کتاب دوران سخت

«دوران سخت» رمانی نوشته چارلز دیکنز، نویسنده بزرگ انگلیسی است. دیکنز نویسنده‌ای است که رنج کودکان و جوانان و تضادهای طبقاتی و کج‌فهمی و زیاده‌خواهی قشر متمول جامعه انگلستان را در داستان‌هایش به تصویر می‌کشد. چارلز دیکنز در «دوران سخت» وضعیت صنعت  در شهر منچستر و پرستون انگلستان را توصیف کرده و زندگی کارگران کارخانه‌ها و رابطه‌شان با کارفرمایان را به تصویر کشیده است. داستان در شهری می‌گذرد که مسئولان و سرمایه دارانش معتقد به حقیقت‌ هستند و هیچگونه احساس و تخیلی را تحمل نمی‌کنند. آنها می‌کوشند فرزندان خود را بر اساس این اصل تربیت کنند تا احساساتی بار نیایند.  تامس گراندگریند یک صاحب کارخانه مستبد است. او که مردی کاملا عملگرا است دخترش لوئیز را به عقد مردی خسیس و پولدار و پیر به اسم باندربی درمی‌آورد. او پسری هم به اسم تام دارد که او را کاملا طبق ضوابط و ماشینی بارآورده است. همسر لوئیز بسیار خشن حقه‌باز و بیرحم است و کاملا زاده تمدن صنعتی است. لوئیز اما با اهدافی زن باندربی شده است؛ او می‌خواهد به برادرش که کارمند باندربی است کمک کند. در این میان یک مرد سیاست‌باز و بی‌رحم به اسم هارتهاوس پیدا می‌شود که سعی می‌کند لوئیز را فریب دهد. سه عنوان «کاشت»، «داشت» و «برداشت» برای سه دفتر این اثر، با توجّه به روند داستان انتخاب شده‌اند: «دفتر اوّل: کاشت»، مقدّمهٔ داستان و ورود به آن است که در آن، ضمن شرح بعضی ماجراها، شخصیت‌های داستان، فضای داستان، و دیگر ویژگی‌های داستان معرّفی می‌شوند؛ در «دفتر دوم: داشت»، داستان پرورده می‌شود و به اوج می‌رسد؛ و «دفتر سوم، برداشت»، نتیجهٔ داستان است. «آقای گردگریند با رضایت فراوان از مدرسه راهی خانه شد. این مدرسهٔ او بود و او قصد داشت آن را به مدرسه‌ای نمونه تبدیل کند؛ می‌خواست همهٔ بچّه‌های آن نمونه باشند، درست مثل گردگریندهای جوان که همه نمونه بودند.هر یک از پنج گردگریند جوان الگو بودند. آنها از همان سنین کم، همانند خرگوش‌های کوچک، با شتاب درس می‌خواندند؛ به محض اینکه توانستند بدون کمک راه بروند، آنها را در کلاس درس نشاندند. اوّلین مصاحب و یا خاطرهٔ آنها، تخته‌سیاه بزرگی بود که غول ترسناکی با گچ اعدادی را به رنگ سفید مات برروی آن نوشته بود.البته آنها دربارهٔ غول، و نام یا ماهیت آن، چیزی نمی‌دانستند. حقیقت اجازه نمی‌داد که بدانند! فقط از این واژه استفاده کردم تا هیولایی را داخل قلعه‌ای به نام کلاس نشان دهم که خدا می‌داند چند سر را در یک سر جا داده، دوران کودکی را در بند کرده، و آن سر را با کشیدن مو به داخل دخمه‌های تاریک آمار و ارقام کشانده است.»