کتاب شریعتی به روایت اسناد ساواک (جلد دوم)

کتاب شریعتی به روایت اسناد ساواک (جلد دوم) پژوهشی از مرکز اسناد انقلاب اسلامی است و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب شریعتی به روایت اسناد ساواک (جلد دوم)

از آنجا که شخصیت دکتر علی شریعتی در حوزه‌ٔ عمل و اندیشه، موضوع مناقشه جدی میان موافقین و مخالفین بوده است، در کتاب شریعتی به روایت اسناد ساواک سعی شده ضمن رعایت بی‌طرفی، تصویر او آنگونه که از اسناد باقی‌مانده استنباط می‌شود، ارائه و در این رهگذر قضاوت را به علاقه‌مندان و محققین واگذار کنیم تا شاید خوانندگان از عینیت اسناد نقبی به واقعیت زده و به حقیقت قضاوت نزدیک شوند.

دکتر علی شریعتی در ۲ آذر ۱۳۱۲ در روستای کاهک در سبزوار به دنیا آمد. او یک روشنفکر دینی معاصر بود که در سال ۱۳۳۴ به دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد وارد شد و رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی را برگزید. او در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۳۷ با «پوران شریعت‌رضوی» همکلاسی‌اش ازدواج کرد.

شریعتی تحصیلات دانشگاهی خود را در مشهد گذراند و پس از دریافت لیسانس در رشتهٔ ادبیات فارسی، برای ادامهٔ تحصیل به فرانسه رفت تا تحصیلات عالی خود را در مقطع دکتری در دانشگاه سوربن فرانسه و در رشتهٔ ادبیات ادامه دهد. او در سال ۱۹۶۳ تز دکترایش را به زبان فرانسه و با عنوان «فضائل بلخ» ارائه کرد.

شریعتی در سال ۱۳۴۳ به ایران بازگشت. او در مرز دستگیر شد. حکم دستگیری وی از سوی ساواک و متعلق به ۳ سال پیش یعنی در هنگام خروج از ایران بود. پس از بازداشت به زندان قزل‌قلعه در تهران منتقل شد. اوایل شهریور همان سال، پس از آزادی، به مشهد بازگشت.

در سال ۱۳۴۴ مدتی پس از بیکاری، ادارهٔ فرهنگ مشهد، او را به‌عنوان دبیر انشای کلاس چهارم دبستان در یکی از روستاهای مشهد استخدام می‌کند و سپس در دبیرستان به تدریس می‌پردازد و بالاخره به‌عنوان استادیار تاریخ وارد دانشگاه مشهد می‌شود. او در سال ۱۳۴۸ به «حسینیهٔ ارشاد» در تهران دعوت می‌شود. در سال ۱۳۵۲ رژیم پهلوی حسینیهٔ ارشاد را تعطیل و شریعتی را به‌مدت ۱۸ ماه روانهٔ زندان کمیتهٔ شهربانی می‌کند. اسارت درازمدت در سلول، او را از نظر روحی بسیار افسرده کرد؛ همچنین پس از آزادی ساواک او را شدیداً تحت‌نظر داشت و روز‌به‌روز حلقهٔ این محدودیت‌ها تنگ‌تر هم می‌شد.

دکتر علی شریعتی پس از ۲ سال، خسته از وضعیتش تصمیم به هجرت می‌گیرد. ممنوع‌الخروج‌بودن مانع بزرگی برای مهاجرت او به خارج از کشور بود، اما او با گرفتن گذرنامه با اسم فامیلی «مزینانی» توانست از کشور خارج شده و تهران را به مقصد بروکسل ترک کند. شریعتی پس از چند روز اقامت در بروکسل آنجا را به مقصد ساوت‌همپتون انگلیس ترک کرد. او طی مهاجرتش در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ درحالی‌که ۳ هفته از سفرش به انگلستان می‌گذشت، در ساوت‌همپتون به شکل مشکوکی درگذشت.

از این روشنفکر معاصر ایرانی کتاب‌های مشهوری باقی مانده است که از میان آنها می‌توان به فهرست زیر اشاره کرد:

زن (فاطمه فاطمه است)، هبوط، دوست‌داشتن از عشق برتر است، علی (ع)، درباره روحانیت، مذهب علیه مذهب، تحلیلی از مناسک حج، حسین وارث آدم، بازشناسی هویت ایرانی اسلامی و کتاب اسلام‌شناسی (درس‌های دانشگاه مشهد).

خواندن کتاب شریعتی به روایت اسناد ساواک (جلد دوم) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به پژوهشگران حوزهٔ تاریخ معاصر ایران پیشنهاد می‌‌کنیم.