کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی

کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی نوشتهٔ مهرداد میلانی است. انتشارات نور علم این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی حاوی معرفی ۱۶۰ اثر برجسته است.

درباره کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی

کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی نویسنده مجموعه‌ای از بناهایی را آورده که در زمرهٔ فتوحات مسلمانان بوده است. دسته‌بندی کلی کتاب بر اساس کشورهای تأثیرگذار بر شکل‌گیری این بناهاست. علاوه بر این، در تقسیم‌بندی و تنظیم کتاب شاهان و خلفای هر دوره که اقدام به ساخت بنا کرده بودند نیز لحاظ شده است.

خواندن کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران معماری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مجموعه آثار معماری اسلامی

«با توجه به اینکه محدوده‌ی شیوه‌های ساختمانی به‌کار رفته در معماری کشورهای اسلامی قابل‌تطبیق بر محدوده‌ی سیاسی تقسیمات امروزی نیست و همچنین از لحاظ دوره‌ای ملاحظه می‌شود، که شیوه‌ی ساخت و ساز هر دوره متأثر از روش‌های قبلی بوده و بر شیوه‌های بعدی تأثیرگذار است، و از طرف دیگر به‌علت رشد بی‌گسست معماری چه در دوره‌های زمانی، چه از نظر محدوده‌های مکانی، امکان تعیین زمان دقیق تغییر یک شیوه یا روش ساختمانی به‌روش دیگر وجود ندارد. به‌همین دلیل کلیه‌ی نوشته‌های گذشته در معماری اسلامی کشورهای مسلمان جهان، دارای نواقصی از نظر شیوه‌شناسی است.

کشور ایران و معماری ایرانی تأثیر بسیار وسیعی از هر نظر بر شکل‌گیری معماری اسلامی داشته است. به علت این گستردگی تأثیر معماری ایرانی بر شکل‌گیری معماری جهان اسلام بسیاری از کتب و مراجع داخلی (ایرانی) معماری اسلامی را با شرح بر معماری ایرانی معرفی نموده‌اند و یا می‌توان گفت که خوانندگان کمتر به گستره‌ی معماری اسلامی در کشورهای دیگر توجه نموده‌اند.

برخی از کتب به هر دلیل از اشاره به معماری ترکی یا عثمانی پرهیز نموده‌اند که این امر قابل‌توجه می‌باشد که معماری ترکی یا عثمانی در شکل‌گیری معماری اسلامی بسیار مؤثر بوده است. برخی از کتب و مراجع دیگر به صراحت به دوره‌ها و شیوه‌های دیگر اشاره نکرده‌اند که این امر نیز قابل‌چشم‌پوشی نیست. به‌نظر می‌رسد به علت گستردگی و پیچیدگی در تقسیم‌بندی و ایجاد نظام در موضوع معماری اسلامی که از آسیای جنوب شرقی تا شمال غربی آفریقا و جنوب غربی اروپا گسترده می‌شود، عمدتاً به معرفی بخش‌های مجزایی از آن اکتفا شده است. لازم است دقت شود که تمام این گستره‌ی جغرافیایی که به طور واضح بناهای اسلامی در آن ایجاد شده‌اند منظور نظر می‌باشد. این در حالی است که معماری خارج از این محدوده‌ی جغرافیایی به علت توانایی و قدرتمندی حکومت‌های دوره، مسلماً از شیوه‌ها و دانش معماری دوره‌های اسلامی تأثیر پذیرفته است. در این مجموعه نیز مسلماً نمی‌توان به کلیه بناها، شیوه‌ها، دوره‌ها و کشورها اشاره نمود ولی تلاش گردیده که به بناها، شیوه‌ها، دوره‌ها و کشورهای مؤثرتر و شناخته شده‌تر اشاره گردد. از این رو در تقسیم‌بندی حاضر، به پنج کشور اصلی که در شکل‌گیری معماری اسلامی بیشتر تأثیرگذار بوده‌اند، یعنی مصری (مصر)، عربی (سوریه)، مغربی (مراکش و اسپانیا)، عثمانی (ترکیه)، ایرانی (ایران) و اشاره نموده و در زیرمجموعه‌ی آنها بناها و مجموعه‌های ساختمانی را بر حسب تاریخ ساخت مرتب می‌نماییم. لیکن برای سهولت در دست‌یابی به مشخصه‌های یک ساختمان، مرجع نام‌ها و مرجع تصاویر می‌توانند در انتهای کتاب به خواننده بسیار یاری برسانند.

در معرفی هرکدام ازبناها به شش موضوع اصلی اشاره شده که عبارتند از تاریخ و زمان آغاز ساخت، نام شهر قدیم، نام کشور و محدوده‌ی سیاسی-جغرافیایی جدید، معماری بنا، نیارش و سازه‌ی بنا، تزیینات به‌کار رفته در آن. در مجموع سعی شده تا مطالب مختصر، مفید و قابل‌یادآوری باشند که مسلماً این امر سبب نقص در نگارش کلی کتاب می‌شود اما امید است با توجه به اینکه به تصاویر بناها مزیّن شده قابل تصوّر و مثمر ثمر واقع شود و در فهم و شناسایی معماری با ارزش دوره‌ی اسلامی مفید واقع گردد».