کتاب بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی

بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی پژوهشی درباره فرقه انحرافی بهائیت نوشته حمید فرناق است.

از زمان پیدایش بهائیت تاکنون، آموزه‌های این نحله فکری همیشه در معرض نقد و انتقاد قرار داشته و اعتراض‌ها گوناگونی به آن وارد گردیده است.

علمای مسلمان و مسیحی و به‌طور کلی طرفداران ادیان الهی با نگارش کتاب‌های مختلف، بیشترین اعتراض را به مشروعیت و آموزه‌های بهائیت و عملکرد رهبران و پیروان آن، که خود را تکامل یافته اسلام و ادیان الهی می‌دانند وارد آورده‌اند. علاوه بر طرفداران ادیان توحیدی و اندیشمندان مذهبی، بهائیت مورد نقد نویسندگان، اندیشمندان و پژوهشگران حوزه دین و اجتماع نیز قرار گرفته و هر یک از منظری خاص آموزه‌های این آیین ایرانی نوظهور را به باد انتقاد گرفته و اعتراض‌ها جدی به آن وارد آورده‌اند.

اما پدیده جدیدی که از اوائل سال ۱۹۹۶ در جامعهٔ جهانی بهائی پیدا شد، ظهور و بروز منتقدان از درون جامعهٔ بهائی بود. البته برگشت افراد مهم و فرهیخته از بهائیت و گرایش آنان به اسلام۳ و یا انشعاب درون فرقه‌ای سابقه طولانی دارد۴ ولی با گسترش فضای مجازی و اینترنت این امکان برای برخی از روشنفکران و اندیشمندان بهائی در غرب به‌وجود آمد تا اعتراض‌هایی را به دیدگاه‌ها و عملکرد رهبری جامعه بین المللی بهائی یعنی بیت‌العدل وارد آورند.

این روشنفکران که نوعاً از نخبگان جامعه بهائی بودند، از تحصیلات آکادمیک و مطالعات میدانی در حوزه بهائیت برخوردار بوده و شناخت کافی نسبت به بهائیت و آموزه‌های آن دارند، تشکیلات بهائی و رهبری آن در حیفا را زیر سؤال برده و به حرکت‌های مستبدانه و خداگونه آن معترض شده‌اند.

آن‌ها معتقدند رهبری روحانی (کاریزماتیک) بهائیت جای خود را به سلسله مراتب نیمه‌انتخابی داده که ساختار و تصمیماتش مرتباً از سوی مخالفان و معتقدان داخلی و بهائیان سابق مورد انتقاد قرار می‌گیرد و توسعه اینترنت زمینه‌ساز گسترش هر چه بیشتر این نارضایتی‌ها شده است.

درباره کتاب بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی

این بررسی سعی دارد با اطلاعات محدود موجود، به بررسی مختصری ازنظرات و دیدگاه‌های برخی از روشنفکران منتقد به تشکیلات بهائی همچون خوان کول، استاد تمام تاریخ دانشگاه میشیگان، کارن باکت عضو سابق جامعه بهائیت، سن مک‌گلن عضو سابق و فعال جامعه بهائیت و ویلیم گارلینگتن، نویسنده و محقق امریکایی بپردازد.

خواندن کتاب بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی را به چه کسانی پیشنهاد می کنیم؟

پژوهشگران دینی و به ویژه کسانی که در حوزه بهایی‌پژوهی فعالیت می‌کنند.

جملاتی از کتاب بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی

در بیت‌العدل هریک از اعضاء وظیفه و مسئولیت خاصی به‌عهده دارند و پرونده‌های مربوطه به آن افراد ارجاع می‌شود. یکی از اعضای بیت‌العدل آقای داگلاس مارتین است که پرونده «مواجهه با روشنفکران غربی» از سال ۱۹۹۵ به ایشان سپرده شده است. مارتین فوق لیسانس خود را در رشته تاریخ از یکی از دانشگاه‌های کوچک کانادا گرفته و شخصیت علمی آکادمیکی ندارد.

داگلاس مارتین و اعضای مشاورین قاره‌ای حسب وظیفه‌ای که دارند به‌دنبال بی‌اعتبار کردن روشنفکران منتقد بهائی در دنیا و حفظ و واکسینه کردن جامعه در مقابل اعتراض‌ها آن‌ها هستند. از جمله روشنفکرانی که مورد حمله تشکیلات بهائی قرار گرفته، خوان کول است. داگلاس با انتشار نامه‌ای عمومی برای بهائیان، سعی کرد که چهره‌ای بسیار منفی از کول به نمایش بگذارد. در این نامه عنوان شده است که کول افکار انحرافی دارد و به‌دنبال حمله به نهادها و مؤسسات بهائی است و هدفش تحمیل برنامه‌های ایدئولوژیک خود به دیگران است. مارتین، کول را فردی منفی، تلخ، مخالف، عنود، دشمن عهد و میثاق بهاءالله، کسی که گفتمان عقلانی ندارد و اظهار ایمان او به بهائیت ظاهری است، معرفی می‌نماید.