کتاب دانش شبکه

معرفی کتاب دانش شبکه

کتاب الکترونیکی «دانشنامه سواد فضای مجازی (جلد اول)» نوشتهٔ صدرا فیروزمند، حسین غفاری و حسین حق‌پناه و منتشرشده توسط موسسه تربیت رسانه‌ای باران‌نگار، اثری مرجع در حوزهٔ آموزش سواد فضای مجازی است. این جلد با تمرکز بر دانش شبکه، به بررسی زیرساخت‌ها، فناوری‌ها و مفاهیم پایه‌ای اینترنت و فضای مجازی می‌پردازد و برای معلمان و مربیان طراحی شده است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دانش شبکه

این کتاب بخشی از پروژهٔ «ابری‌شهر» است که با هدف ارتقای سواد فضای مجازی در مدارس ایران و تربیت مربیان متخصص تدوین شده است. جلد اول دانشنامه، با عنوان «دانش شبکه»، به مباحث فنی و زیرساختی فضای مجازی می‌پردازد و موضوعاتی مانند شبکه‌های ارتباطی، اینترنت، امنیت سایبری، فناوری‌های نوین و حکمرانی بر فضای مجازی را پوشش می‌دهد. ساختار دانشنامه‌ای کتاب، امکان مراجعه موضوعی و مطالعهٔ موردی را برای معلمان و علاقه‌مندان فراهم می‌کند. این اثر حاصل همکاری گروهی از پژوهشگران و معلمان است و با حمایت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه شده است. رویکرد کتاب، ارائهٔ آموزش‌های بومی و متناسب با فرهنگ ایرانی-اسلامی است و تلاش دارد مخاطب را به کاربری مسئولانه و آگاهانه از فضای مجازی مجهز کند. جلد اول دانشنامه، سه فصل اصلی دارد و به‌ویژه برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تری از زیرساخت‌های فضای مجازی و اینترنت هستند، مناسب است.

خلاصه کتاب دانش شبکه

این کتاب غیرداستانی است و در جلد اول خود، مفاهیم پایه‌ای شبکه و اینترنت را با زبانی آموزشی و ساختار دانشنامه‌ای توضیح می‌دهد. پیام اصلی کتاب، آشنایی با زیرساخت‌های فنی فضای مجازی و توانمندسازی مخاطب برای استفادهٔ ایمن و مسئولانه از این فضا است. نویسندگان، ابتدا به چیستی شبکه و اینترنت و نحوهٔ اتصال کشورها و دستگاه‌ها به شبکه جهانی می‌پردازند و انواع روش‌های اتصال (زمینی، دریایی، ماهواره‌ای) را بررسی می‌کنند. سپس، فناوری‌های انتقال داده مانند کابل مسی، امواج رادیویی و فیبر نوری معرفی می‌شوند و مزایا و معایب هرکدام توضیح داده می‌شود. بخش‌هایی از کتاب به امنیت سایبری، تهدیدات فنی، بدافزارها و راهکارهای مقابله با آن‌ها اختصاص دارد. همچنین، فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا، رایانش ابری، واقعیت مجازی و زنجیره بلوکی به زبان ساده معرفی شده‌اند. در ادامه، کتاب به موضوع حکمرانی فضای مجازی، تنظیم‌گری، شبکه ملی اطلاعات و نقش نهادهای مختلف در مدیریت این فضا می‌پردازد. دغدغهٔ اصلی کتاب، آموزش مهارت‌های پایه و تخصصی فضای مجازی با رویکردی بومی و تربیتی است تا مخاطب بتواند با شناخت بهتر زیرساخت‌ها و فناوری‌ها، حضوری آگاهانه و ایمن در فضای مجازی داشته باشد.

چرا باید کتاب دانش شبکه را خواند؟

این کتاب با ساختار دانشنامه‌ای و رویکرد آموزشی، به‌ویژه برای معلمان و مربیان طراحی شده است تا بتوانند مفاهیم پیچیدهٔ فضای مجازی را به زبان قابل فهم به دانش‌آموزان منتقل کنند. ویژگی شاخص آن، پوشش جامع موضوعات فنی و زیرساختی فضای مجازی و ارائهٔ اطلاعات به‌روز دربارهٔ فناوری‌های نوین است. مطالعهٔ این اثر، درک بهتری از نحوهٔ کار اینترنت، امنیت سایبری و فناوری‌های جدید به مخاطب می‌دهد و او را برای مواجهه با چالش‌های فضای مجازی آماده می‌کند.

خواندن کتاب دانش شبکه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای معلمان، مربیان، دانشجویان رشته‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات و هر کسی که دغدغهٔ آموزش یا یادگیری سواد فضای مجازی را دارد، مناسب است. همچنین برای والدین و مدیران مدارس که به دنبال ارتقای ایمنی و آگاهی دانش‌آموزان در فضای مجازی هستند، کاربردی خواهد بود.

فهرست کتاب دانش شبکه

فصل اول: شبکه‌شناسی- معرفی مفاهیم پایه شبکه، اینترنت، انواع روش‌های اتصال (زمینی، دریایی، ماهواره‌ای) و نحوهٔ انتقال داده‌ها. توضیح فناوری‌های انتقال داده مانند کابل مسی، امواج رادیویی و فیبر نوری و مقایسهٔ مزایا و معایب آن‌ها.فصل دوم: فناوری‌های مجازی- بررسی فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا، رایانش ابری، واقعیت مجازی و افزوده، زنجیره بلوکی و رمز ارزها. معرفی کاربردها، چالش‌ها و پیامدهای این فناوری‌ها در زندگی روزمره و آیندهٔ فضای مجازی.فصل سوم: صنعت فاوا و حکمرانی بر فضای مجازی- توضیح ساختار صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات، تنظیم‌گری فضای مجازی، نقش نهادهای ملی و جهانی، شبکه ملی اطلاعات و مشاغل مرتبط با این حوزه. بررسی چالش‌های حکمرانی و مدیریت فضای مجازی در ایران و جهان.

بخشی از کتاب دانش شبکه

«در یک بیان کلی و ساده‌سازی شده، «شبکه اینترنت» صرفاً یک سیم است؛ یک سیم بسیار بلند که دستگاه‌ها (کامپیوترها، دوربین‌های مداربسته، اشیا و غیره) را از نقاط گوناگون به هم متصل می‌کند و در بستر آن داده و اطلاعات منتقل می‌شود.اتصال کشورها به این سیم بلند، از سه طریق ممکن است: ۱) اتصال زمینی ۲) اتصال ماهواره‌ای ۳) اتصال از زیردریا. بر خلاف انتظار عمومی که اینترنت را مرتبط با ماهواره یا کابل‌های زمینی تلفن می‌داند، استفاده از اتصالات زیر دریاها و اقیانوس‌ها به دلایل مختلف بیشتر مورد استقبال شرکت‌های توسعه‌دهنده اینترنت در دنیاست: اولاً این روش در اغلب موارد نسبت به اتصال زمینی ایمن‌تر است؛ چراکه دسترسی به کابل‌های قرار داده شده در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها جز با دستگاه‌های خاص امکان‌پذیر نیست. ثانیاً نسبت به اینترنت ماهواره‌ای نیز سرعت و ظرفیت بالاتری دارد.در واقع اگرچه در سال‌های اخیر ارائه اینترنت ماهواره‌ای به‌واسطه پروژه «استارلینک» متعلق به شرکت «اسپیس ایکس» یا سایر پروژه‌های رقیب آن مثل «پروژه کویپر» از شرکت «آمازون» یا پروژه «وان‌وب» شرکت ماهواره‌ای «یوتل‌ست» بسیار پر سروصدا و رسانه‌ای شده است، اما باید دانست ایده اینترنت ماهواره‌ای به دهه ۱۹۹۰ میلادی/۱۳۷۰ شمسی و فعالیت شرکت‌هایی مثل «هیوزنت»، «ویاسَت» و «تله‌ست» باز می‌گردد.»