کتاب پرورش عزت نفس

کتاب پرورش عزت نفس (شکستن زنجیره عزت نفس پایین) با عنوان اصلی Breaking the chain of low self-esteem نوشتهٔ مریلین جی. سورنسون و ترجمهٔ عزت الله میوه چی و الهام نوروزپور توسط انتشارات سایه سخن منتشر شده است. این کتاب به موضوع مهم عزت‌نفس (Self-esteem) می‌پردازد و راهکارهایی برای بهبود آن ارائه می‌دهد. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب پرورش عزت نفس

این کتاب به بررسی پدیده‌ی عزت نفس پایین (Low Self-Esteem یا LSE) می‌پردازد و آن را وضعیتی دردناک توصیف می‌کند که بسیاری از جنبه‌های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نویسنده توضیح می‌دهد که چگونه عزت نفس پایین اغلب ریشه در تجربیات دوران کودکی دارد و چگونه افراد برای مقابله با احساسات ناشی از آن، از نقاب‌ها و مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند که مانع رشد و شادی واقعی آن‌ها می‌شود. هدف اصلی کتاب، کمک به خوانندگان برای شناسایی الگوهای رفتاری و فکری ناشی از عزت نفس پایین، درک ریشه‌های آن و در نهایت، شکستن این زنجیره‌ی معیوب است. کتاب راهکارها، بینش‌ها و استراتژی‌های عملی برای بهبود آسیب‌های گذشته و ساختن یک عزت نفس سالم و پایدار ارائه می‌دهد. 

چرا باید کتاب پرورش عزت نفس را بخوانیم؟ 

خواندن این کتاب به شما کمک می‌کند تا نشانه‌های پنهان و آشکار عزت نفس پایین را در خود و رفتارهایتان تشخیص دهید و ریشه‌های آن را، به‌ویژه در تجربیات گذشته، درک کنید. با مطالعه‌ی این اثر، ابزارها و روش‌های مشخصی برای به چالش کشیدن الگوهای فکری منفی، حساسیت بیش از حد به انتقاد، ترس‌ها، احساس گناه و رفتارهای دفاعی که مانع خوشبختی‌تان می‌شوند، فرا خواهید گرفت. در نهایت، این کتاب مسیری روشن برای دستیابی به پذیرش بیشتر خود، ایجاد روابط سالم‌تر و تجربه‌ی یک زندگی رضایت‌بخش‌تر، فارغ از محدودیت‌های ناشی از کمبود عزت نفس، پیش روی شما قرار می‌دهد.  

خواندن کتاب پرورش عزت نفس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای کسانی که با احساس بی‌کفایتی و خودکم‌بینی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، نسبت به انتقاد دیگران بیش از حد حساس هستند، مستعد سرزنش خود یا دیگران هستند، ترس از شکست یا خطر کردن، مانع پیشرفتشان می‌شود، به‌خاطر کمبود ارزش شخصی، احساس خشم، ناامیدی یا افسردگی می‌کنند، از رفتارهای دفاعی مانند کنترل‌گری یا پرخاشگری استفاده می‌کنند، به دنبال درک عمیق‌تر مشکلات خود و ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در جهت ساختن عزت نفس سالم هستند و همچنین برای درمانگران و مشاورانی که با مراجعین دارای عزت‌نفس پایین کار می‌کنند، مفید است. 

خلاصهٔ فصل‌های کتاب پرورش عزت نفس

فصل ۱: شناخت عزت نفس پایین

این فصل به تعریف و شناسایی ویژگی‌ها و علائم عزت نفس پایین می‌پردازد.

فصل ۲: نقاب‌ها و نقش‌های دفاعی

این فصل مکانیزم‌های دفاعی و رفتارهای ظاهری که افراد برای پنهان کردن کمبود عزت نفس به کار می‌برند را بررسی می‌کند.

فصل ۳: مقایسه با دیگران و احساس بی‌کفایتی

این فصل به موضوع مقایسه‌ی اجتماعی و تأثیر آن بر احساس بی‌ارزشی و نابسندگی می‌پردازد.

فصل ۴: انتقاد و حساسیت بیش از حد

این فصل نحوه‌ٔ واکنش افراد با عزت‌نفس پایین به انتقاد و دلایل حساسیت بالای آن‌ها را شرح می‌دهد.

فصل ۵: مقصر دانستن خود و دیگران

این فصل گرایش به سرزنش خود یا دیگران به‌عنوان یکی از پیامدهای عزت نفس پایین را تحلیل می‌کند.

فصل ۶: زندگی در ترس و اجتناب از خطر کردن

این فصل تأثیر ترس بر تصمیم‌گیری‌ها و اجتناب از موقعیت‌های چالش‌برانگیز را بررسی می‌کند.

فصل ۷: خشم، نومیدی و افسردگی

این فصل ارتباط بین عزت نفس پایین و هیجانات منفی مانند خشم، ناامیدی و افسردگی را نشان می‌دهد.

فصل ۸: استفاده از دفاع‌ها برای کنترل کردن و دستکاری دیگران

این فصل چگونگی استفاده از رفتارهای دفاعی برای اعمال کنترل بر دیگران و روابط را توضیح می‌دهد.

فصل ۹: بهبود آسیب‌های دوران کودکی

این فصل بر اهمیت شناسایی و درمان زخم‌ها و تجربیات منفی دوران کودکی که ریشه‌ی عزت نفس پایین هستند، تأکید دارد.

فصل ۱۰: شکستن الگوهای قدیمی و ایجاد عزت نفس

این فصل راهکارها و استراتژی‌های عملی برای کنار گذاشتن الگوهای فکری و رفتاری ناکارآمد و ساختن عزت‌نفس سالم را ارائه می‌دهد.

بخشی از کتاب پرورش عزت نفس

«شیوهٔ سالمِ دوست‌داشتن بدین‌گونه است که اجازه می‌دهیم فرد، به‌رغم تمام نظرات متفاوتش، خودش باشد. تشویقش می‌کنیم که خودش تصمیم بگیرد و اهداف و علایقش را خودش تعیین کند. به مسیر انتخابی‌اش احترام می‌گذاریم، به نظرات و ایده‌هایش گوش می‌دهیم و پیشرفتش را تحسین می‌کنیم. در واقع، به جای این‌که باور داشته باشیم صلاح او را فقط خودمان می‌دانیم، به حق انتخابش احترام می‌گذاریم و از او حمایت می‌کنیم. نصیحتِ ناخواسته ارائه نمی‌دهیم. او را مسخره یا تحقیر نمی‌کنیم و نمی‌کوشیم او را مانند خود کنیم.

همهٔ ما به طریقی به دوست‌داشته‌شدن نیاز داریم، این‌که بدانیم بیش‌ترِ افراد ما را می‌پذیرند و در نزد عده‌ای جایگاهی خاص داریم. اگر در این خصوص تردید داشته باشیم، نمی‌توانیم تمام قابلیت‌هایمان را به‌کار بگیریم، زیرا با خود می‌گوییم دیگران چه دارند که من ندارم و تمرکزمان را روی کمبودها یا فقدان‌های خود می‌گذاریم. اگر این خودتردیدی نهادینه شود، به مبنایی برای انگیزه‌مندی یا بی‌انگیزگی تبدیل می‌شود و عزت‌نفس پایین نیز بر همین اصل استوار است. در نتیجه این پرسش را که «آیا دوست‌داشتنی هستم یا نه؟» -مهم نیست چقدر در اعماق ذهن قرار داشته باشد- یک روز یا یک ماه یا یک سال مدام از خودمان می‌پرسیم. متأسفانه، وقتی عزت‌نفسمان آسیب می‌بیند، دیگر نمی‌توانیم آن را به طور کامل به حالت عادی بازگردانیم؛ اما می‌توانیم به سطحی از بهبود دست یابیم که به‌ندرت دچار حملات عزت‌نفس پایین شویم یا شدت حملات آن‌قدر کم شود که تأثیر بسیار کمی بر زندگی‌مان بگذارد. بنابراین، همین‌طور که نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم چه زمانی چه چیزی موجب یادآوری خاطره‌ای دردناک می‌شود، نمی‌توانیم به طور کامل اثرات گذشته‌ای تلخ را از بین ببریم؛ اما پس از طی فرایند بهبود، با درک این‌که دوست‌داشتنی، باصلاحیت، شایسته، مهم و باکفایت هستیم، می‌توانیم زندگی کارآمد و مؤثری داشته باشیم.»