کتاب روزنگار رواقی گری

کتاب روزنگار رواقی گری؛ ۳۶۶ مکاشفه در باب خرد، استقامت و هنر زیستن با عنوان اصلی The Daily Stoic: 366 Meditations on Wisdom, Perseverance, and the Art of Living، در ژانر فلسفه‌ی کاربردی، خودیاری و توسعه‌ی فردی قرار می‌گیرد. نویسندگان این کتاب رایان هالیدی و استیوم هانسلمن در این کتاب با ارائه‌ی ۳۶۶ درس روزانه خواننده را گام‌به‌گام در مسیری که با خودآموزی به سمت ارتقای شخصیت فردی پیش می‌رود، با خود همراه می‌کنند. نویسندگان این کتاب با روشی ساده و کاربردی مفاهیم انتزاعی را به‌راحتی برای خواننده کاربردی کرده و در دسترس او قرار داده‌اند. علیرضا خزایی این کتاب را به فارسی برگردانده و از سوی نشر میلکان روانه‌ی بازار کتاب شده است. شما می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روزنگار رواقی گری

تلاش نویسندگان در تألیفی این‌چنینی ملموس‌کردن فلسفه برای خوانندگان بوده است. مهم‌ترین نتیجه این بوده که فلسفه‌ی رواقی نه مفهومی دور از ذهن و تنها برای خواص و آموزش‌دیدگان و راهیان یک راه به‌خصوص که راهنمایی عملی برای مدیریت استرس، تصمیم‌گیری و بهبود روابط است. نویسندگان به‌خوبی از پس التقاط خرد باستانی و زندگی مدرن برآمده و محصولی جامع و کاربردی برای خواننده‌ی امروزی آماده کرده‌اند. ممکن است در نگاه اول فلسفه‌ی رواقی‌گری را موضوعی مربوط به دوران گذشته بدانیم و حتی از اینکه کتابی در این باب منتشر شده تعجب کنیم، اما با بررسی دقیق‌تر متوجه خواهید شد که مثال‌هایی که در متن کتاب آمده و نویسندگان در روند بیان موضوع به آنها اشاره کرده‌اند همگی مواردی هستند که از قضا در امور روزمره خود با آنها درگیر بوده‌ایم، یا با آنها مواجه می‌شویم.

بیان مسائل به زبان ساده و روان از نکات مثبت این کتاب به‌شمار می‌رود. نویسندگان ترکیبی از تاریخ و روان‌شناسی را در ساختاری منظم به خواننده ارائه کرده‌اند. بازخوردهایی که از مخاطبان کتاب دریافت‌شده همگی حاکی از رضایتمندی خوانندگان است. در کنار این موارد برخی از سطحی‌بودن مطالب یا تکراری بودن مفاهیم گله داشته‌اند. گویی مسائلی که در کتاب به آنها پرداخته‌شده برای برخی خوانندگان اموری پیش‌پاافتاده و سطحی هستند. این در حالی است که گاه همین مسائل ساده و عادی، دشواری‌هایی عظیم برای ما به وجود می‌آورند. از آنجایی‌که در نگارش کتاب تلفیقی میان خرد کهن و علم جدید صورت گرفته است، گویی منابع معتبر به زبانی روان و قابل فهم در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. می‌توان گفت این کتاب نه‌تنها مکتوبی نظری و تئوری که یک راهنمای عملی در اختیار خوانندگان است.

خلاصه کتاب روزنگار رواقی گری

اگرچه کتاب به‌صوت ارائه‌ی روزانه‌ی دروس (هر روز یک درس) نگاشته‌شده، با این حال ساختار کلی آن را می‌توان در سه بخش اصلی ادراک، عمل و اراده بررسی کرد. در بخش نخست نویسندگان خواننده را به دیدن و مکث در آنچه به آن می‌نگرند و غور در مفهومی که از موضوع برمی‌آید تشویق می‌کنند. ماحصل این تمرین آموزش ناخودآگاه است. خواننده به تفکری عاری از هرگونه قضاوت دعوت‌شده است. این مرحله تلاشی است بر کنترل احساسات و تمرکز بر داده‌ها بی هیچ واکنشی. کمکی که این تمرین به ما می‌کند در گام نخست تفسیر صحیح آنچه دریافت می‌کنیم است. اینکه به دور از شنیده‌های دیگر یا برانگیخته شدن احساسی قادر به تجزیه و تحلیل هر داده و اتفاقی باشیم. این تمرینی مهم و تا حدودی دشوار در ذهن‌آگاهی است. در بخش دوم نویسندگان تلاش خود را کرده‌اند تا فلسفه را از جایگاهی دور از ذهن و دست‌نیافتنی به امور ساده و جاری زندگی بیاورند و آموزه‌های آن را عملی و کاربری ارائه دهند؛ تبدیل آن کلام دست‌نیافتنی به دروسی که در امور زندگی به کار ما می‌آید.

کتاب به ما می‌گوید که پذیرای سختی‌ها بوده و به دور از تعلل و سستی، مسئولیت‌پذیر، شجاع و منصف باشیم. در بخش نهایی با تکیه بر مفهوم پذیرش به‌خصوص در مواردی که کنترل آنها از دست ما خارج است، هدف انعطاف‌پذیری روانی انسان در برابر نرسیدن‌ها، دیر رسیدن‌ها، نشدن‌ها و گاه حتی خراب شدن‌ها و در یک کلام شکست‌ها و ناکامی‌ها دنبال می‌شود. مفهوم در یک کلام خلاصه می‌شود؛ بدانیم که اگرچه کنترل وقایع از دست ما خارج است اما کنترل واکنش به وقایع در دست ماست و این ما هستیم که آن را راهبری می‌کنیم. در این بخش حتی موضوع مرگ نیز به‌عنوان اتفاقی خارج از دسترس که توان تغییر آن را نداریم به‌عنوان موضوعی برای تمرکز بر معنادار کردن و معنادار پنداشتن زندگی بیان‌ شده است. گویی تلاش کلی بر مثبت‌نگری و مفید بودن هر اتفاقی است.

در تقسیم‌بندی جزئی‌تری کتاب برای هر ماه موضوعی محوری را اساس قرار داده و تمرین‌ها و درس‌ها را براساس این محور ارائه‌ کرده است. این موضوعات محوری عبارت از خودشناسی، شور و اشتیاق، شکست، ترس، عشق، مرگ، طبیعت، زمان، قدرت، پذیرش، شکرگزاری و تأمل هستند. دروس روزانه نیز با حفظ ساختاری شامل بیان یک نقل قول، ارائه تفسیری مدرن از مفهوم نقل‌شده و طرح یک پرسش یا شرح یک تمرین عملی برای آن روز در اختیار خواننده قرار گرفته‌اند.

چرا باید کتاب روزنگار رواقی گری را بخوانیم؟

نخستین موردی که در این قسمت باید به آن اشاره کنیم این است که این کتاب نه مجموعه‌ای از جملات حکیمانه و زیبا که دستورالعملی کاربردی برای هر مخاطبی است. نویسندگان با رویکرد فلسفه برای زندگی تلاش کرده‌اند مطالب فلسفی را در خدمت مخاطب درآورده و آن را به‌عنوان ابزاری برای زندگی بهتر و آرام‌تر در دسترس او قرار دهند. کتاب با ساختار روزانه برنامه‌ریزی‌شده و در نتیجه خواننده را به کاری هر روزه که خواندن دستورالعمل آن روز است وامی‌دارد. شخص به در دست گرفتن کتاب برای لحظاتی نه‌چندان طولانی عادت کرده و به‌مرور این عمل بخشی از برنامه‌ی روزانه‌اش می‌شود؛ یک ضد فراموشی برنامه‌ریزی‌شده. کتاب به ما می‌آموزد که چطور در تلاطم زندگی آرام بوده و عقلانیت خود را دستخوش طوفان احساسات آنی نکنیم. در حقیقت سواد عاطفی ما را چند پله ترقی می‌دهد. همین امر ترمزی برای تصمیم‌های شتابزده‌ی ما در بحران‌هاست. کم‌کم یاد می‌گیریم که چگونه کنترل مسائل را در دست بگیریم و سوار بر ماجرا بمانیم. همه‌ی این‌ها را گفتیم تا یک مفهوم بزرگ را باز کرده باشیم؛ کتاب پاسخی به نیازهای عصر امروزه است که برای آن به تاریخ و زمان کهن رجوع کرده و دست ما را در جایی به واقعیت موجود بند می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

اگر فردی به‌دنبال فلسفه‌ی کاربردی و کتاب‌های نظریات و مکاتب فلسفی هستید و به کاربرد آن در زندگی ایمان دارید، این کتاب برای شماست. کتاب ذهن شما را در برابر ناملایمات زندگی مقاوم می‌سازد. مجموع نظر منتقدان پیرامون این کتاب، آن را پلی ارتباطی بین خرد دوهزار ساله و نیازهای عصر دیجیتال دانسته و آن را برای خوانندگانی از قشرهای مختلف و با درجه‌ی علمی متفاوت مؤثر ارزیابی کرده است. تفاوتی ندارد شما یک مدیر بالقوه و موفق، والدی جستجوگر یا هنرمندی مشغول آفرینش یک اثر هنری باشید. کتاب برای شما در هر جایگاه و موقعیتی آموزه‌هایی ناب به همراه دارد.

درباره‌ی نویسندگان کتاب

کتاب را رایان هالیدی و استیوم هانسلمن نوشته‌اند. هالیدی در رشته‌های علوم سیاسی و نویسندگی خلاق در دانشگاه کالیفرنیا تحصیل‌کرده و خودآموخته‌ی فلسفه‌ی رواقی‌گری و بازاریابی است. هانسلمن مدرک کارشناسی‌ارشد الهیات از دانشکده‌ی الهیات هاروارد دارد و مطالعات تکمیلی فلسفه را نیز در همین دانشگاه ادامه داده است. او به‌عنوان ناشر، کتاب‌فروش و نماینده‌ی ادبی تجربه‌ی زیادی در صنعت نشر دارد و در ترجمه و تفسیر متون کلاسیک از جمله آثار رواقیون متخصص است. این دو کتاب را براساس استفاده از متون اصلی رواقیون، تطبیق آموزه‌ها با مثال‌های مدرن و تدوین ساختار روزانه برای تمرین عملی به رشته تحریر درآورده‌اند.

بخشی از کتاب روزنگار رواقی گری

وظیفهٔ اصلی ما در زندگی این است: شناسایی و دسته‌بندیِ مسائل به‌نحوی‌که بتوانیم شفاف به خودمان بگوییم کدام دسته اتفاقات خارج از کنترل ما هستند و کدام دسته با انتخاب‌های در کنترل ما مرتبط هستند. سپس کجا دنبال خوب و بد خواهیم بود؟ به اتفاقات خارج از کنترل کاری نخواهیم داشت، اما درون خودمان و در انتخاب‌های خودمان در جست‌وجوی خوب و بد خواهیم بود... .

اپیکتتوس، گفتارها، ۲. ۵. ۵-۴

مهم‌ترین تمرین در فلسفهٔ رواقی تمایز بین آنچه می‌توانیم تغییرش دهیم و آنچه نمی‌توانیم است؛ چیزهایی که بر آن‌ها تأثیر می‌گذاریم و چیزهایی که بر آن‌ها تأثیری نمی‌گذاریم. اگر پروازی به‌خاطر بدیِ آب‌وهوا تأخیر دارد، دادزدن سر نمایندهٔ هواپیمایی طوفان را متوقف نمی‌کند. صد سال آرزوکردن هم شما را قدبلندتر، کوتاه‌تر یا متولد کشوری دیگر نمی‌کند. هر قدر هم تلاش کنید، نمی‌توانید کسی را مجبور کنید شما را بپسندد. نیز بالاتر از همه، زمانی را که صرف فکرکردن به چنین چیزهای تغییرناپذیری کرده‌اید، صرف چیزی نشده است که می‌توانیم آن را تغییر دهیم.

در گروه‌های بهبودیابی تمرینی هست به نام دعای آرامش: «خداوندا، به من آرامشی عطا کن تا بپذیرم آنچه را نمی‌توانم تغییر دهم، شجاعتی تا تغییر دهم آنچه را می‌توانم، و دانشی تا تفاوت این دو را بشناسم.» معتادها نمی‌توانند بدرفتاری‌هایی را که در دوران کودکی تجربه کرده‌اند تغییر دهند، نمی‌توانند انتخاب‌های قبلی خود یا آزاری را که به دیگری رسانده‌اند خنثی کنند، اما می‌توانند با قدرتی که اکنون دارند آینده را تغییر دهند. همان‌طور که اپیکتتوس گفت، می‌توانند انتخاب‌های امروزشان را کنترل کنند.

این قضیه امروز درخصوص ما هم صادق است. اگر بتوانیم مشخص کنیم کدام قسمت از روزمان در اختیار ما هست و کدام قسمت نیست، نه‌تنها شادتر خواهیم بود، بلکه در مقایسه با افرادی که متوجه نیستند دارند در مصافی بدون امکان پیروزی می‌جنگند، برتری آشکاری خواهیم داشت.