کتاب سر کلاس با کیارستمی

کتاب الکترونیکی سر کلاس با کیارستمی با عنوان انگلیسی Lessons with Kiarostami نوشتهٔ «پال کرونین» با ترجمهٔ «سهراب مهدوی» از نشر نظر در سال ۱۴۰۳ به چاپ سیزدهم رسیده است. این کتاب حاصل سال‌ها همراهی نویسنده با «عباس کیارستمی» در کارگاه‌های فیلم‌سازی در نقاط مختلف جهان است و مجموعه‌ای از گفت‌وگوها، یادداشت‌ها و تأملات دربارهٔ روش، نگاه و فلسفهٔ هنری کیارستمی را در خود جای داده است. کتاب «سر کلاس با کیارستمی» نه‌تنها برای علاقه‌مندان به سینما، بلکه برای هر کس که به خلاقیت و هنر می‌اندیشد اثری خواندنی به‌شمار می‌آید. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب سر کلاس با کیارستمی اثر پال کرونین

کتاب «سر کلاس با کیارستمی» به قلم «پال کرونین» در قالب ناداستان و به‌شکل مجموعه‌ای از گفت‌وگوها، یادداشت‌ها و روایت‌های مستند گردآوری شده است. «پال کرونین»، نویسندهٔ کتاب، طی سال‌ها حضور در کارگاه‌های «عباس کیارستمی» در کشورهای مختلف، تجربه‌ها و مشاهدات خود را ثبت کرده و با بهره‌گیری از مصاحبه‌ها و نوشته‌های پراکنده، تصویری چندوجهی از جهان فکری و هنری کیارستمی ارائه داده است. کتاب «سر کلاس با کیارستمی» به‌ دور از ساختار خطی و کلاسیک، بیشتر شبیه دفترچه‌ای است که در آن ایده‌ها، خاطرات، توصیه‌ها و تأملات پراکنده اما به‌هم‌پیوسته دربارهٔ فیلم‌سازی، آموزش، شعر و زندگی جمع‌آوری شده‌اند.

این اثر نه مصاحبه‌ای سنتی است نه راهنمایی آموزشی در زمینهٔ فیلم‌سازی و نه بررسی آثار یا سینمای ایران، بلکه چکیده‌ای است از نگاه و روش منحصربه‌فرد کیارستمی در فیلم‌سازی. این کتاب کوششی است برای ثبت تجربه‌ای شخصی و گاه ناملموس که به زبان اول‌شخص و از منظر خود کیارستمی بیان شده و با تأیید و مشارکتش تدوین شده است. می‌توان «سر کلاس با کیارستمی» را یک متن زیباشناسانه و رساله‌ای در باب خلاقیت سینمایی دانست که نگرش شفاف، شاعرانه و انسانی او را نسبت‌به هنر و هستی به‌خوبی آشکار می‌سازد.

این کتاب نه‌تنها به سینمای کیارستمی می‌پردازد، بلکه به پیوندهای میان سینما، شعر و نگاه فلسفی او به جهان نیز توجه دارد. «پال کرونین» با نگاهی جست‌وجوگر و بی‌واسطه تلاش کرده است تا روش‌شناسی و نگرش منحصربه‌فرد کیارستمی را برای خواننده آشکار کند و فضایی را فراهم آورد که در آن پرسش و کشفْ جایگزین پاسخ‌های قطعی می‌شود.

درباره عباس کیارستمی

عباس کیارستمی (۲۲ ژوئن ۱۹۴۰، ۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۶) یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین هنرمندان ایرانی در عرصهٔ سینما، ادبیات و هنرهای تجسمی بود. او از سال ۱۹۷۰ وارد دنیای فیلم‌سازی شد و در طول چهار دهه فعالیت حرفه‌ای، بیش از ۴۰ اثر شامل فیلم‌های بلند، کوتاه و مستند ساخت. شهرت جهانی کیارستمی با ساخت فیلم‌هایی مانند سه‌گانهٔ کوکر («خانهٔ دوست کجاست؟»، «زندگی و دیگر هیچ» و «زیر درختان زیتون»)، «نمای نزدیک» (۱۹۹۰)، «طعم گیلاس» (۱۹۹۷) ـ که نخل طلای کن را به دست آورد ـ و «باد ما را خواهد برد» (۱۹۹۹) به اوج رسید. او در ادامهٔ مسیر هنری‌اش برای نخستین بار خارج از ایران فیلم ساخت؛ «کپی برابر اصل» (۲۰۱۰) در ایتالیا و «مثل یک عاشق» (۲۰۱۲) در ژاپن.

فیلم‌های کیارستمی اغلب با سبکی شاعرانه، نگاهی فلسفی و روایتی ساده اما پرلایه ساخته می‌شدند. او از پیشگامان موج نوی سینمای ایران بود؛ جنبشی که در آن داستان‌گویی نمادین، گفت‌وگوهای تأمل‌برانگیز و نقدهای اجتماعی و انسانی در بستری هنری شکل می‌گرفت. استفاده از شخصیت‌های کودک، فضاهای روستایی، روایت‌هایی که در داخل خودروها شکل می‌گرفتند و بهره‌گیری از شعر فارسی در عنوان و محتوای آثار از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد سبک او بود.

منتقدان بین‌المللی فیلم‌های «خانهٔ دوست کجاست؟»، «نمای نزدیک» و «باد ما را خواهد برد» را جزو صد فیلم برتر غیرانگلیسی‌زبان تاریخ سینما در نظرسنجی BBC Culture در سال ۲۰۱۸ قرار دادند. همچنین فیلم «نمای نزدیک» در نظرسنجی ده‌سالهٔ مجلهٔ Sight & Sound در سال ۲۰۱۲، در میان پنجاه فیلم برتر تاریخ سینما جای گرفت.

کیارستمی تنها یک کارگردان نبود؛ او در شعر، عکاسی، نقاشی، طراحی گرافیک و تدوین نیز فعالیت حرفه‌ای داشت و نگاه هنری‌اش همواره چندوجهی و عمیق بود. آثار او ترکیبی از سادگی ظاهری و عمق مفهومی‌اند که به‌شکلی هنرمندانه به موضوعاتی چون زندگی، مرگ، تغییر و تداوم می‌پردازند و همواره ذهن مخاطب را به تأمل وامی‌دارند.

خلاصه کتاب سر کلاس با کیارستمی

کتاب «سر کلاس با کیارستمی» مجموعه‌ای از تأملات، گفت‌وگوها و روایت‌های «پال کرونین» از سال‌ها همراهی با عباس کیارستمی در کارگاه‌های فیلم‌سازی است. این کتاب بر پایهٔ یادداشت‌هایی نوشته شده که در طول حدوداً ده سال و طی برگزاری کارگاه‌های مختلف از صحبت‌ها و شیوه‌های کاری عباس کیارستمی ثبت شده‌اند. کتاب با یادآوری نخستین مواجههٔ نویسنده با کیارستمی آغاز می‌شود و به‌تدریج تجربه‌های مشترک آن‌ها در کارگاه‌های مختلف در سراسر جهان را روایت می‌کند. در این مسیر، «کرونین» نه‌تنها به ثبت گفته‌ها و توصیه‌های کیارستمی می‌پردازد، بلکه تلاش می‌کند فضای کارگاه‌ها، تعامل میان استاد و شاگرد و شیوهٔ آموزش غیرمستقیم کیارستمی را بازآفرینی کند. در بخش‌های مختلف کتاب، کیارستمی از تجربه‌های شخصی خود در فیلم‌سازی، اهمیت مشاهده و قصه‌گویی، نقش خیال و واقعیت در هنر و پیوند عمیق میان سینما و شعر سخن می‌گوید. او باور دارد که فیلم‌سازی را نمی‌توان به مجموعه‌ای از قوانین فروکاست و هر فیلم‌ساز باید راه خود را بیابد.

کیارستمی بر اهمیت تجربه، آزمون و خطا و جسارت در مواجهه با ناشناخته‌ها تأکید دارد و نقش تماشاگر را در تکمیل معنای اثر هنری برجسته می‌کند. کتاب همچنین به موضوعاتی چون مرز میان مستند و داستان، نقش جزئیات در روایت، ارزش ابهام و چندمعنایی در هنر و اهمیت فردیت و تخیل در فرایند خلاقانه می‌پردازد. روایت‌های شخصی، خاطرات از کارگاه‌ها و مثال‌هایی از فیلم‌های کیارستمی این مفاهیم را برای خواننده ملموس‌تر می‌کند. در نهایت، کتاب «سر کلاس با کیارستمی» بیش از آنکه دستورالعملی برای فیلم‌سازی باشد، دعوتی است به نگاه کردن، پرسیدن و تجربه‌کردن جهان از زاویه‌ای تازه.

چرا باید کتاب سر کلاس با کیارستمی را بخوانیم؟

این کتاب فرصتی است برای آشنایی نزدیک با جهان فکری و هنری یکی از مهم‌ترین فیلم‌سازان معاصر. کتاب «سر کلاس با کیارستمی» نه‌تنها به روش‌ها و نگرش‌های کیارستمی در فیلم‌سازی می‌پردازد، بلکه به پیوندهای میان سینما، شعر و فلسفهٔ زندگی اشاره دارد. خواندن این کتاب به مخاطب کمک می‌کند تا با شیوه‌های متفاوت آموزش، اهمیت تجربه و آزمون و نقش تخیل در هنر آشنا شود. همچنین کتاب با روایت‌های شخصی و مثال‌های عینی، فضایی می‌سازد که در آن پرسش و کشفْ جایگزین پاسخ‌های قطعی می‌شود. این کتاب می‌تواند برای علاقه‌مندان به سینما، هنر و خلاقیت الهام‌بخش و چالش‌برانگیز باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به سینما، دانشجویان و هنرجویان فیلم‌سازی، پژوهشگران هنر و کسانی که دغدغهٔ خلاقیت و تجربه‌های هنری دارند مناسب است؛ همچنین برای کسانی که به پیوند میان شعر و سینما علاقه‌مندند یا به‌دنبال نگاهی متفاوت به آموزش و فرایند هنری هستند اثری ارزشمند به‌شمار می‌آید.

درباره پال کرونین

در دو دههٔ پایانی عمر کیارستمی، دانشجویان زیادی در کارگاه‌های آموزشی او در سراسر جهان شرکت کردند و از این تجربه بهره‌مند شدند. «پال کرونین» (Paul Cronin)‌، نویسنده و فیلم‌ساز، در بسیاری از این جلسات حضور داشت و صحبت‌های کیارستمی را ثبت کرد. او این گفته‌ها را در قالب کتابی منسجم و هدفمند گردآوری کرده است. این کتاب هم برای فیلم‌سازان تازه‌کار راهنمایی‌های عملی ارزشمند دارد و هم یک نگاه عمیق و فلسفی به فیلم‌سازی ارائه می‌دهد که ابعاد کار کیارستمی را به‌عنوان یکی از شاعرانه‌ترین و انسانی‌ترین چهره‌های سینمای جهان روشن می‌سازد. این اثر یک گنجینهٔ واقعی است.

بخشی از کتاب سر کلاس با کیارستمی

«زمانی که شرکت‌کنندگان کارگاه‌هایم را، که سال‌هاست برگزار می‌شوند، در تهران برمی‌گزینم، از آنها نمی‌پرسم که از سینما چه می‌دانند یا حتی این که آیا فیلمی ساخته‌اند یا نه. از آنها می‌خواهم برایم داستانی را بازگو کنند. داستان‌هایی که برایم می‌گویند و روش بیان آنها - کجا مکث کنند، کجا سکوت، زیر چه سرمه بکشند، و چه چیزی را درز بگیرند - بهترین راه برای شناسایی کسانی است که ممکن است در آینده فیلمساز قابلی شوند. درک رابطه میان قصه‌گو و شنونده حیاتی است. مولانا جلال‌الدین در یکی از حکایت‌هایش می‌گوید که اگر بلاغتی در کسی باشد به خاطر اشتیاق شنونده است. به زعم او، شور و شوق آموزگار را اطرافیان شعله‌ور می‌کند. چیزی که مرا به ساختن کپی برابر اصل تشویق کرد، شور و شوق ژولیت بینوش بود وقتی که داستان را برایش تعریف می‌کردم، و واکنش‌های مشتاقانه سر و چشمش. هیچگاه نیت من نبود که این داستان را به فیلم بدل کنم و مطمئنم که اگر این داستان را برای کسی دیگر تعریف می‌کردم کپی برابر اصل ساخته نمی‌شد. داستان‌های خود را بازگو کنید و ببینید واکنش شنوندگان چگونه است. واکنش ما به شما خواهد گفت که داستان تا چه اندازه گیراست.»