کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین

کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین نوشته‌ی مارکوس تولیوس کیکرو (سیسرون) و با ترجمه‌ی شروین مقیمی، اثری کلاسیک در حوزه‌ی فلسفه‌ی سیاسی و اندیشه‌ی حقوق است که نشر ثالث آن را منتشر کرده است. این کتاب دو دیالوگ مهم از کیکرو را در کنار هم قرار داده که هر دو به بررسی بنیادهای حکومت، عدالت، قانون و نسبت میان فلسفه و سیاست می‌پردازند. متن اصلی این آثار به‌دلیل آسیب‌های تاریخی و انتقال ناقص، به‌شکل تکه‌پاره و گاه مبهم به دست ما رسیده است، اما همچنان جایگاه ویژه‌ای در سنت اندیشه‌ی سیاسی غرب دارند. ترجمه‌ی حاضر بر پایه‌ی ترجمه‌ی انگلیسی دیوید فوت انجام شده و تلاش شده است تا با وفاداری به متن اصلی، دقت و شفافیت را در انتقال مفاهیم حفظ کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین

کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین اثری از مارکوس تولیوس کیکرو است که در قالب دو دیالوگ فلسفی، به موضوعات بنیادین سیاست و قانون در روم باستان می‌پردازد. این کتاب با الهام از آثار افلاطون، به‌ویژه جمهوری و قوانین، نوشته شده و ساختار دیالوگی آن امکان بررسی چندجانبه‌ی مسائل را فراهم می‌کند. کیکرو در این آثار، هم به عنوان یک سیاستمدار برجسته و هم به عنوان فیلسوفی که دغدغه‌ی پیوند میان زندگی نظری و عملی را دارد، ظاهر می‌شود. او با بهره‌گیری از تجربه‌ی سیاسی و آشنایی با مکاتب فلسفی یونانی، به بررسی ماهیت جمهوری، عدالت، قانون طبیعی و نقش فضیلت در زندگی فردی و جمعی می‌پردازد. دیالوگ‌ها میان شخصیت‌هایی چون اسکیپیو، لایلیوس، کویینتوس و آتیکوس شکل می‌گیرد و هر یک از منظرهای متفاوت به موضوعات می‌نگرند. کتاب حاضر نه‌تنها بازتاب‌دهنده‌ی اندیشه‌های کیکرو درباره‌ی سیاست و قانون است، بلکه تصویری از چالش‌های فکری و عملی دوران پایانی جمهوری روم را نیز ارائه می‌دهد. این اثر، با وجود ناقص‌بودن بخش‌هایی از متن، همچنان به‌عنوان منبعی مهم برای فهم سنت فلسفه‌ی سیاسی کلاسیک و نسبت آن با تجربه‌ی رومی اهمیت دارد.

خلاصه کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین

کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین دو دیالوگ فلسفی را در بر می‌گیرد که هر یک به جنبه‌ای از سیاست و قانون در روم باستان می‌پردازند. در دیالوگ جمهوری، کیکرو با الهام از جمهوری افلاطون، گفت‌وگویی میان شخصیت‌هایی چون اسکیپیو، لایلیوس و فیلوس را روایت می‌کند که در آن درباره‌ی ماهیت جمهوری، عدالت، انواع حکومت و نقش فضیلت در سیاست بحث می‌شود. اسکیپیو، به عنوان شخصیت محوری، تلاش می‌کند تا با ترکیب تجربه‌ی عملی و تأمل نظری، بهترین شکل حکومت را معرفی کند و بر اهمیت رژیم مختلط و تدبیر در اداره‌ی امور عمومی تأکید دارد. در این دیالوگ، پرسش از برتری زندگی عملی (سیاسی) یا نظری (فلسفی) نیز مطرح می‌شود و کیکرو با نقد دیدگاه‌های اپیکوری و رواقی، به دنبال یافتن تعادلی میان این دو شیوه‌ی زندگی است. در دیالوگ قوانین، کیکرو به همراه برادرش کویینتوس و دوستش آتیکوس، به بررسی ماهیت قانون، نسبت آن با طبیعت و عدالت، و نقش دین و اخلاق در قانون‌گذاری می‌پردازد. او قانون را به عنوان عقل برتر در طبیعت معرفی می‌کند و بر پیوند میان قانون طبیعی و قوانین مدنی تأکید دارد. بحث‌هایی درباره‌ی نقش سنا، مقامات رسمی، آیین‌های دینی و اهمیت تربیت اخلاقی شهروندان نیز در این بخش مطرح می‌شود. کیکرو در این دیالوگ، ضمن نقد دیدگاه‌های صرفاً سودمحور یا قراردادی درباره‌ی قانون، بر ضرورت پیوند قانون با فضیلت و عقلانیت تأکید می‌کند. هر دو دیالوگ، با وجود ساختار تکه‌پاره و ناقص، تصویری از تلاش برای آشتی میان فلسفه و سیاست و جست‌وجوی خیر مشترک در جامعه‌ی انسانی ارائه می‌دهند.

چرا باید کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین را بخوانیم؟

کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین با طرح پرسش‌های بنیادین درباره‌ی ماهیت حکومت، عدالت و قانون، فرصتی برای آشنایی با ریشه‌های اندیشه‌ی سیاسی غرب فراهم می‌کند. این اثر با رویکرد دیالوگی، امکان مواجهه با دیدگاه‌های متنوع و گاه متعارض درباره‌ی سیاست و اخلاق را به‌وجود می‌آورد و خواننده را به تأمل درباره‌ی نسبت میان زندگی فردی، جمعی و خیر عمومی دعوت می‌کند. ویژگی شاخص این کتاب، پیوند میان تجربه‌ی عملی سیاست و تأمل نظری فلسفی است که در شخصیت کیکرو و گفت‌وگوهای میان شخصیت‌ها بازتاب یافته است. همچنین، بررسی انتقادی مکاتب فلسفی یونانی و رومی و تلاش برای یافتن تعادلی میان زندگی نظری و عملی، این اثر را به منبعی ارزشمند برای فهم چالش‌های همیشگی سیاست و قانون تبدیل کرده است. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به درک عمیق‌تر مفاهیمی چون قانون طبیعی، فضیلت، عدالت و نقش نهادها در جامعه کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین به علاقه‌مندان فلسفه‌ی سیاسی، حقوق، تاریخ اندیشه، دانشجویان علوم انسانی و کسانی که دغدغه‌ی فهم بنیادهای حکومت، عدالت و قانون را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین، این اثر برای پژوهشگران حوزه‌ی فلسفه‌ی کلاسیک و کسانی که به مقایسه‌ی اندیشه‌های یونانی و رومی علاقه‌مندند، مناسب است.

بخشی از کتاب در باب جمهوری و در باب قوانین

«مارکوس: پومپونیوس، پس تو با من از این نظر موافقی (زیرا من عقیده‌ی کویینتوس را می‌دانم) که کل طبیعت تحت حکومتِ نیرو، طبیعت، عقل، قدرت، درایت و جلالِ (یا هر واژه‌ی دیگری که من بتوانم به وسیله‌ی آن به نحوی روشن‌تر به آنچه مد نظر دارم اشاره کنم) خدایان فناناپذیر قرار دارد؟ خُب اگر این را قبول نداری، من باید قبل از هر چیز دیگری بحث خود را از این‌جا آغاز کنم. آتیکوس: البته اگر تو این انتظار را داری من قبول دارم. و هماهنگی [صدای] پرندگان و صدای غرش رودخانه‌ها نمی‌گذارد از این بترسم که یکی از هم‌شاگردی‌هایم صدایم را به وضوح بشنود. مارکوس: پس اگر این را قبول داری، باید بپذیری که عقل، که در انسان‌ها و خدایان مشترک است، همان چیزی است که قانون را پدید می‌آورد. قانون، فرمان عقل است که به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی بازمی‌دارد. این قانون، نه به خاطر ترس از مجازات، بلکه به خاطر طبیعت خود، باید مورد اطاعت قرار گیرد. اگر کسی این قانون را نادیده بگیرد، خود را از طبیعت انسانی دور کرده است و سزاوار سرزنش است.»