کتاب نوشتن بر گل و زندگی نوشتی برای سارق آتش

کتاب نوشتن بر گل و زندگی نوشتی برای سارق آتش اثری از «عبدالوهاب البیاتی» با ترجمهٔ «ستار جلیل‌زاده» است که نشر ثالث آن را در سال ۱۴۰۳ منتشر کرده است. این کتاب مجموعه‌ای از شعرها و نوشته‌های شاعر برجستهٔ عراقی است که در قالبی نو و با بهره‌گیری از اسطوره، تاریخ و تجربه‌های شخصی، به مسائل انسانی و اجتماعی و سیاسی پرداخته است. شعرهای این مجموعه را بازتابی از موضوعاتی مانند تبعید، رنج، عشق و جست‌وجوی آزادی بدانید که با زبانی تصویری و نمادین، جهان شاعر را به تصویر کشیده‌اند. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نوشتن بر گل و زندگی نوشتی برای سارق آتش اثر عبدالوهاب البیاتی

کتاب «نوشتن بر گِل و زندگی‌نوشتی برای سارق آتش» (سيره ذاتيه لسارق النار) مجموعه‌ای از شعرهای «عبدالوهاب البیاتی» و جزو دستهٔ شعر معاصر عربی است. این کتاب، بازتابی از زندگی شاعر در تبعید و مواجهه با مسائل اجتماعی و سیاسی جهان عرب است. ساختار کتاب بر پایهٔ شعرهای بلند و کوتاه، قطعات روایی و بهره‌گیری از اسطوره‌ها و نمادها است. عبدالوهاب البیاتی از پیشگامان شعر نوی عربی در این اثر با استفاده از عناصر اسطوره‌ای، تاریخ و تجربه‌های زیستهٔ خود، به بازآفرینی جهان معاصر و بیان رنج‌ها و امیدهای انسان می‌پردازد. کتاب حاضر فضایی میان واقعیت و خیال می‌آفریند و با ارجاع به شخصیت‌ها و رویدادهای تاریخی، پیوندی میان گذشته و حال برقرار می‌کند. این مجموعه نه‌تنها بازتابی از زندگی شاعر است، بلکه تصویری از وضعیت انسان معاصر و دغدغه‌های او در برابر قدرت، تبعید، عشق و آزادی ارائه می‌دهد.

شعرهای کتاب «نوشتن بر گِل و زندگی‌نوشتی برای سارق آتش» اغلب با ارجاع به اسطوره‌هایی همچون سیزیف، ایشتار، ققنوس و اورفئوس، تلاش انسان برای معنابخشیدن به رنج و امید به رستاخیز را بازتاب می‌دهند. شاعر، تبعید و غربت را نه‌تنها تجربه‌ای فردی، بلکه سرنوشتی جمعی برای انسان معاصر می‌داند و با زبان نمادین، پیوندی میان گذشتهٔ اسطوره‌ای و واقعیت امروز برقرار می‌کند. در بسیاری از شعرها، مرگ و زندگی، ویرانی و امید در کنار هم حضور دارند و شاعر با تصویرسازی‌های خود، وضعیت انسان را در جهانی پر از تناقض و بی‌عدالتی به تصویر کشیده است. دغدغهٔ اصلی کتاب حاضر، بازآفرینی امید و مقاومت در برابر فراموشی و بی‌عدالتی است و شعرها، دعوتی به بازاندیشی در سرنوشت فردی و جمعی انسان هستند.

چرا باید کتاب نوشتن بر گل و زندگی نوشتی برای سارق آتش را بخوانیم؟

«عبدالوهاب البیاتی» با زبانی نمادین، دغدغه‌های انسانی و اجتماعی را به‌گونه‌ای بیان کرده است که خواننده را به تأمل دربارهٔ رنج، تبعید، عشق و آزادی وامی‌دارد. مواجهه با اسطوره‌ها و تاریخ در شعرهای این مجموعه، فرصتی برای بازنگری در مفاهیم جاودانهٔ انسانی و پیوند آن‌ها با مسائل روز فراهم می‌کند. خواندن این اثر، دریچه‌ای به جهان شعر نوی عربی و تجربه‌های زیستهٔ شاعرانی است که با تبعید و مبارزه دست‌وپنجه نرم کرده‌اند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به شعر معاصر، ادبیات عرب، پژوهشگران حوزهٔ اسطوره و نمادپردازی و کسانی که دغدغهٔ مسائل اجتماعی، تبعید و آزادی دارند، مناسب است؛ همچنین این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران ادبیات تطبیقی و کسانی که به شعر نو علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌شود.

درباره عبدالوهاب البیاتی

«عبدالوهاب البیاتی» (Abd al-Wahhab Al-Bayati) در سال ۱۹۲۶ در بغداد به دنیا آمد و در ۱۹۹۹ میلادی در دمشق درگذشت. او یکی از شاعران نوگرای برجستهٔ عرب و عراق بود و معمولاً در کنار «نازک الملائکه» و «بدر شاکر السیاب» از پیشگامان شعر نوی عربی شناخته می‌شود. پس از تحصیل در دانشسرای عالی بغداد در رشتهٔ زبان و ادبیات عرب، به تدریس و نویسندگی در مطبوعات پرداخت. فعالیت‌های سیاسی او منجر به دستگیری و تبعیدش به سوریه، قاهره و بیروت شد. پس از انقلاب ژوئیهٔ ۱۹۵۸ به عراق بازگشت و در سمت‌های مختلف ازجمله وزیر آموزش و وابستهٔ فرهنگی در مسکو خدمت کرد، اما پس از استعفا در ۱۹۶۱ در شوروی باقی ماند و با دانشگاه مسکو و انستیتوی ملل آسیا همکاری کرد. در طول زندگی‌اش با شاعرانی چون «ناظم حکمت»، «اوکتاویو پاز»، «پابلو نرودا»، «گابریل گارسیا مارکز» و «یاشار کمال» ارتباط داشت و بیش از نیم‌قرن در سفر و تبعید بود؛ ازجمله ۱۰ سال در اسپانیا زندگی کرد و در سال ۱۹۹۱ به ایران سفر کرد. او تحت‌تأثیر ادبیات ایرانی قرار گرفت. این شاعر معاصر عضو حزب کمونیست عراق بود. اشعار او سرشار از مضامین انسان‌دوستانه، ظلم‌ستیز و آزادی‌خواهانه بوده و تجربیات آوارگی و مهاجرت در آن‌ها بازتاب یافته است. برخی آثار شاخص او شامل «ملائکة وشیاطین»، «أباریق مهشمة»، «کلمات لا تموت»، «النار والکلمات»، «الکتابة علی الطین» و «ینابیع الشمس - السیرة الشعریة» هستند. اشعار «عبدالوهاب البیاتی» تحت‌تأثیر شعرای اروپایی و آمریکایی مانند «تی. اس. الیوت» و نیز دوستان شاعرش، «نزار قبانی»، «محمد فیتوری»، «بدر شاکر السیاب»، «فالح البیاتی»، «محمود درویش» و «بلند الحیدری» است و به زبان‌های روسی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، چینی و یوگسلاوی ترجمه شده است. برخی آثار او همچون «۲۰ قصیده» توسط آهنگساز روسی، «اسپنسکی» به اجرا درآمد و با همراهی «شوستاکویچ» به اجرا رسید. «عبدالوهاب البیاتی» در سال ۱۹۹۹ در دمشق درگذشت و به‌عنوان شاعری نوگرا و جهانی، میراثی غنی از شعر نوی عربی بر جا گذاشت.

بخشی از کتاب نوشتن بر گل و زندگی نوشتی برای سارق آتش

«دردِ زایمان

۱

گفت: بکُش مرا، چرا که چشم‌هایت را دوست دارم

و به خاطرت می‌گریم.

کلیساهای سرخ‌فام عصرِ گوتیگ

در کارت‌پستال حمام آفتاب گرفته بودند

و پیکاسو بر جلدِ واپسین شمارهٔ مجلهٔ الحیاۀ

زل می‌زند به واپسین روشنایی جهان.

گفت: زبانِ سرخ‌گل در بوستانِ شب

بر لب‌هامان می‌شکفد

این‌کیست که می‌گرید بر دیوارهای شهر،

بر پناه‌گاه‌ها، بر گورها؟

این کیست که نیم‌شب بر ساحل مدیترانه می‌گرید

رازگشای معمای هیولا در شهر تِب کیست؟

چرا که سربازانِ عصرِ یخبندان بر دروازه‌های جهان ایستاده‌اند

و خودکامگان با روزنامه‌های زرد می‌پوشانند:

آتشِ شب و شراب و گیتار را.

گفت: با حضور غایبی جن‌زده، دنبال می‌کنم

مرگِ ماهِ برفی بر پنجره‌های شهر ـ اسطوره را

همگی دروغ گفته بودند

ومن سرشارِ از تنهایی خویش

افتاده بر میزِ قهوه‌خانه از هوش می‌روم

و آتشِ شب

در جامی از شراب دریا را شعله می‌کشد

می‌بینمت که از انتهای جهان می‌آیی و بر لب‌هامان

برخی واژه‌ها می‌شکفند

عذابمان تمام می‌شود

تا سفری تازه آغاز کنیم.»