کتاب دوران فرصت ها

کتاب دوران فرصت ها؛ درس‌هایی از دانش جدید درباره نوجوانی نوشتهٔ لارنس استاینبرگ و ترجمه‌شده توسط گروه مترجمان نوجهان است و انتشارات اختران آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب دوران فرصت ها

دوران فرصت‌ها کتاب درخشانی است و خواندنش برای هرکسی که به‌نوعی با نوجوانان سروکار دارد تأثیرگذار؛ از والدین و معلمان تا سیاستمداران و قانون‌گذاران و حتی کارفرمایان.

کتابِ دوران فرصت ها از چندین جنبه حائز اهمیت است. نخست اینکه از لزوم تغییر رویکردمان به نوجوانی حرف می‌زند. آمارها، دانش جدید دربارهٔ نوجوانی و تجربهٔ ما در کار با نوجوانان خبر می‌دهد که رویکرد بحران‌محور به این گروه سنی نه فقط منسوخ و مغایر داده‌های علمی،‌ که مخرب است و بیش از آنکه به رشد و شکوفایی نوجوانان کمک کند مانع آن می‌شود. 

نویسنده، به سبب تجارب گسترده و متنوعش، این لزوم تغییر را در حوزه‌های مختلف جست‌وجو می‌کند؛ از خانواده و مدرسه تا دستگاه قضایی. او تلاش می‌کند با استفاده از آمار و داده‌های پژوهش‌های بی‌شمار خود و دیگر دانشمندان، ناکارآمدی رویکرد فعلی را در نهادهای مختلف نشان بدهد، از والدین بخواهد جور دیگری به تربیت نوجوانان نگاه کنند، از معلمان و اولیای امور آموزش بخواهد آموزش نوجوان را از زاویهٔ دیگری ببینند و سیاستمداران و قانون‌گذاران را دعوت کند تا استراتژی‌هایشان را با یافته‌های علمی منطبق کنند. 

نکتهٔ قابل‌توجه دیگر قلم روان و سادهٔ نویسنده است. او عامدانه به‌گونه‌ای می‌نویسد که افراد مختلف بتوانند از کتاب بهره بگیرند. کتاب پر است از مثال‌ها و استعاره‌هایی که فهم مباحث مطرح‌شده را راحت می‌کنند. درعین‌حال کتابْ علمی باقی می‌ماند. نویسنده یافته‌های جدید عصب‌شناسی و دیگر حوزه‌های علم را به شکلی عمیق و در عین حال ساده با مخاطبان خود در میان می‌گذارد. این کاری است که هر اندیشمندی از پس آن برنمی‌آید و لارنس استاینبرگ به‌خوبی و ماهرانه آن را انجام داده است.

استاینبرک از دانشمندان شاخص این حوزه به شمار می‌آید و نزدیک به پنجاه سال است که پژوهش‌های مختلفی را پیش برده است. مهم‌تر از آن، بسیار تلاش کرده تا این درک جدید از نوجوانی را وارد حوزه‌های مختلف بکند. وی از آن دست دانشمندانی است که وارد میدان عمل شده و در دادگاه‌ها، مدارس، ارتش و سایر نهادهای اجتماعی برای تغییر قوانین و شیوه‌های برخورد با نوجوانان تلاش می‌کند. خواندن دیدگاه‌ها و تجارب چنین شخصی حتماً ارزشمند است.

کتاب دوران فرصت‌ها منبع بسیار ارزشمندی دربارهٔ نوجوانی است و می‌تواند سرآغاز تغییر در رویکرد ما به نوجوانی در حوزه‌های مختلف باشد. 

خواندن کتاب دوران فرصت ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

اگر در حوزهٔ نوجوانان به صورت علمی کار می‌کنید، یا معلم نوجوانان هستید، یا فرزند نوجوانی دارید، این کتاب برای شماست.

بخشی از کتاب دوران فرصت ها

«اکنون زمان مناسبی برای بازنگری در شیوهٔ پرورش نوجوانان است. در پانزده سال گذشته، پیشرفت چشمگیر درک ما از نحوهٔ تغییرات مغز نوجوان موجب شده تا اطلاعات زیادی راجع به این دوره، به‌عنوان مرحله‌ای از رشد هر انسان، کسب کنیم. درحالی‌که پیش‌ازاین تصور می‌شد رشد مغز کمابیش در دوران کودکی کامل می‌شود، تحقیقات جدید نشان می‌دهند که این فرایند تا دههٔ سوم زندگی (بین بیست تا سی‌سالگی) ادامه دارد. درک نحوهٔ رشد مغز و تأثیرات این تغییرات عصبی‌زیستی بر رفتار نوجوانان بسیاری از خطاهای ما را در پرورش آن‌ها آشکار می‌سازد. برخی از اهداف مهم این کتاب عبارت‌اند از به اشتراک گذاشتن آخرین یافته‌های علمی دربارهٔ مغز، توضیح دلایل غیرعقلانی بودن روش‌های تربیتی فعلی ما، و ارائهٔ پیشنهادهایی برای آموختن، بهره بردن و عمل کردن بر اساس درک جدیدمان از نیازهای نوجوانان؛ با این هدف که آن‌ها به بزرگسالانی شاد، سازگار با محیط و موفق بدل شوند.

یکی دیگر از دلایل لزوم بازاندیشی در مفهوم نوجوانی در حال تغییر بودن خود مفهوم نوجوانی است. این موضوع باعث توجه ما به این مسئله می‌شود که روش‌های همیشگی و غالب ما، منسوخ، اشتباه و حتی خطرناک‌اند.

همان‌طور که قبلاً گفته شد این مرحله از زندگی پیش‌ازاین چند سالی بیشتر طول نمی‌کشید. اما حالا طولانی‌تر شده است؛ ازیک‌طرف با پایین آمدن سن بلوغ، و از طرف دیگر با طولانی‌تر شدن روزافزون فرایند رسیدن جوانان به شغل، ازدواج و استقلال مالی. به بیان ساده‌تر، کودکان زودتر از همیشه نوجوان می‌شوند و نوجوانان دیرتر از همیشه به بزرگسالی می‌رسند.

پیامدهای این تغییرات بسیار مهم و درعین‌حال پیچیده هستند. به‌طورکلی بلوغ فیزیکی زودهنگام کودکان امروزی بیش از آنچه تصور می‌شد نگران‌کننده است زیرا نشانهٔ خوبی برای سلامت ذهنی و جسمیِ آیندهٔ آن‌ها نیست. بلوغ زودهنگام به‌طور قابل‌توجهی خطر مواجهه با مسائل فیزیکی، روانی و رفتاری را بالا می‌برد؛ مسائلی از قبیل افسردگی، بزهکاری و حتی سرطان. از طرف دیگر تأخیر در انتقال به دورهٔ بزرگسالی که نگرانی‌های زیادی را در مورد ارزش‌ها و نگرش جوانان امروزی به وجود آورده، آن چنان که رسانه‌های عمومی اعلام می‌کنند مشکل‌ساز نیست و همان‌طور که خواهیم خواند حتی منافعی هم در پی دارد.

دلایل اساسی و پیامدهای احتمالی مسیر طولانی‌مدت نوجوانان امروزی برای رسیدن به بزرگسالی هنوز به‌درستی درک نشده و به همین سبب افراد در دههٔ سوم زندگی‌شان ناعادلانه سرزنش می‌شوند.»