کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟

کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟ نوشتهٔ جک ال. گلداسمیت و تیم وو و ترجمهٔ سهیل رضانژاد است و نشر مون آن را منتشر کرده است. آیا ایدهٔ جهان بدون مرز توهم است؟

درباره کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟

فناوری‌های نوین پای تمام افراد را... به قلمروی ارتباطات بی‌میانجی و آسان با دیگران می‌کشد؛ به‌ویژه، جغرافیای سیاسی را محو و تجارت آزاد را جهانی می‌کند. به لطف پیشرفت‌های فناورانه، دیگر هیچ بیگانه‌ای در میان نیست و می‌توانیم چشم‌انتظار به‌کارگیری تدریجی زبانی مشترک باشیم.

اختراع تلگراف الهام‌بخش این سخن بود. صد سال بعد، انقلاب فناورانهٔ دیگری الهام‌بخش نوزایی آن شد. در دههٔ ۱۹۹۰، دانشگاهیان، مدیران شرکتی و کارشناسان مختلف، اینترنت را خط مقدم جهانی‌سازی نوین می‌دیدند؛ جهانی‌سازی‌ای فرساینده برای اعتبار و اهمیت دولت‌های ملی. گویی ورود اینترنت معرف نظم نوینی در امور انسانی باشد، نظمی که برای همیشه ما را از ستم حکمرانان سرزمینی رها می‌سازد.

کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟ تصویرگر سرنوشت این ایده‌هاست؛ داستانی چالشی که اینترنت در دههٔ ۱۹۹۰ برای حاکمیت دولت‌ملت به وجود آورد و روایتگر نبرد حکومت‌های ملی برای تحمیل کنترل خود بر این رسانهٔ بزرگ و بدون مرز شد؛ داستانِ مرگ رؤیای اجتماعاتِ سایبری خودگردان که قرار بود برای همیشه از بند جغرافیا رها شوند. همچنین داستان تولد و سال‌های آغازین گونهٔ نوینی از اینترنت است: شبکه‌ای بدون مرز که در آن قانون سرزمینی، قدرت حکومت و روابط بین‌الملل به‌اندازهٔ ابداع‌های فناورانه مهم هستند.

تا میانهٔ دههٔ ۲۰۰۰، زمان پایان داستان این کتاب، شاهد تغییرات ژرفی در شبکه بودیم. اینترنت انگلیسی‌زبان بود و زیر سلطهٔ آمریکای دههٔ ۱۹۹۰ و به آرامی ارزش‌ها، زبان‌ها و علایق متفاوت صدها میلیون کاربر تازه را در سراسر کرهٔ خاکی بازتاب می‌داد. معماری اینترنت تحت هوس‌ها و وسواس‌های حکومت‌های قدرتمند ایالات متحده، چین و اروپا شکل گرفته بود و ستیزه میان ابرقدرت‌ها و ایدئولوژی‌های شبکه‌شان به ویژگی اصلی پرسش‌های مربوط به حاکمیت اینترنت تبدیل شده بود.

خواندن کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند درخصوص ماهیت پشت‌پردهٔ اینترنت بیشتر بدانند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب چه کسی اینترنت را کنترل می کند؟

«زبان مهم‌ترین و اساسی‌ترین تفاوت است. مردم در برزیل، کره و فرانسه خواهان نسخهٔ انگلیسی محصولات مایکروسافت نیستند. آن‌ها نسخه‌ای را می‌خواهند که بتوانند بخوانند و بفهمند.

مایکروسافت این درس را زمانی آموخت که می‌خواست نسخهٔ انگلیسی سیستم‌عامل ویندوز را در ایسلند توزیع کند. مدیران ردموند فکر می‌کردند بازار پانصد هزار نفری ایسلند توجیه‌گر هزینه‌های ترجمه نیست و بنابراین نسخهٔ انگلیسی کافی است، زیرا اکثر ایسلندی‌ها به زبان انگلیسی، زبان دوم ایسلند، صحبت می‌کنند. اما ایسلندی‌ها احساس کردند برنامهٔ مایکروسافت زبان آن‌ها را به خطر می‌اندازد، زبانی که اساساً برای بیش از هزار سال قواعد، املا و واژگان خود را حفظ کرده بود. کریستین آرناسون، استاد زبان ایسلندی در دانشگاه ایسلند می‌گفت: «این خطر بسیار بزرگی است، زیرا بچه‌مدرسه‌ای‌ها نیاز به رایانه دارند و زبان رایانه‌ها به زودی به زبان عامیانه تبدیل می‌شود.» پس از اینکه حکومت ایسلند تهدید کرد که استفادهٔ محلی از سیستم‌عامل‌های متفاوت (اپل نسخهٔ ایسلندی داشت) را اجباری می‌کند، مایکروسافت تمکین کرد و نسخه‌ای ایسلندی نگاشت. این درس در کسب‌وکار وب مایکروسافت فراموش نشد: هم‌اکنون مایکروسافت هفتادوپنج صفحهٔ وب متفاوت دارد که با مناطق جغرافیایی (مناطقی که مایکروسافت در آن تجارت می‌کند) هماهنگ است و بیشترشان به زبان غالب این مناطق نوشته شده‌اند. 

در دههٔ ۱۹۹۰، اعتقاد عمومی این بود که همان‌طور که شبکه مرزها را زیرورو می‌کند، انگلیسی نیز شبکه را زیرورو می‌کند. مجلهٔ اکونومیست در سال ۱۹۹۶ با اعتمادبه‌نفس اشاره کرد که «اکنون انگلیسی می‌تواند به شکلی مقاومت‌ناپذیر زبان استاندارد جهان شود: بخشی ضروری از انقلاب ارتباطات جهانی.» مقاله‌ای در نیویورک تایمز در همان سال با عنوان «وب، جهان، گستره: سه واژهٔ انگلیسی» ادعا می‌کرد که «اگر می‌خواهید از تمام مزایای اینترنت بهره‌مند شوید، تنها یک راه دارید: انگلیسی یاد بگیرید». ال‌گور با یادآوری خاطره‌ای از سفرش به آسیای مرکزی، به نکتهٔ مشابهی اشاره می‌کند. «رئیس‌جمهور قرقیزستان به من گفت پسر هشت‌ساله‌اش به او گفته است: "پدر، من باید انگلیسی یاد بگیرم." رئیس‌جمهور آکایف می‌پرسد "ولی چرا؟" "چون رایانه انگلیسی حرف می‌زند".» گور مسرور بود، اما بسیاری غلبهٔ ظاهراً گریزناپذیر انگلیسی در شبکه را سرزنش می‌کردند. رئیس‌جمهور فرانسه، ژاک شیراک این امر را «خطری بزرگ برای انسانیت» توصیف می‌کرد. خلاصه اینکه انگار همان‌طور که تی‌سی‌پی/آی‌پی به پروتکل جهان‌شمولی تبدیل شده بود، که ارتباطات شبکه را ممکن می‌کرد، انگلیسی نیز در راه تبدیل شدن به زبان جهان‌شمول شبکه باشد.»