کتاب جان کندن

کتاب جان کندن نوشتهٔ تورنتون وایلدر و ترجمهٔ سمیرانیک نوروزی است. نشر قطره این نمایشنامهٔ معاصر آمریکایی را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب جان کندن

کتاب جان کندن حاوی یک نمایشنامهٔ آمریکایی است که اولین‌بار در سال ۱۹۴۲ روی صحنه رفت. این نمایشنامه به موضوعاتی همچون انسانِ بی‌زمان، سیر چرخشی تاریخ و تکرار وقایع تاریخی، تمایل طبیعت به بی‌نظمی و نیز ادبیات فلسفه و مذهب به‌عنوان سنگ‌بنای تمدن پرداخته است. این اثر نمایشی در سه پرده، زندگی مشقت‌بار خانوادهٔ «آنتروباس» را در قالب تاریخ آلترناتیو شرح می‌دهد. برخی از صاحب‌نظرها معتقدند که تورنتون وایلدر بخش بیشترِ این نمایشنامه را از آخرین اثر جیمز جویس اقتباس کرده است. نمایشنامهٔ جان کندن اولین نمایشنامه‌ای است که از این نویسنده توسط نشر قطره منتشر می‌شود.

می‌دانیم که نمایشنامه متنی است که برای اجرا بر روی صحنه و یا هر مکان دیگری نوشته می‌شود. هر چند این قالب ادبی شباهت‌هایی به فیلم‌نامه، رمان و داستان دارد، شکل و فرم و رسانه‌ای جداگانه و مستقل محسوب می‌شود. نخستین نمایشنامه‌های موجود از دوران باستان و یونان باقی مانده‌اند. نمایشنامه‌ها در ساختارها و شکل‌های گوناگون نوشته می‌شوند، اما وجه اشتراک همهٔ آن‌ها ارائهٔ نقشهٔ راهی به کارگردان و بازیگران برای اجرا است. بعضی از نمایشنامه‌ها تنها برای خواندن نوشته می‌شوند؛ این دسته از متن‌های نمایشی را کلوزِت (Closet) نامیده‌اند. از مشهورترین نمایشنامه‌نویس‌های غیرایرانی می‌توان به «آیسخولوس»، «سوفوکل»، «اوریپید» (یونان باستان)، «شکسپیر»، «هارولد پینتر» (انگلستان)، «مولیر» (فرانسه)، «هنریک ایبسن» (نروژ)، «آگوست استریندبرگ» (سوئد)، «برتولت برشت» (آلمان)، «ساموئل بکت» (ایرلند) و «یوجین اونیل» (آمریکا) اشاره کرد. نام برخی از نمایشنامه‌نویس‌های ایرانی نیز «بهرام بیضائی»، «عباس نعلبندیان»، «اکبر رادی»، «غلامحسین ساعدی»، «بهمن فُرسی»، «محسن یلفانی»، «نغمه ثمینی»، «محمد رضایی راد»، «محمد یعقوبی»، «محمد رحمانیان» و «محمد چرمشیر» بوده است.

خواندن کتاب جان کندن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ادبیات نمایشی آمریکا و قالب نمایشنامه پیشنهاد می‌کنیم.

درباره تورنتون وایلدر

تورنتون وایلدر (Thornton Wilder) در سال ۱۸۹۷ در مدیسون در ویسکانسین در آمریکا به دنیا آمد. او نمایشنامه‌نویس و رمان‌نویسی آمریکایی بود که مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه ییل و مدرک کارشناسی‌ارشد را در رشتهٔ ادبیات فرانسه از دانشگاه پرینستون گرفت. به‌واسطهٔ تحصیلات دانشگاهی و نیز سفرهای متعددی که همراه با خانواده یا به‌تنهایی به کشورهای مختلف داشت، به زبان‌های فرانسه، چینی و ایتالیایی مسلط بود. ۳ بار موفق به کسب جایزهٔ پولیتزر شد؛ در سال ۱۹۲۸ برای رمان «پُل سَن لوئیس ری»، در سال ۱۹۳۸ برای نمایشنامهٔ «شهر ما» و در سال ۱۹۴۳ برای نمایشنامهٔ «جان‌کندن»؛ سپس در سال ۱۹۶۸ بود که جایزهٔ ملی کتاب آمریکا را برای رمانی با نام «روز هشتم» دریافت کرد.

کتاب «دوران‌های زندگی انسان»، مجموعه‌ای از ۴ نمایشنامهٔ کوتاه است با عناوین «طفولیت»، «کودکی»، «جوانی» و «میان‌سالی». وایلدر با الهام‌گرفتن از تک‌گویی معروف شکسپیر در کمدی «هر طور که شما دوست دارید»، بر آن شد تا ۷ نمایشنامهٔ کوتاه دربارهٔ سفر زندگی انسان از دوران نوزادی تا کهن‌سالی را به رشتهٔ تحریر درآورد. پس از مرگ او در سال ۱۹۷۵، دو نمایشنامهٔ دیگر که به این مجموعه مرتبطند با عناوین «جوانی» و «رودخانه‌های زیرزمین» (که به نظر می‌رسد به شرح دوران میان‌سالی می‌پردازد) بین دست‌نوشته‌های نیمه‌کارهٔ این نویسنده پیدا و تکمیل شد. نام این مجموعه در برخی منابع «هفت دوران زندگی انسان» و در منابع دیگر «دوران‌های زندگی انسان» ذکر شده است. وایلدر با نویسندگان بسیاری چون ارنست همینگوی، اسکات فیتز جرالد، زلدا فیتزجرالد، آلیس بی توکلاس، ژان پل سارتر و گرترود استاین رفاقت داشت. این نویسندهٔ موفق در سال ۱۹۳۰ از درآمد حاصل از فروش رمان «پل سَن لوئیس ری» توانست خانه‌ای برای خانواده‌اش بسازد. تورنتون وایلدر در سال ۱۹۷۵ در همان خانه و بر اثر ایست قلبی درگذشت.

بخشی از کتاب جان کندن

«افراد با فروتنی تعظیم می‌کنند. ایو و هستر دختران رنگین‌پوست هستند.

خب، این صحنه هم اواخر اجرای ماست. متأسفم، اما باید بگم نیاز به یه تمرین کوتاه داریم. فقط یه تمرین کوتاه. تو همین تالار، پرده‌ها رو هم بالا نگه می‌داریم. شماها می‌تونین برید تو لابی و یه سیگاری دود کنین. می‌تونین تو سالن باشین و به ما گوش کنین... یا بی‌سروصدا با کناری‌تون صحبت کنین. انتخاب با شماست. متشکرم. آقای فیتزپاتریک، اگر حرفی باقی مونده، دیگه با شما.

آقای فیتزپاتریک: متشکرم. برای کسانی که می‌خوان تو سالن باشن، من یه توضیحی دربارهٔ این صحنه می‌دم. مردها از جنگ برگشتن و همراه خانواده در خونه جمع شدن. نویسنده می‌خواد ساعاتی از شب رو که بر اون‌ها می‌گذره و درکش مشکله، نشون بده. چرخش سیارات... اوم... یا... از بالای سرشون. نویسنده می‌گه که... چطور بگم؟ گفتنش سخته ... هر ساعت از شبانه‌روز یه فیلسوف یا یه متفکر بزرگه. برای مثال، ساعت یازدهٔ شب ارسطوئه. ساعت نُه شب اسپینوزاست. یه چیزی تو این مایه‌ها. فکر نمی‌کنم معنی خاصی داشته باشه. فقط یه مفهوم شاعرانه‌ست.

سابینا: معنی خاصی نداره! چرا؟ قطعاً معنی خاصی داره. ساعت دوازده با گفتن چیزهای شگفت‌انگیز می‌گذره. به گمونم به این معنیه که وقتی مردم خوابن، افکار شیرینی دارن که خیلی بهتر از بیداریه.

ایوی: ببخشید. به‌نظرم، ببخشید، آقای فیتزپاتریک...

سابینا: چی می‌خواستی بگی، ایوی؟

ایوی: آقای فیتزپاتریک، یه‌بار با اجازهٔ شما پدرم موقع تمرین اینجا حضور داشت. اون دستیارِ کشیش تعمیدگره. پدرم گفت منظور نویسنده اینه که درست مثل ساعت‌ها و ستاره‌ها که در شب از بالای سر ما می‌گذرن، ایده‌ها و افکار بزرگان هم همیشه در فضای فکری ما غوطه‌وره و روی ما تأثیر می‌ذاره. حتی اگه اون‌ها رو نشناسیم.

آقای فیتزپاتریک: خُب، باشه. شاید این باشه، ممنون ایوی. به‌هرحال، فیلسوف‌ها ساعت‌های شبانه هستن. دوستان من، آماده‌این؟ ایوی، می‌تونی ساعت یازده باشی؟ «نیتِ نیکِ ذهن، موضوعی است در انرژی که ما آن را الهی می‌نامیم.»»