کتاب در آفاق شعر کهن

کتاب در آفاق شعر کهن نوشته‌ی دیک دیویس و ترجمه‌ی مصطفی حسینی، مجموعه‌ای از جستارها و مقدمه‌های تحلیلی درباره‌ی شعر کلاسیک فارسی است. این اثر با تمرکز بر شاهکارهای ادبیات فارسی، از فردوسی تا حافظ، به بررسی جنبه‌های گوناگون ترجمه، ساختار و تاثیرگذاری شعر کهن می‌پردازد. نویسنده که از برجسته‌ترین ایران‌شناسان و مترجمان شعر فارسی به زبان انگلیسی است، در این کتاب تجربه‌ها و دیدگاه‌های خود را درباره‌ی ترجمه و مواجهه با متون کلاسیک فارسی به اشتراک گذاشته است. کتاب در پنج بخش تنظیم شده و هر بخش به یکی از چهره‌ها یا موضوعات مهم شعر فارسی اختصاص دارد؛ از شاهنامه و فردوسی تا ویس و رامین، خیام و حافظ. نشر مروارید آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب در آفاق شعر کهن

در آفاق شعر کهن اثری پژوهشی و تحلیلی از دیک دیویس است که با ترجمه‌ی مصطفی حسینی در دسترس فارسی‌زبانان قرار گرفته است. این کتاب مجموعه‌ای از جستارها و مقدمه‌هایی است که نویسنده طی سال‌ها فعالیت در حوزه‌ی ایران‌شناسی و ترجمه‌ی ادبیات فارسی نوشته است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هر بخش به موضوعی خاص یا شاعر برجسته‌ای از ادبیات کلاسیک فارسی اختصاص یافته و در آن، دیویس با نگاهی تطبیقی و تحلیلی به ویژگی‌های زبانی، فرهنگی و هنری آثار می‌پردازد. بخش‌هایی از کتاب به تجربه‌های شخصی نویسنده در ترجمه و مواجهه با شعر فارسی اختصاص دارد و بخش‌هایی دیگر به تحلیل ساختار و مضمون آثار بزرگانی چون فردوسی، عطار، فخرالدین اسعد گرگانی، خیام، حافظ و عبید زاکانی. کتاب نه‌تنها برای علاقه‌مندان به شعر و ادبیات فارسی، بلکه برای پژوهشگران حوزه‌ی ترجمه و ادبیات تطبیقی نیز قابل توجه است. دیویس در این مجموعه، هم به دشواری‌های ترجمه‌ی شعر فارسی اشاره کرده و هم به نقش مترجم به‌عنوان واسطه‌ی فرهنگی پرداخته است.

چرا باید کتاب در آفاق شعر کهن را بخوانیم؟

در آفاق شعر کهن با رویکردی تحلیلی و تطبیقی به شعر کلاسیک فارسی می‌نگرد و تجربه‌ی زیسته‌ی یک مترجم و پژوهشگر غربی را در مواجهه با متون کهن ایرانی بازتاب می‌دهد. این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با چالش‌ها و ظرافت‌های ترجمه‌ی شعر فارسی آشنا شود و دریابد که چگونه آثار بزرگ ادبیات ایران در زبان و فرهنگ دیگر بازآفرینی می‌شوند. از ویژگی‌های شاخص این اثر، نگاه چندجانبه به موضوع ترجمه، بررسی نقش زنان در شاهنامه، تحلیل ساختارهای روایی و غنایی، و مقایسه‌ی ادبیات فارسی با نمونه‌های غربی است. همچنین، کتاب به‌واسطه‌ی روایت‌های شخصی نویسنده از تجربه‌ی زیستن در ایران و آموختن زبان فارسی، جنبه‌ای انسانی و ملموس به مباحث نظری می‌بخشد. مطالعه‌ی این اثر می‌تواند دیدگاه تازه‌ای درباره‌ی جایگاه شعر فارسی در جهان و نقش مترجمان در انتقال فرهنگ‌ها ارائه کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران ادبیات فارسی، علاقه‌مندان به شعر کلاسیک، دانشجویان رشته‌های زبان و ادبیات فارسی و مطالعات ترجمه، و کسانی که دغدغه‌ی شناخت فرایند ترجمه و انتقال فرهنگی دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای مترجمان و علاقه‌مندان به ادبیات تطبیقی مفید است.

بخشی از کتاب در آفاق شعر کهن

«مترجم باید مانند باربد خودش را در لابه‌لایِ شاخ و برگ متن پنهان کند؛ اما وی باید در روایتگری، مانند باربد در رامشگری، صدای خویش را نیز به متن بیفزاید ... مترجمِ ایده‌آل باید چون باربد باشد؛ او باید تمام توش و توان خود را به‌کار بندد تا داستان‌های باستان را، که موهبتِ دستیابی به آن‌ها ارزانی‌اش شده، به اخلافش منتقل کند؛ و این کار را با تبحر و طلاقتِ تمام انجام دهد، اما باید لابه‌لای شاخ و برگ باغِ تاریخی، که زیبایی‌اش را می‌ستاید، در گوشه‌ای پنهان بماند ... مترجم آنچه را که بدو تعلق ندارد به دیگران انتقال می‌دهد، ازاین‌رو باید در پس‌زمینهٔ متن، در میان شاخ و برگِ باغ به هنگام غروب پنهان شود، اما کار او چنان‌که می‌نماید تنها یک انتقال ساده و بی‌واسطه نیست. مترجم باید، مثل باربد، صدای خویش را نیز بدان بیفزاید، و برای نیل بدین مراد باید دست به گزینش‌های متعدد، بزرگ و کوچک، بزند؛ گزینش‌هایی که بر عرضه‌داشت و مقبولیتِ اثری که بدو محول شده تأثیرگذار است.»