کتاب غرامت مضاعف

   کتاب غرامت مضاعف نوشتهٔ ریچارد شیکل و ترجمهٔ نیکا خمسی است. انتشارات علمی و فرهنگی این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی از مجموعهٔ «خوانش فیلم» که به نقد فیلم «غرامت مضاعف» پرداخته است.

درباره کتاب غرامت مضاعف

ریچارد شیکل در کتاب غرامت مضاعف نقدی از فیلم «غرامت مضاعف» (Double Indemnity) را ارائه داده است. فیلم غرامت مضاعف فیلمی سینمایی به کارگردانی «بیلی وایلدر» است که در سال ۱۹۴۴ ساخته شد. «فرد مک‌مورای»، «باربارا استانویک» و «ادوارد جی. رابینسون» از بازیگران این اثر سینمایی هستند. این فیلم از رمان غرامت مضاعف (۱۹۳۵) اثر «جیمز کین» اقتباس شده است. این فیلم سینمایی یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های «فیلم نوآر» به شمار می‌رود و داستان آن بر اساس جنایتی واقعی است که در ۱۹۲۷ اتفاق افتاده بود. عنوان این فیلم به عبارتی حقوقی رایج در شرکت‌های بیمه اشاره دارد. ریچارد شیکل این اثر را در پنج فصل نگاشته و در آن‌ها جنبه‌های مختلف این اثر کلاسیک سینمای آمریکا را بررسی و نقد کرده است.

خواندن کتاب غرامت مضاعف را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعهٔ نقد سینما و علاقه‌مندان به سینمای کلاسیک آمریکا پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب غرامت مضاعف

«از میان همهٔ بازیگران، جورج رَفت اولین انتخاب برای بازی در نقش مقابل استنویک بود. ولی او طبق معمول ثابت کرد که راضی کردنش برای بستن قرارداد به مراتب سخت‌تر است. به دلایل مبهم و هنرمندانه، او بازی در های سیرا و شاهین مالت را نپذیرفته بود، از این رو، همفری بوگارت توانسته بود از بازیگر نقش‌های عجیب و غریب به ستاره‌ای معتبر بدل شود؛ و حالا او داشت به وایلدر می‌گفت که تا نقش والتر نف بازنویسی نشود، آن را بازی نخواهد کرد؛ این اتفاق جالبی است که کارگردان به خاطر دارد و بارها نقل کرده است. او از وایلدر پرسید: «چرا در فیلمنامه از یقهٔ والتر نف حرفی زده نشده؟» کدام یقه؟ همان موقعی که مرد یقه‌اش را برمی‌گرداند تا نشان روی سینه‌اش را نشان دهد. البته این بدان معنی بود که او همیشه مرد خوبی بوده است. وایلدر با تأسف به اطلاع رَفت رساند که در نظر ندارد در غرامت مضاعف چنین تغییراتی ایجاد کند. و او پاسخ داد: «اگر برگردان یقه را به فیلمنامه اضافه نکنید، جورج رَفت هم بازی نخواهد کرد».

برایان دانلِوی نیز اساساً همین را گفت. آن موقع وایلدر تقریباً تمامی فهرست مردان خشن استودیوی پارامونت را بررسی کرده بود. ولی پس از آن چیزی به او الهام شد: «چرا مردی ملایم این نقش را بازی نکند؟ مردی ملایم که تظاهر به خشونت می‌کند. مثلاً فرِد مک‌مورِی چطور است؟» همه فکر می‌کردند او دیوانه است. وقتی استعدادیاب‌ها این مرد را کشف کردند، او نوازندهٔ ساکسیفون ارکستر بود. او از سال ۱۹۳۴ نوجوانی دوست‌داشتنی و ستارهٔ درجهٔ دو پارامونت بود که هیچ‌کس فکر نمی‌کرد به هیچ روی بازیگر شود. وقتی کارگردان با فرد مک‌موری صحبت کرد، او نیز پاسخی مشابه داد. ولی وایلدر اصرار می‌ورزید و مدام بازیگر را تحت فشار قرار می‌داد. مک‌موری بعدها چنین به خاطر آورد: «روزها و روزها کناره‌گیری می‌کردم و جواب منفی می‌دادم. نمی‌خواستم اعتراف کنم که دلیل رد کردن آن نقش، ترس است، زیرا می‌ترسیدم این نقش برای کسی که جز نقش‌های کمدی چیزی بازی نکرده، بیش از حد سنگین باشد و نتوانم از عهده‌اش برآیم.»

وایلدر می‌دانست دارد چه می‌کند. او اخیراً گفت: «من یک مرد آبرومند بورژوا می‌خواستم.» یک نفر گفت مک‌موری در اجرایش حس فریبکاری را عالی القا کرده است. وایلدر پاسخ داد که «من نگفتم که او در گروه کُر کلیسا می‌خوانده، بلکه گفتم در یک گروه رقص می‌نواخته است.» منظورش این بود که مک‌مورِی به طور اجتناب‌ناپذیری با وجه دشوار و فریبکارانهٔ زندگی آشنا شده بود؛ روابط عاطفی کوتاه‌مدت، کلوب‌های شبانهٔ مشکوک و رؤسای تبهکار؛ آن نوع زندگی که والتر نف، این فروشندهٔ نیمه‌وقت جاروبرقی، و مرد مجرد اهل مد و امروزیِ تمام‌وقت به‌خوبی می‌شناخت.»