کتاب قطره دریای همت

کتاب قطره دریای همت نوشتۀ طالب علی لکهنویی با گردآوری و تصحیح امیرحسین مدرس در انتشارات نیستان هنر به چاپ رسیده است. این کتاب، گزیده‌ای از کلیات طالب علی لکهنویی متخلص به «عیشی» شاعر قرن سیزدهم قمری بر اساس دو نسخۀ خطی، یکی در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی و دیگری نسخۀ موجود در مرکز میکروفیلم نور در دهلی نو است.

درباره کتاب قطره دریای همت

طالب علی لکهنویی متخلص به عیشی در ۱۱۹۷ قمری در لکهنو در هندوستان متولد شده است. پدرش شاعر و نویسنده و از نزدیکانِ الماس‌علی خان، خواجه‌سرایِ بارگاه آصف‌الدوله بهادر بوده است. عیشی نزد میرزا محمدحسن قتیل لاهوری شاگردی کرد و شعر سراییدن به فارسی و هندی را آموخت و در کنار آن در نثرنویسی نیز مهارت کسب کرد. تا جایی که قتیل لاهوری در زمان مرگ، عیشی را به‌عنوان جانشین خود در شعر و ادب معرفی کرد.

عیشی به گواه اشعاری که در مدح ائمۀ اطهار از خود به جای گذاشته است، شیعۀ اثنی عشری بوده و ارادتی ویژه به خاندان اهل بیت داشته است تا جایی که بخشی ویژه از اشعار خود در دیوان کلیاتش را به آن‌ها و به‌طور ویژه حضرت علی(ع) اختصاص داده است.

کتاب قطرۀ دریای همت، گزیده‌ای کامل از همۀ آن چیزی است که عیشی در کارنامۀ کاری خود دارد. کلیات این شاعر به نظم‌اند و شامل مدایح و قطعات، مثنوی در وصف شکار نواب سعادت‌علی خان، جنگ فیلان، در بزم، چهار دوست، جنگنامۀ رستم‌الملک، در اخلاق، در ذکر معجزۀ حضرت امیرالمؤمنین (ع)، قصیده و غزل و رباعی به زبان فارسی و اردو است. برخی از این اشعار از نظر سبک و سیاق و روش نوشتاری بسیار پیچیده و فنی هستند. دوران زندگی عیشی مقارن است با دورۀ بازگشت ادبی و  ظهور سبک هندی در شعر که در سروده‌های عیشی نیز بروز کرده است.

 امیر حسین مدرس، مصصح کتاب قطره دریای همت، کار خود را بر اساس دو نسخۀ خطی موجود یکی در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی و یک نسخه موجود در مرکز میکروفیلم نور در دهلی نو انجام داده و با توجه به مشکلات خوانش متن، روش بینابینی و توجه به هر دو نسخه را برای تصحیح و تدوین اشعار این شاعر انتخاب کرده است.

خواندن کتاب قطره دریای همت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

به دوستداران اشعار کهن، پژوهشگران ادبی و مصححان نسخ خطی پیشنهاد می‌کنیم.