کتاب جهانی که می بینم

کتاب جهانی که می بینم با عنوان اصلی The Demon-Haunted World نوشتهٔ «کارل سیگن» و ترجمهٔ «رضا شعبانی» توسط انتشارات مازیار منتشر شده است. این کتاب اثری در حوزهٔ علم، تفکر انتقادی و مرز میان علم و شبه‌علم است که به بررسی اهمیت علم، روش علمی و خطرات خرافات و شبه‌علم در جوامع معاصر پرداخته است. این کتاب با زبانی روشن و مثال‌هایی متنوع، دغدغه‌هایی علمی و اجتماعی را به مخاطب عرضه کرده است. با مطالعهٔ این کتاب به تمرین تفکر انتقادی، پرسشگری و مسئولیت‌پذیری در برابر دانش و آیندهٔ بشر خواهید پرداخت. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جهانی که می بینم اثر کارل سیگن

کتاب «جهانی که می‌بینم» (علم نوری در ظلمت) اثری است که در دهه‌های پایانی قرن ۲۰ میلادی نوشته شده و دغدغهٔ اصلی آن، آموزش عمومی برای تمییز علم از شبه‌علم و تمرین تفکر انتقادی بوده است. «کارل سیگن» با تکیه بر تجربه‌های شخصی و پژوهش‌های علمی، به بررسی ریشه‌های خرافات، باورهای شبه‌علمی و نقش رسانه‌ها و نظام آموزشی در گسترش یا مهار این پدیده‌ها می‌پردازد. او با مثال‌هایی عمدتاً برگرفته از جامعهٔ آمریکا و غرب نشان می‌دهد که چگونه فقدان آموزش علمی و انتقادی، زمینه‌ساز پذیرش ادعاهای بی‌پشتوانه و خرافات می‌شود. این نویسنده به نقش مثبت دین در مبارزه با خرافات اشاره و مرز میان علم، دین و شبه‌علم را با دقت بررسی می‌کند. این کتاب، تصویری از چالش‌های فرهنگی و اجتماعی پیرامون علم در دنیای معاصر ارائه داده و خواننده را به بازاندیشی دربارهٔ جایگاه علم و تفکر انتقادی در زندگی روزمره دعوت کرده است. کتاب حاضر ۲۵ فصل دارد.

خلاصه کتاب جهانی که می بینم

«کارل سیگن» با روایت‌هایی از کودکی و تجربه‌های شخصی خود آغاز می‌کند و به‌تدریج به دغدغه‌های بزرگ‌تر اجتماعی و فلسفی می‌پردازد. او با شرح خاطراتی از خانواده و آموزگارانش، اهمیت کنجکاوی و شک‌گرایی را در شکل‌گیری ذهن علمی برجسته می‌کند؛ سپس به بررسی نمونه‌هایی از شبه‌علم، خرافات و باورهای بی‌پشتوانه در فرهنگ عمومی می‌پردازد؛ از افسانه‌های آتلانتیس و طالع‌بینی تا گزارش‌های یوفو و ربوده‌شدن توسط بیگانگان. این نویسنده نشان می‌دهد که چگونه رسانه‌ها، نظام آموزشی و حتی برخی دانشمندان، گاه در گسترش یا تثبیت این باورها نقش دارند. «کارل سیگن» با تحلیل تفاوت‌های بنیادین میان علم و شبه‌علم، بر اهمیت روش علمی، آزمون‌پذیری، نقدپذیری و فروتنی در برابر واقعیت تأکید می‌کند و هشدار می‌دهد که بی‌سوادی علمی و رواج خرافات می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای جوامع داشته باشد؛ از تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی گرفته تا سلامت فردی و جمعی. او در بخش‌هایی از کتاب به بررسی نمونه‌های تاریخی و معاصر از برخورد علم و شبه‌علم می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه علم با وجود همهٔ کاستی‌ها و خطاپذیری‌هایش، بهترین ابزار برای شناخت جهان و بهبود زندگی انسان‌ها است.

چرا باید کتاب جهانی که می بینم را خواند؟

کتاب حاضر با مثال‌های ملموس و روایت‌هایش به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های عصر حاضر می‌پردازد؛ اینکه چگونه می‌توان میان علم و شبه‌علم تمایز قائل شد و چرا این تمایز برای آیندهٔ فردی و جمعی اهمیت دارد. «کارل سیگن» با رویکردی تحلیلی نشان می‌دهد که بی‌سوادی علمی و رواج خرافات، نه‌فقط یک مشکل فردی، بلکه تهدیدی برای سلامت، اقتصاد و دموکراسی است. خواندن این کتاب فرصتی است برای بازاندیشی در شیوهٔ اندیشیدن، تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی و آشنایی با روش علمی به‌عنوان ابزاری برای تصمیم‌گیری آگاهانه در زندگی روزمره.

خواندن کتاب جهانی که می بینم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به علم، فلسفهٔ علم، آموزش و تفکر انتقادی مناسب است؛ همچنین برای کسانی که دغدغهٔ تمایز میان باورهای علمی و شبه‌علمی دارند یا با مسائل خرافات و باورهای بی‌پشتوانه در جامعه مواجه هستند. دانشجویان و معلمان علوم، فعالان رسانه و هر کسی که به نقش علم در جامعه می‌اندیشد، از این کتاب بهره خواهد برد.

درباره کارل سیگن

«کارل سیگن» (Carl Sagan) استاد اخترشناسی و علوم فضایی و مدیر آزمایشگاه مطالعات سیاره‌ای در دانشگاه کرنل بود. او از چهره‌های برجسته و تأثیرگذار در برنامهٔ فضایی ایالات متحده به شمار می‌رفت و از دههٔ ۱۹۵۰ به‌عنوان مشاور اصلی ناسا فعالیت می‌کرد. این نویسنده در مأموریت‌های مهمی همچون آپولو، مارینر، وایکینگ، وُیجر و گالیله نقش فعالی ایفا کرد؛ ازجمله در آموزش فضانوردان پیش از پرواز و طراحی مأموریت‌های کاوش سیارات. او در طول فعالیت‌های علمی‌اش جوایز و افتخارات فراوانی دریافت کرد؛ دو مدال خدمات برجسته به عموم، مدال دستاوردهای علمی و جایزهٔ ویژه برای مشارکت در پروژهٔ آپولو. به‌پاس خدماتش یک سیارک به‌نام او «۲۷۰۹ سیگن» نام‌گذاری شد. دیگر افتخارات او شامل نشان «جان اف. کندی» از انجمن فضانوردی آمریکا، مدال کنستانتین تسیولکوفسکی از فدراسیون فضانوردی شوروی، مدال ماسورسکی از انجمن فضانوردی آمریکا و نشان افتخاری هفتادوپنجمین سالگرد کلوپ کاشفان بود. دکتر سیگن نقشی کلیدی در پژوهش‌های مربوط به جو سیاره‌ها، سطح و تاریخچهٔ زمین و جست‌وجوی حیات فرازمینی داشت. تأثیر او در شکل‌گیری و پیشرفت دانش سیاره‌ای چنان چشمگیر بود که بسیاری از دانشمندان برجستهٔ این حوزه، از شاگردان یا همکاران مستقیم او هستند.

بخشی از کتاب جهانی که می بینم

«۱۲. فن ظریف شناسایی چرندیات

توانایی فهم انسان، پرتویِ از آگاهیِ نابِ او نیست بلکه به علاقه‌ها و خواهش‌های درونی‌اش آلوده است؛ بنابراین، شاید علم را بتوان دانشی پنداشت که انسان آن را «ترجیح» می‌دهد، چون انسان آنچه را که می‌پندارد درست‌تر است، آسان‌تر باور می‌کند. از این‌رو، او چیزهای دشوار را به دلیل ناشکیبایی در پژوهیدن، انکار می‌کند و چیزهای معقول را نیز، به دلیل این‌که آرزوها را خُرد می‌کنند؛ رازهای شگرف طبیعت را به دلیل آلودگی به کژباوری‌ها، و روشنایی و موهبت تجربه را از روی نخوت و خودخواهی به کناری می‌نهد؛ و آنچه را باور رایج نیست، به دلیل تفاوت با رأی همگان، کنار می‌گذارد. در یک کلام، راه‌های بی‌شمار و گاه ناآشنا برای ذهن، بر فهم انسان رنگ عواطف می‌زند و آن را آلوده می‌کند.

- فرانسیس بیکن، نو ارغنون (۱۶۲۰)

پدر و مادرم سال‌ها پیش درگذشتند. رابطهٔ عاطفی بسیار عمیقی با آن‌ها داشتم. هنوز هم دلم برای‌شان خیلی تنگ می‌شود و می‌دانم که همیشه همین‌طور خواهد بود. دوست دارم فکر کنم -به راستی و واقعاً- که سرشت و شخصیت آن‌ها، چیزهایی در وجودشان که به آن‌ها علاقه داشتم، هنوز هم در جایی نامعلوم وجود دارند. چیز زیادی نمی‌خواهم، فقط پنج یا ده دقیقه در سال، آن‌ها را ببینم، به آن‌ها دربارهٔ نوه‌های‌شان بگویم، آن‌ها را در جریان تازه‌ترین اخبار قرار دهم و یادآوری کنم که دوست‌شان دارم. بخشی از وجودم -مهم نیست که تا چه اندازه کودکانه به نظر می‌رسد- می‌خواهد بداند که حال‌شان چطور است. دلم می‌خواهد از آن‌ها بپرسم: «آیا همه چیز روبراه است؟» آخرین جمله‌ای که بی‌اختیار به پدرم در لحظهٔ مرگش گفتم این بود: «مراقب خودت باش.»»