سیروس همتی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های سیروس همتی
سیروس همتی (Siroos Hemati) متولد ۱۳ مرداد ۱۳۵۱ در تهران، بازیگر، کارگردان، صداپیشه و نویسنده‌ی ایرانی است. او در کنار فعالیت‌های هنری، در عرصه‌ی طراحی صحنه نیز حضور داشته و آثار ارزنده‌ای خلق کرده است. همچنین، او سوابق ارزشمندی در حوزه‌ی آموزش و تدریس دارد، وی معلم بازنشسته‌ی آموزش و پرورش و مدرس بازیگری است.
بیوگرافی سیروس همتی
سیروس همتی در دانشکده‌ی تربیت معلم در رشته‌ی ریاضیات تحصیل کرده است. وی از همان ابتدای جوانی فعالیت در حوزه‌ی هنری را آغاز کرده است. اغلب آثار مکتوب وی در حوزه‌ی نمایشنامه و فیلم‌نامه‌ی مذهبی و دینی است.
همتی با نقش‌آفرینی در فیلم سینمایی مارمولک در سال ۱۳۸۲ با کارگردانی کمال تبریزی و سریال خداحافظ بچه در سال ۱۳۹۱ با کارگردانی منوچهر هادی بیش از پیش شناخته شد. او قبل از این دو تجربه‌ی ارزشمند در سینما و تلویزیون، در عرصه‌ی تئاتر حضوری تاثیرگذار داشته است. همچنین پس از آن در آثار سینمایی و تلویزیونی بسیاری مشارکت داشته است.
او در مصاحبه‌ای در تلویزیون گفته رسالت خود را در این می‌بیند که موضوعات اخلاقی و اجتماعی طرح‌شده در دین و تاریخ را با نگاهی نو و به زبانی امروزی در قالب تئاتر و نمایش به تصویر بکشد، چراکه بر این باور است چنین رویکردی بیش از هر چیز می‌تواند به گسترش و شناخت عمیق‌تر دین اسلام کمک کند. بسیاری از نمایشنامه‌هایی که به قلم او نوشته شده‌اند، درون‌مایه‌ای دینی دارند و به‌ویژه بر واقعه‌ی عاشورا متمرکزند. بسیاری از این آثار، با کارگردانی خود او، در صحنه‌ی تئاتر به اجرا درآمده و مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
در کنار آثار مذهبی، او مجموعه‌ای دیگر از نمایشنامه‌ها دارد که با زبانی طنزآمیز، ساده و بی‌پیرایه به نقد مسائل روزمره می‌پردازد. این آثار با دیالوگ‌های قدرتمند و لحنی کوبنده، به شکلی بی‌پروا مضامین اجتماعی را با زبان طنز، به چالش می‌کشند. از طریق طنز، به واکاوی زوایای پنهان زندگی روزمره می‌پردازند. او توانسته است پیوندی میان تئاتر و دغدغه‌های اجتماعی در ژانر کمدی برقرار کند که هم برای مخاطبان تأثیرگذار است و هم آن‌ها را به تفکر وادارد.
تجربیات متنوع همتی در حوزه‌ی کارگردانی، بازیگری و نویسندگی به او این امکان را داده که در حوزه‌های مختلف به خوبی بدرخشد. این چندوجهی بودن نه‌تنها خلاقیت او را افزایش می‌دهد، بلکه به او کمک می‌کند تا با درک عمیق‌تری از هر جنبه، آثارش را به شکلی مؤثرتر و جذاب‌تر ارائه کند.
معرفی کتاب‌های سیروس همتی
این نویسنده با کارنامه‌ای پربار و متنوع، یکی از چهره‌های برجسته در عرصه‌ی ادبیات و هنر به شمار می‌رود. آثار او شامل طیف وسیعی از نمایشنامه‌ها، مجموعه داستان‌ها و فیلم‌نامه‌ها می‌شود. علاوه بر این، او در زمینه نگارش طرح فیلم‌نامه نیز فعالیت‌های چشمگیری داشته است.
آثار سیروس همتی، هر یک به نحوی منحصربه‌فرد، جلوه‌هایی از زندگی را به تصویر می‌کشند؛ که نه‌تنها، از نظر محتوایی غنی هستند، بلکه از لحاظ ساختاری و شخصیت‌پردازی نیز تحسین‌برانگیز بوده و همواره مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفته‌اند. داستان‌های او با نگاهی عمیق و تیزبین به زوایای مختلف زندگی، دغدغه‌ها و چالش‌های زندگی روزمره را منعکس می‌کنند.
در ادامه، به معرفی برخی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین آثار سیروس همتی می‌پردازیم تا بتوانیم نگاهی جامع‌تر به کارنامه هنری او داشته باشیم:
کتاب ننه کاراته
این مجموعه شامل هشت داستان کوتاه است که هر یک به زیبایی زندگی اجتماعی و خانوادگی را به تصویر می‌کشند. آنچه این داستان‌ها را منحصربه‌فرد می‌سازد، استفاده‌ی زیرکانه و متفاوت از طنز است. نویسنده با هنرمندی، طنز را نه فقط در کلمات، بلکه در بطن موقعیت‌های داستانی تزریق می‌کند. همین توانایی در خلق موقعیت‌های طنزآمیز است که آثار او را از یکنواختی و عادی‌بودن رها می‌سازد و خواننده را مجذوب و مشتاق دنبال‌کردن داستان‌ها می‌کند.
سیروس همتی داستان‌های این مجموعه را به گونه‌ای نوشته است که خواننده به‌راحتی می‌تواند تصاویر زنده و واضحی از صحنه‌ها را در ذهن خود مجسم کند. شیوه‌ی روایت به قدری ملموس است که احساس می‌کنید خودتان یکی از شخصیت‌های داستان هستید و در میان اتفاقات آن حضور دارید، به طوری که می‌توانید با جزئیات دقیق، رویدادها را ببینید و درک کنید.
این مجموعه داستان توسط انتشارات نیستان هنر منتشر شده است و به صورت کتاب صوتی و متنی قابل دریافت است.
کتاب فیش‌آباد
نمایشنامه‌ی فیش‌آباد داستانی با محوریت حقوق نجومی یک مدیر بانک را روایت می‌کند. این مبلغ به اشتباه به حساب مردی واریز می‌شود و او از بازگرداندن آن امتناع می‌ورزد. نمایشنامه به انتقاد از مدیریت و مسائل مربوط به حقوق‌های نجومی پرداخته و در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ به کارگردانی سیروس همتی در تئاتر شهر به صورت نمایشنامه‌خوانی ارائه شد. سپس در دی ماه همان سال نیز در تماشاخانه سرو به روی صحنه رفت و هر دو اجرا با استقبال گرم مخاطبان روبه‌رو شد.
کتاب یزله
مجموعه داستان کوتاه یزله، نوشته سیروس همتی و تقی همتی، به شیوه‌ی منحصربه‌فردِ روایت سیروس همتی وابسته است. این کتاب شامل ۱۱ داستان کوتاه است. همتی خود با مهارت خاص خود توانسته احساسات مخاطبانش را در مرز بین شوخی و جدی معلق نگه دارد و آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.
در یزله، زبان و موقعیت‌های طنزآمیز به شکلی طراحی شده‌اند که در پس خود تلخی‌ها و عبرت‌های عمیق نهفته است. طنز در آثار همتی نه‌تنها در کلمات و ساختار روایت بلکه در موقعیت‌هایی که داستان در آن‌ها شکل می‌گیرد، جلوه‌گر است. او با لبخندی تلخ، تلخی‌ها و سیاهی‌های زندگی را روایت می‌کند و این روش، مخاطب را هم از منظر شیرینی داستان و هم از طریق مواجهه با واقعیت‌های تلخ زندگی به خود جلب می‌کند.
موقعیت‌های داستانی در این کتاب، به‌گونه‌ای هوشمندانه انتخاب شده‌اند که این بهانه‌های ساده، خواننده را به کشف لحظات خاصی در زندگی و روابطش دعوت می‌کنند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که خواننده نه‌تنها از شیرینی روایت لذت ببرد، بلکه در اندیشه‌ای عمیق‌تر درباره‌ی واقعیت‌های زندگی فرو رود و با ابعاد مختلف احساسات انسانی آشنا شود.
این کتاب نیز توسط انتشارات نیستان هنر به صورت متنی و صوتی منتشر شده است. در نسخه‌ی صوتی کتاب یزله، سیروس همتی خود عهده‌دار گویندگی است. این ویژگی مزیتی برای مخاطب نسخه‌ی صوتی به شمار می‌آید، زیرا احساسات و تأثیرات نویسنده به طور مؤثرتری به شنونده منتقل می‌شود.
سیروس همتی چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟
این هنرمند و نویسنده توانمند در طول سال‌های فعالیتش برنده‌ی تعداد زیادی جایزه از سوی جشنواره‌های مختلف شده است، اینجا تعدادی از جوایزی را که کسب کرده است برمی‌شماریم:
کاندیدای بهترین بازیگر مرد از سی و دومین جشنواره‌ی بین‌المللی تئاتر فجر در سال ۱۳۹۲
برنده‌ی اولین دوره‌ی نمایشنامه‌خوانی بین‌المللی حوزه‌ی هنری برای نویسندگی نمایشنامه‌ی «فولاد هرگز زنگ نمی‌زند» در سال ۱۳۹۰
برنده‌ی جایزه‌ی سوم پنجمین دوره‌ی کانون نمایشنامه‌نویسان به خاطر نگارش نمایشنامه نیلوفر در سال ۱۳۹۰
برنده‌ی یازدهمین جشنواره‌ی ملی آیینی-سنتی برای نمایش مجلس برادرکشی
برنده‌ی جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد در پنجمین جشنواره‌ی بین‌المللی آمی کورتی ایتالیا برای بازی در فیلم ستاره‌ی بی‌آسمان
برنده‌ی جایزه‌ی ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم پاتریکی روسیه برای نویسندگی فیلم کن پامنار
