کتاب سرگذشت موسیقی راک

کتاب سرگذشت موسیقی راک؛ تحول فرهنگی به لحاظ زیبایی‌شناسی و عناصر اجتماعی نوشتهٔ پیتر ویک و ترجمهٔ پرتو اشراق است و انتشارات ناهید آن را منتشر کرده است. 

درباره کتاب سرگذشت موسیقی راک

کتاب سرگذشت موسیقی راک راک را به لحاظ موجودیت فرهنگی، به عنوان عنصر و ابزار زیباشناسی می‌نگرد. احتمال دارد بعضی خوانندگان از تولّد و خاستگاه راک اطلاع داشته باشند، ولی آنچه نمی‌دانند بستر حرکتی آن در موضع سیاسی/ اجتماعی/ هنری/ فرهنگی است که موضوع کتاب حاضر است. مانند اغلب پدیده‌های اجتماعی راک نیز که در جوامع آمریکایی و اروپایی به عنوان انگیزه جنبش‌های اعتراض‌آمیز سیاسی شناخته شده، دارای ابعاد و اضلاع متفاوت است، یعنی دارای وجوهی است که به شخصیت و کیفیت آن حیات می‌بخشد. پرداختن به موسیقی راک برای علاقه‌مندان و حتی حرفه‌ای‌ها آسان نیست، به‌ویژه امروز که چند دهه از تولدش می‌گذرد و طی زمان دچار تغییر هویت شده، در بعضی موارد بیش از نامی از آن باقی نیست.

راک اشاره به جنبش و شتاب دارد. در جامعه‌ای که (مانند جامعه آمریکا) مدرسه و خانواده تعصّبات و اعتقادات خود را به فرزندان نوجوان خویش تحمیل می‌کردند شاید هرگز کسی فکر نمی‌کرد که حاصل این فشارهای غیرمنطقی به خلق جهان شگفت‌انگیزی بدل می‌شود که با نیروی بلند و پایان‌ناپذیر خود ده‌ها سال دوام می‌آورد.

از منظر هنر، راک یک مقال کاملا جدی است که در اکثر جوامع جهان، حتی دورافتاده‌ترین فرهنگ‌ها رد پای خود را به روشنی بر جای نهاده است. از این رهگذر حتی مردم قبایل آمریکای جنوبی که در انبوه‌ترین جنگل‌ها، گمنام و مخفی زندگی می‌کردند بی‌بهره نماندند. راک ناگهان در کوتاه‌زمان شرق و غرب عالم را فراگرفت و نهضت‌هایی از همه دست با انواع مقاصد و هدف‌ها به وجود آورد. برای دریافت این حرکت‌های ملّی که در سطح کشورها انجام گرفت مطالعه تاریخ مفید است.

فصل‌های کتاب سرگذشت موسیقی راک از این قرار است:

۱: «روی بتهوون حساب کن»: تجربه‌های نو در هنر

۲: راک در جهت عقربه ساعت ظهور

۳: «مرا حتماً دوست بدار»: حسّ زیبا

۴: «نسل من»: موسیقی راک و خُرده‌فرهنگ‌ها

۵:«انقلاب»: اندیشه راک

۶: «فقط به خاطر پول آمدیم»: تجارت راک

۷: «آشوب‌طلبی در انگلستان»: عصیان پانک

۸: «پسران سرکش»: نظریه زیباشناسی در باب تولید موسیقی

۹: ختم کلام: «زمان تغییر»

خواندن کتاب سرگذشت موسیقی راک را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به علاقه‌مندان به موسیقی راک پیشنهاد می‌کنیم.

درباره پیتر ویک

پیتر ویک در زوییکو به دنیا آمد (۱۹۵۱) و اکنون در دانشگاه هامبولت برلین ریاست بخش تحقیقاتی موسیقی پاپ را بر عهده دارد. تحصیلات موسیقی را در دانشگاه برلین تمام کرد (۱۹۷۴) و پس از طی یک دوره تخصصّی و مطالعاتی در باب موسیقی مُدرن به تدریس در دانشکده موسیقی دانشگاه هامبولت پرداخت. مدتی در کنسرواتوار برلین هم به تدریس ساز تخصصی خود ویولون (و سازهای آرشه‌ای) مشغول بود، و امروز هم او را برای تدریس و ایراد سخنرانی در مبانی تاریخ هنر، زیبایی‌شناسی و علم جمال، و موسیقی پاپ دعوت می‌کنند. در ۱۹۸۰ به دریافت درجه دکترا نایل شد (اصول زیبایی در موسیقی پاپ کلاسیک و مدرن). در ۱۹۸۶ درجه فوق دکترا گرفت و استاد کرسی تاریخ موسیقی و سازهای زهی شد. مقالات بسیاری در باب موسیقی به لحاظ نظری، تاریخی و مبانی فرهنگی/ سیاسی این هنر جامع به زبان آلمانی نوشته است. آثار و مقالاتش به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، ایتالیایی، سوئدی، فنلاندی، چک، بلغاری و روسی ترجمه شده. در سال ۲۰۰۳ همراه با ویلاند زیگن‌ـ روکر کتاب راک ـپاپ، جازـ فولک را نوشت و به دنبال آن راهنمای موسیقی پاپ را انتشار داد. اکنون در دانشگاه‌های معتبر اروپا، و آمریکا (لندن ـ سوربُن مادرید، هاروارد، ییل، جانز هاپکینز) به عنوان استاد میهمان به ایراد سخنرانی می‌پردازد. از ۱۹۸۷ تاکنون به عنوان دبیرکل انجمن بین‌المللی مطالعات موسیقی پاپ به کار اشتغال دارد.

پیتر ویک از چهره‌های برجسته موسیقی نظری است که بعضاً در ارکستر فیلارمونیک برلین به نواختن ویولون یا ویولون‌سل می‌پردازد.

بخشی از کتاب سرگذشت موسیقی راک

«در یک بافت جامع فرهنگی موسیقی راک به عنوان یکی از عناصر اصلی، توسعه یافت و تکمیل شد. در این بافت جامع، در هر زمان که ممکن بود شیوه نوازندگی و شکل‌های وابسته به سبک معنای ویژه‌ای ایفاد می‌کرد، به حمایت مفاهیم می‌پرداخت و ارزش‌های موجود را ارج می‌نهاد و آن را به وسیله‌ای برای ادراک و تبیین رویدادهای روزانه بدل می‌کرد. موسیقی راک هرگز بازتاب ملودیک واقعیت نبود و به طور اصولی جنبه سرگرمی هم نداشت. با شخصیت و یا کیفیت نامانوس و به همان اندازه پیش پاافتاده، موسیقی راک بافت مادّی رفتار فرهنگی را در اوقات فراغت شکل می‌داد ــ این بافت مادّی اغلب شامل لباس‌هایی بود که به دقت و وسواس انتخاب می‌شد؛ و شیوه آرایش مو و صورت، و سوار شدن به موتورسیکلت (نماد بی‌چون و چرای مردان)، و شانه‌های تیز چون تیغ، کفش‌های نوک‌باریک، بازوبند و یا دستبند چرمی، و گردن‌بند بلند و خشن فلزّی از مهم‌ترین عناصر به شمار می‌رفت. تنها یک شنونده و بیننده خاص می‌توانست از این نشانه‌های مادّی مفاهیم معینی بیرون بکشد و آن را به راک نسبت بدهد، و به مرحله هیجان و تکان، و سپس دیالکتیک میان موسیقی و فرهنگ وارد شود که مدام در شیوه‌های نو می‌گشت. سیمون فریت در این‌باره می‌گفت: «شنونده راک و یا آن‌که به سالن کنسرت می‌آید یک جمعیت بی‌خاصیت و ایستا به شمار نمی‌رود، صفحات موسیقی را مثل ذرّت بوداده می‌بلعد، و موسیقی را به شکل عامل یگانگی و الهام هیجان و حرکت درمی‌آورد.»»