کتاب انقلاب فرهنگی چین

کتاب انقلاب فرهنگی چین نوشتهٔ دیوید پیتروزا و ترجمهٔ مهدی حقیقت خواه است و گروه انتشاراتی ققنوس آن را منتشر کرده است. این کتاب از مجموعه تاریخ جهان نشر ققنوس است.

درباره کتاب انقلاب فرهنگی چین

در دهه ۱۹۶۰ انقلاب فرهنگی خشونت‌آمیز مائو تسه‌تونگ جمهوری خلق چین را در مسیر یک دهه آشوب عمومی بی‌سابقه و ددمنشانه قرار داد. تلاش مائو تسه‌تونگ برای بازیابی قدرت نامحدود به منظور عملی ساختن دریافتی رادیکال از انقلاب سوسیالیستی جان میلیون‌ها نفر را گرفت و میلیون‌ها نفر دیگر زندانی شدند یا آزار و ستم دیدند.

اما برای درک انقلاب فرهنگی چین لازم است تقریباً یک قرن تاریخ و هزاران سال فرهنگ چین درک شود.

زمانی چین پیشرفته‌ترین کشور جهان بود. در دوره دودمان هان (۲۰۲ پیش از میلاد ــ ۲۲۰ میلادی)، زمانی که بخش‌های عمده اروپا و تمام قاره آمریکا در بربریت به سر می‌بردند، چینی‌ها نوآوری‌هایی چون کاغذ و حتی نخستین لرزه‌نگار را به ارمغان آوردند. امپراتوران چین بر منطقه پهناوری فرمان می‌راندند و فرهنگ چینی به مراتب فرهیخته‌تر از فرهنگ کشورهای اروپایی بود. پس از آن که انقلاب صنعتی اقتصادهای اروپایی را به شدت تقویت کرد، این وضع تغییر یافت. در این میان چین نه تنها پیشرفت نکرد، بلکه از غرب عقب افتاد. تا قرن نوزدهم چین در دوره ضعف و انحطاط جدی به سر می‌برد.

دهقانان و کارگران چینی از فقر و ستم هولناکی رنج می‌بردند. زمینداران و صاحبان کسب و کار ثروتمند می‌شدند، در حالی که میلیون‌ها چینی معمولی زندگی توأم با فقر جانکاهی را تحمل می‌کردند. در قرن نوزدهم قحطی‌ها و سیل‌های بزرگ چین را درنوردید و شرایط دشوار را بازهم دشوارتر کرد.

کشورهای متجاوز غربی نظیر بریتانیا و فرانسه از مشکلات چین کاملا بهره‌برداری کردند و بخش‌هایی از خاک چین را به تصرف خود درآوردند و بر بخش‌هایی هم که تصرف نکرده بودند مسلط شدند. چنین رفتاری گونه‌ای حس ملی‌گرایی در میان مردم چین به وجود آورد، به طوری که آرزویشان این بود که از سلطه خارجی رهایی یابند.

کتاب انقلاب فرهنگی چین زمینه‌های این انقلاب را شرح می‌دهد.

خواندن کتاب انقلاب فرهنگی چین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران تاریخ جهان پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب انقلاب فرهنگی چین

«اما هدف‌های انقلاب فرهنگی بسیار متعالی‌تر از کارکردهای آن بود. مائوئیست‌های سنگدل به نام انقلاب فرهنگی صدها هزار مقام عالی‌رتبه و اشخاص عادی را علناً مورد تحقیر و تمسخر قرار می‌دادند و مجبورشان می‌کردند با خفت و خواری به جرائم ناکرده خود اعتراف کنند. گاردهای سرخ، جزم‌اندیش‌ترین پیروان جوان مائو، در خیابان‌ها به راه می‌افتادند، شعار می‌دادند، با شیفتگی نسخه‌هایی از نوشته‌های منتخب مائو را تکان می‌دادند و با بی‌رحمی دشمنان سیاسی و شخصی خود را تحقیر می‌کردند.

اما زمانی که مائو رقیبان خود را سرکوب کرد و قدرت را دوباره در دست گرفت، با زیرکی تأیید کرد که آشوب بی‌معنایی که انقلاب فرهنگی و گاردهای سرخ آفریده بودند باید پایان یابد. او از لین پیائو و ارتش آزادیبخش خلق برای سرکوب حامیان وفادار خودش ـ گاردهای سرخ ــ استفاده کرد. ارتش آزادیبخش خلق گاردهای سرخ را مهار کرد و بسیاری از آن‌ها را برای زندگی به نواحی روستایی عقب‌افتاده چین فرستاد که در آن‌جا با شرایط دشواری روبرو شدند.

پس از مرگ مائو در ۱۹۷۶، دنگ شیائوپینگ و دیگران دست به اصلاحات اقتصادی بیش‌تری زدند، اما حاضر نشدند به مردم چین آزادی سیاسی بدهند. در ۱۹۸۹ گروه تحت رهبری دنگ جنبش اعتراضی رو به رشد برای دموکراسی را سرکوب کرد. امروزه، تقریباً پنج دهه پس از به قدرت رسیدن مائو، هنوز مردم چین چشم به راه آزادی سیاسی واقعی‌اند.

انقلاب فرهنگی هم جنبش توده‌ای جوانان آرمانگرایی بود که مصمم به کسب برابری واقعی بودند و هم تلاشی بی‌رحمانه از جانب مائو و متحدانش برای تحکیم قدرت شخصی خویش. این انقلاب زندگی میلیون‌ها نفر را خراب کرد. میلیون‌ها نفر از قربانیان آن هنوز هم از رنج‌های ناشی از تندروی‌ها و تعدی‌های آن رها نشده‌اند.»