور ایرانی و یکی از پدران داستان‌نویسی مدرن، ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ متولد شد. او یکی از روشنفکران برجسته ایرانی است که علاوه بر نوشتن به ترجمه و تصحیح نیز مشغول بود. صادق هدایت، محمدعلی جمال‌زاده، بزرگ علوی و صادق چوبک از پدران داستان‌نویسی نوین ایرانی‌اند.

هدایت از پیشگامان داستان‌نویسی نوین ایران و نیز، روشنفکری برجسته بود. بسیاری از پژوهشگران، رمان بوف کور او را مشهورترین و درخشان‌ترین اثر ادبیات داستانی معاصر ایران دانسته‌اند. هرچند آوازه هدایت در داستان‌نویسی است، امّا آثاری از متون کهن ایرانی مانند زند وهومن یسن و نیز از نویسندگانی مانندِ آنتون چخوف و فرانتس کافکا و آرتور شنیتسلر و ژان پل سارتر را نیز ترجمه کرده‌است. شمار بسیاری از سخنوران ایرانی نسل‌های بعدی، از غلامحسین ساعدی و هوشنگ گلشیری و بهرام بیضایی تا رضا قاسمی و عباس معروفی و دیگران، هر یک به نوعی کمتر یا بیشتر تحت تأثیر کار و زندگی هدایت واقع شده و درباره‌اش سخن گفته‌اند.

از آثار صادق هدایت می‌توان به زنده به گور، سگ ولگرد، نیرنگستان، سه قطره خون، فواید گیاهخواری و سایه روشن اشاره کرد. او در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۰ در پاریس به زندگی خود پایان داد. آرامگاه او گورستان پر-لاشز پاریس قرار دارد و محفلی برای دوست‌داران ادبیات و علاقه‌مندان به داستان و داستان‌نویسی است.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با این شخصیت ادبی، معرفی آثار صادق هدایت را نیز بخوانید.

بخشی از کتاب زند وهومن یسن

درایش اهریمن با دیوان

(۱) پیداست که هرشب اهریمن به دیوان درآید که: «اندر جهان روید و نخست به دریا شود و دریا را بخشکانید و به هوم‌سپید * شوید و همه را بخشکانید، چه چون مردمان درگذرند بدان زنده کنند و به کوه شوید و همه کوه را بجنبانید چه کوه آرایش جهان هست و به رستنیها شوید و همه رستنیها را بخشکانید و به کلبه و خانه مردمان روید و مردم و گاو و گوسپند همه را بکشید، کمی را به کمی برید و بیشی را بیشی برید، به بدآگاهان نیکی برید تا دانایان گمان برند؛ به هپتورنگ منگرید، به ونند منگرید تا در کارکردن توانا باشید.»

(۲) آن دیوان و دروجان به دریا شوند؛ سین‌مرغ بانگ کند و سست بباشند، به هوم سپید شوند و آنجا کرماهی سر از آب برآرد و سست بباشند، به کوه روند، آنجا کرکس مرغ بانگ کند و سست بباشند و به دشت روند و آنجا بهمن مرغ بانگ کند و سست بباشند، به کلبه‌ها و خانه مردمان شوند، از گرودمان بانگ آید، از البرز امشاسپندان آیند، که به کنگ‌دز رهسپارند، بانگ پشوتن آید و سست بباشند، بر آسمان نگرند، و نند و هپتورنگ را بینند و نیروی ایشان برود.

(۳) پس (یزد) سروش دست به هم زند و خروس شنود، چون خروس بانگ کند، بهره‌ای از ایشان آتش بهرام و بهره‌ای آتشی که نیمه‌شب به خانه برافروزند بزند، بهره‌ای مینوی درون بزند و دیگران را سروش همابزند۱.

دنباله

«من بنده دین، مرزپان فریدون بهرام نوشتم، از نوشته هیربد اردشیر بهرامشاه رستم بهرام‌شاد که در بوم‌شهر کرمان نوشته، من هم در شهر کرمان نوشتم.

خوب فرجام‌باد! چنین باد! چنین‌تر باد! پیروزباد فره ویژه دین بهی مزدیسنان! به کام یزدان و امشاسپندان باد!

«اشم و هووهشتم استی» (اوستا).

«بهترین آبادی اشویی است.»