ایوب آقاخانی
زندگینامه و معرفی کتابهای ایوب آقاخانی
ایوب آقاخانی (Ayoub Aghakhani) یکی از چهرههای برجسته فرهنگی و هنری معاصر ایران است که در تاریخ ۱ آبان ۱۳۵۴ در شهر تبریز به دنیا آمده است. او بهعنوان بازیگر، کارگردان، نویسنده و تهیهکننده شناخته میشود و فعالیتهای متعددی در عرصههای تئاتر، تلویزیون و سینما دارد.
بیوگرافی ایوب آقاخانی
آقاخانی با توجه به استعداد و تواناییهای خود در بازیگری و کارگردانی، همواره مورد توجه محافل هنری بوده و آثارش بازتابهای گستردهای در این حوزه داشتهاند. او همچنین بهعنوان نمایشنامهنویس فعالیت کرده و چندین کتاب صوتی را با صدای خود خوانده است. آقاخانی در دانشگاه سوره و همچنین آموزشگاههای هنری تدریس میکند.
تحصیلات
ایوب آقاخانی پس از اتمام دوران دبیرستان، وارد دانشگاه آزاد اسلامی شد و در رشتهی ادبیات نمایشی به تحصیل پرداخت. وی در سال ۱۳۸۱ موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه تربیت مدرس شد. این هنرمند برجسته، فعالیتهای هنری خود را از سن ۱۹سالگی، یعنی در سال ۱۳۷۳ آغاز کرد و از آن زمان بهعنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار در هنر ایران شناخته شده است.
مسئولیتها و سمتها
ایوب آقاخانی تاکنون مسئولیتهای متعددی بر عهده داشته است. او از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ بهعنوان رئیس شورای نظارت و ارزشیابی مرکز هنرهای نمایشی فعالیت کرده است. از سال ۱۳۸۷ تاکنون مدیریت پروژه چهارفصل تئاتر ایران را بر عهده داشته و از سال ۱۳۷۴ نیز بهعنوان مؤسس و سرپرست گروه تئاتر پوشه فعالیت میکند. همچنین، در سال ۱۳۸۶ بهعنوان دبیر شورای انتخاب آثار مجموعه تئاتر شهر منصوب شده است. از سال ۱۳۸۷ تاکنون عضو شورای طرح و برنامه مراکز استانهای معاونت صدا بوده و همزمان مدیریت بخش رادیویی دوازدهمین دورهی جشنوارهی بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران را نیز بر عهده داشته است.
مجموعه فعالیتهای هنری
ایوب آقاخانی در حوزهی تلویزیون با ایفای نقش در آثار متعددی حضور داشته است. از جمله این آثار میتوان به سلام آقای مدیر در سال ۱۳۹۸، نجوا در سال ۱۳۹۶، حقالسکوت در سال ۱۳۸۷ و داوران در سال ۱۳۹۲ اشاره کرد.
در سینما نیز وی در فیلم شب روی سنگفرش خیس محصول سال ۱۳۹۱ به ایفای نقش پرداخته و در سال ۱۳۹۴ به عنوان نویسنده فیلم تکههای سنگین سرب فعالیت کرده است.
معرفی آثار منتشرشده از ایوب آقاخانی
ایوب آقاخانی تاکنون آثار متعددی در قالب نمایشنامه، داستان و پژوهش منتشر کرده است. او در سال ۱۳۸۰ نمایشنامههای دوئتی کوتاه برای پاییز و گیلگمش را از سوی انتشارات سنا منتشر کرد. داستان تفاوتهای داستانی همگون درباره دو مرد ناهمگون نیز در سال ۱۳۸۱ در فصلنامهی شرق بنفشه به چاپ رسید. در سال ۱۳۸۲ دو نمایشنامه دیگر با عنوان کاپوچینوی ایرلندی و ماه و مه توسط انتشارات نیلبرگ از او منتشر شدند.
آقاخانی همچنین به حوزهی ترجمه وارد شده و در سال ۱۳۸۳ فیلمنامههای باجه تلفن نوشته لری کوهن (با مشارکت لادن سیّدکنعانی) و مخمل آبی نوشته دیوید لینچ را با همکاری انتشارات سنا به چاپ رسانده است. در سال ۱۳۸۴، نمایشنامههای زمین مقدّس و روزهای زرد از او توسط انتشارات سنا منتشر شدهاند.
علاوه بر این، او در زمینهی پژوهش نیز فعالیت داشته و کتاب اصول درامنویسی برای رادیو را در سال ۱۳۸۷ از سوی انتشارات نمایش به چاپ رسانده است.
کتابهای صوتی ایوب آقاخانی برای کودکان
ایوب آقاخانی در زمینهی تولید کتابهای صوتی ویژهی کودکان فعالیتهای چشمگیری داشته است. از جملهی این آثار میتوان به بابایی و اولین روز مدرسه، این منم والت دیزنی، جزیره آقا فیله، روباه کوچولو و سیبها و روباه کوچولو و ماه گمشده اشاره کرد.
کتابهای صوتی ایوب آقاخانی برای بزرگسالان
ایوب آقاخانی در حوزهی کتابهای صوتی ویژهی بزرگسالان نیز آثار برجستهای ارائه کرده است. از جملهی این آثار میتوان به خورشید نیمهشب، نوشته یو نسبو، اشاره کرد که داستان فرار مردی به نام یون را روایت میکند؛ او به شهری نزدیک قطب میرسد، جایی که خورشید هیچگاه غروب نمیکند.
اثر دیگر، مکاشفه مؤخر است که شامل مجموعهای از ۴۵ قطعه کوتاه بوده و توسط خود آقاخانی نوشته و روایت شده است. همچنین، کتاب صوتی عشق اول، نوشته ایوان تورگنیف، داستان عشق یک نوجوان ۱۶ ساله به زنی ۲۱ ساله را بازگو میکند.
او در کتاب صوتی شیطان، اثری کوتاه از لئو تولستوی، به موضوع امیال انسانی و پیامدهای عشقورزی میپردازد. در نهایت، کتاب صوتی ماشاءالله خان در بارگاه هارونالرشید، نوشتهی ایرج پزشکزاد، داستان طنزآمیزی را روایت میکند که در آن مردی از زمان حال به دوران هارونالرشید سفر میکند و درگیر ماجراهای جذاب و خندهداری میشود.
آثار تالیفی ایوب آقاخانی
ایوب آقاخانی از نویسندگان فعال در حوزهی تئاتر و ادبیات نمایشی است و آثار متعددی در این زمینه تألیف کرده است. از جمله آثار او میتوان به نمایشنامهی امپراطور و آنجلو اشاره کرد که در شش صحنه نوشته شده و به روایت داستان دو مهاجر ایرانی و آفریقایی در کشوری بیگانه میپردازد که در کشوری بیگانه تلاش میکنند با وجود ناآشنایی به زبان یکدیگر، ارتباط برقرار کنند. در این میان، آنها وجوه اشتراکی پیدا میکنند و بخشهایی از زندگی خود را برای یکدیگر بازگو میکنند. این اثر دارای زبانی ساده است و صحنههای آن کوتاه و با عناوین مشخص طراحی شدهاند. این اثر به تلاش دو شخصیت برای برقراری ارتباط و بیان احساسات و تجربیاتشان در دنیایی متفاوت اختصاص دارد.
کتاب سه نمایشنامه (سه نمایشنامهی اقتباسی از ایوب آقاخانی) نیز مجموعهای از آثار نمایشی او است که سبک و نگاه خاص او را در نمایشنامهنویسی به نمایش میگذارد. همچنین، نمایشنامهی پیاده در مه با فضاسازیهایی عمیق به موضوعاتی نظیر جنگ و هویت میپردازد.
نمایشنامه اروند خون اثری است که بر پایهی مضامین مقاومت و فداکاری نوشته شده و وقایع جنگ ایران و عراق را بازتاب میدهد. رگ نیز یکی دیگر از نمایشنامههای شاخص آقاخانی است که به واکاوی مفاهیم تاریخی و اجتماعی میپردازد.
اثر مکاشفه مؤخر که شامل قطعاتی کوتاه و تأملبرانگیز است، از دیگر نوشتههای او محسوب میشود و نشاندهندهی مهارت او در نگارش متون چندلایه با محتوای انسانی و اجتماعی است.
مصاحبهها و دیدگاههای ایوب آقاخانی
ایوب آقاخانی در مصاحبهای با افکارنیوز درباره علاقهاش به سینما میگوید: «جادوی سینما از کودکی با من بود و این علاقه را از پدرم که عکاس بود به ارث بردم. از دهسالگی نوشتن را آغاز کردم و روند آن تا کنکور ادامه یافت. چیزی که جرقه جادویی در من ایجاد کرد، قصههای تنتن بود که خواندن آنها را با کمک خواهرم شروع کردم. هنوز هم وقتی خستهام، خواندن این داستانها آرامشبخش است.»
او دربارهی بازی خود در نقش سرگرد امانی میگوید: «مهمترین دلیلی که شخصیت ایوب امانی را جذاب کرده، این است که این آدم شناسنامه دارد و مخاطب با زیر و بم زندگیاش آشنا میشود و در برخی لحظات، حس همدلی مخاطب را برمیانگیزد. در آثار کلاسیک اروپایی و آمریکایی، چنین شخصیتهایی معمولاً انسانهای تنهایی هستند و در متن بازپرس نیز این رویکرد دنبال شده است. بهویژه زمانی که امانی با سوهانی در فرودگاه صحبت میکند، سوهانی به تنهایی او اشاره میکند.»
او همچنین درباره اجرای ترانههای تب که موضوع آن خوابیدن کودکان است، میگوید: «با این اجرا، مبارزهای علیه خود کردهام.»
ایوب آقاخانی از شاگردان مرحوم صدرالدین شجره نیز بوده است و از این تجربه بهعنوان یکی از نقاط عطف زندگی هنری خود یاد میکند.