کتاب منازل الاخرة

کتاب منازل الاخرة به‌قلم شیخ عباس قمی است که با تحلیل و تصحیح علیرضا زکی زاده رنانی با همت انتشارات زائر آستانه مقدسه منتشر شده است. این کتاب با استناد به آیات و روایات به تشریح زندگی پس از مرگ به منظور آگاهی مؤمنان و آماده‌سازی معنوی و روحی آنان می‌پردازد.

درباره کتاب منازل الاخرة

مرگ سرنوشت حتمی هر موجود زنده‌ و رخدادی تخلف‌ناپذیر است. از آن‌جا که در دین اسلام و در سایر ادیان توحیدی، مرگ پایان زندگی نیست و شروع جلوهٔ دیگری از حیات در جهانی دیگر است، نیاز است تا با نگاهی متعالی‌ و عمیق‌تر به مفهوم و معنای مرگ داشت و خود را برای روزی که هیچ شکی در آمدنش نیست، آماده کرد. کتاب منازل الاخرة به‌قلم شیخ عباس قمی، عالم و محدث بزرگ شیعه با اتکا بر آیات و روایات کوشیده است مراحل زندگی پس از مرگ را تشریح و با ارائهٔ رهنمودهایی، ذهن و قلب مؤمنان را آمادهٔ سفر آخرت و فراهم‌سازی ره‌توشه‌ای از اعمال و رفتار نیک نماید.

خواندن کتاب منازل الاخرة را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به مطالعهٔ کتاب‌های مذهبی، دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های الهیات و مطالعات ادیان و طلاب از خواندن این کتاب سود خواهند برد.

درباره شیخ عباس قمی

شیخ عباس قمی معروف به محدث قمی در سال ۱۲۹۴ قمری (۱۲۵۴ خورشیدی) در قم به دنیا آمد. او از محدثان شیعی پرکار قرن چهاردهم هجری و گردآورندهٔ کتاب مفاتیح‌الجنان است. معروف‌ترین کتاب او نیز مفاتیح‌الجنان است که منتخبی از دعاها و اعمالی است که از کتاب‌های مختلف حدیث، از پیامبر اسلام و امامان شیعه نقل شده و شیخ عباس قمی آن‌ها را به‌صورت موضوعی دسته‌بندی کرده است. شیخ عباس قمی پس از فراگیری بخشی از علوم دینی، مقدمات و سطح نزد علمای عصر خویش در حوزهٔ علمیهٔ قم، سرانجام در سال ۱۳۱۶ ه‍.ق. برای تکمیل تحصیلات در سطوح عالی فقه و اصول به حوزهٔ علمیهٔ نجف رفت و چون در علوم نقلی به‌ویژه حدیث استعداد داشت، از فقیه و محدث آن عصر «حسین بن محمدتقی طبرسی» معروف به «محدث نوری» درس‌هایی آموخت. گفته شده است که محدث قمی در زمان مشروطه جانب مشروعه‌طلبان را گرفت. او از مخالفان حکومت مشروطه بود. او اعطای حق رأی و آموزش و پرورش برای زنان را متضاد با شرایع مذهب تشیع و موجب ایجاد مفسده در بین زنان می‌دانست. برخی شاگردان او عبارت‌اند از: سید عبدالاعلی سبزواری، آیت‌الله خمینی، سید محمدهادی میلانی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی. برخی آثار مکتوب او عبارت‌اند از: مفاتیح‌الجنان (مجموعه‌ای از ادعیهٔ منتخب ۱۴ معصوم)، منازل الآخرة (دربارهٔ روایات و حکایت‌های مرگ و جهان پس از مرگ)، منتهی الآمال (دربارهٔ تاریخ ۱۴ معصوم)، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (فهرستی ارزشمند و گرانبها از کتاب بحارالانوار و تدوین موضوعی و تلخیص آن) و نفس المهموم (دربارهٔ وقایع کربلا). شیخ عباس قمی در سال ۱۳۱۹ درگذشت.

بخشی از کتاب منازل الاخرة

«اول منزل این سفر مرگ است. این منزل پیچ‌وخم‌های دشوار دارد. اینک ما به دو نمونه از آن اشاره می‌کنیم :

عقبهٔ اول مرگ

عقبهٔ اول مرگ سکرات موت و شدت جان کندن است؛ و جَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ. این مرحله‌ای است بسیار دشوار که شداید و سختی‌ها از هر طرف به محتضر رو می‌کند؛ از طرفی شدت مرض و درد و بسته شدن زبان و رفتن قوا از اندام از طرف دیگر گریستن اهل و عیال و وداع آنها با او و غم یتیمی و بی‌کس شدن بچه‌های خود از طرف دیگر، غم جدا شدن از مال و منزل و املاک و اندوخته‌ها و چیزهای نفیس خود که عمر عزیز خود را صرف به دست آوردن آن‌ها کرده و چه بسا که بسیاری از آن‌ها مال مردم بود که با ظلم و غصب، آن‌ها را مالك شده و چقدر حقوق بر اموال او تعلق گرفته و نداده حال ملتفت خرابی‌های کار خود شده که کار گذشته و راه اصلاح آنها بسته شده. پس همانند گفتهٔ حضرت علی (ع) خواهد بود که فرمود: «و يتذكر أموالا جَمَعَها أَعْمَضَ فِي مَطالِبهَا وَ أَخَذَهَا مِنْ مُصَرَّحَاتِهَا وَ مُشْتَبِهَاتِها قَدْ لَزِمَتْهُ تَبِعَاتُ جَمْعِهَا وَأَشْرَف عَلَى فِرَاقِهَا تَبْقَى لِمَنْ وَرَاءَهُ يَنْعَمُونَ فِيهَا وَيَتَمَتَّعُونَ بِهَا فَيَكُونَ الْمَهْنَأُ لِغَيْرِهِ وَالْعِبْءُ على ظهره.»  و از طرفی ترس ورود به جانی که غیر از این دنیا است و چشمش چیزهایی را می‌بیند که پیش از این نمی‌دید: فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ. حضرت رسول و اهل‌بیت او و ملائکه‌ٔ رحمت و ملائکهٔ غضب را حاضر می‌بیند تا دربارهٔ او چه حکم شود و چه به یاد می‌آورد اموالی را که آنها را جمع کرد و در راه پیدا کردن آنها از حلال و حرام چشم پوشیده و از جاهایی که مشتبه بود به دست آورد، تبعات و پیامدهای جمع کردن مال‌ها همراه و ملازم اوست و مشرف بر جدایی و فراق از آنها گشته است. اموال برای بعدی‌ها می‌ماند و از آن‌ها بهره و لذت می‌گیرند؛ گوارایی و لذت مال غیر است و وبال و سنگینی بر پشت او مانده است. سفارشی نمایند و از طرف دیگر شیطان و یارانش برای آنکه او را به شک اندازند جمع شده‌اند و می‌خواهند کاری کنند که بی ایمان از دنیا برود و از طرفی وحشت از آمدن ملك الموت دارد که آیا به چه هیئت خواهد بود؟ و به چه نحو جان او را خواهد گرفت؟ الی غیر ذلك . قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ : «فَاجْتَمَعَتْ عَلَيْهِ سَكَرَاتِ الْمَوْتِ فَغَيْرُ مَوْصُوفِ مَا نَزَلَ بِهِ.» شیخ کلینی از حضرت صادق روایت کرده که حضرت امیرالمؤمنین را درد چشمی عارض شد حضرت رسول به عیادت آن حضرت تشریف برد او را دید که صیحه و فریاد می‌کشد. فرمودکه آیا این صیحه جزع و بی‌تابی است یا از شدت درد است؟ امیرالمؤمنين عرض کرد: «یا رسول‌الله ! من هنوز دردی نکشیده‌ام که سخت تر از این درد باشد.»»