کتاب از ندارد تا دارا

«از ندارد تا دارا» برگزیده داستان‌های کوتاه از علی اشرف درویشیان(-۱۳۲۰) در بازه زمانی ۱۳۵۲ تا ۱۳۷۳ است.

نویسنده موضوع داستان‌هایش را به هنگام آموزگاری در ده تجربه و احساس کرده‌است. در داستان‌های این کتاب، زندگی فاجعه بار مردم غرب کشور با نثری روان، به شکلی صریح و گزارشی، توصیف می‌شود. درویشیان ضمن توجه به بیکاری و نداری مردان و صبوری زنان، به تأثیر فقر و بیماری و جهل، به کودکان توجهی ویژه نشان می‌دهد.

در یکی از داستان‌های این کتاب به نام «مادر نمونه من» می‌خوانیم:

«مریم شاگرد کلاس پنجم ابتدایی، زیر کرسی دراز کشیده بود. کتاب و دفترش کنار دستش بود. گربه کوچولوی او یک دست زیر پوزه گذاشته بود و با دست دیگر با دفتر مشق مریم ور می‌رفت. پدر مریم اسم بچه گربه را (صاحب منصب) گذاشته بود. چون بچه گربه دم درازی داشت و هر وقت می‌نشست دمش را مثل شمشیری که غلاف شده باشد در کنار خود قرار می‌داد.

بچه گربه آرام نداشت و زود از زیر کرسی بیرون می‌دوید و پشت سرش هوای گرم زیر کرسی از لوله‌ای که با لحاف درست شده بود، بیرون می‌رفت و فریاد مادر مریم بلند می‌شد:

«آهای مریم آن سوراخ دوروبرت را بپوشان. کرسی یخ کرده. الان سرما می‌خوریم. گور پدر این صاحب منصب هم کرده که نمی‌تواند یک جا بند شود. خودت هم که آرام و قرار نداری. بنشین و کارت را بکن. مشقت را بنویس. می‌دانم که آخرش امسال صاحب منصب رفوزه‌ات می‌کند.»

مریم بلند شد و رفت صاحب منصب را از پشت پرده بیرون آورد و با خود به زیر کرسی برد. لحاف را دور بدن گربه محکم کرد و سر او را از لحاف بیرون گذاشت. صاحب منصب ابتدا یک گوش را از زیر لحاف بیرون آورد و بعد گوش دیگر را و سپس تکانی به سر خود داد که گوش‌ها را صاف کند.»