کتاب آشنایی با چند مفهوم کلیدی اخلاق

«آشنایی با چند مفهوم کلیدی اخلاق» سخنان استاد علیرضا پناهیان پیرامون تقوا، حکمت، اخلاص و تزکیه است:

«اساساً اخلاص می‌تواند ربطی به دیانت و معنویت هم نداشته باشد؛ همهٔ آدم‌ها رفتار خالصانه و روحیهٔ مخلصانه را می‌پسندند. وقتی کسی پشت سر کارهایش نیات نگفتنی پنهان نمی‌کند و هر کاری را به‌خاطر همان دلیلی انجام می‌دهد که معمولاً مورد توقع و انتظار است، و یا اگر چند دلیل برای انجام یک کار وجود داشته باشد، بهترین آنها را و غیر خودخواهانه‌ترین آنها را انگیزهٔ خود قرار می‌دهد، همه در کنار چنین آدمی احساس آرامش می‌کنند و از زیبایی روحی او لذت می‌برند.

در مقابل وقتی احساس می‌شود، کسی کار خوبی را انجام می‌دهد، اما غرضی که دارد غیر از یک انگیزهٔ خوب و مورد انتظار است، آدم‌ها از چنین رفتاری بدشان می‌آید، و از چنین آدمی کمتر خوششان می‌آید. و اساساً همه از آدم متظاهر و مکّار به سرعت متنفّر می‌شوند. راستی چرا ما آدم‌ها از آدم مخلص و بی‌غلّ‌وغش خوشمان می‌آید؟ آیا این یک علامت برای درک فطری زیبایی و ارزش اخلاص نیست؟»