کتاب رساله عقل سرخ

کتاب رساله عقل سرخ نوشته‌ی شهاب‌الدین یحیی سهروردی، یکی از متون برجسته و رمزآلود فلسفه و عرفان اسلامی به‌شمار می‌آید. این اثر با تصحیح و مقدمه‌ی سید حسین نصر و ترجمه‌ی لغات دشوار، آیات قرآن و اشعار عربی توسط غلامرضا لایقی، توسط نشر اطلاع منتشر شده است. رساله عقل سرخ با نثری نمادین و داستان‌پردازی تمثیلی، مفاهیم عمیق فلسفی و عرفانی را در قالب روایتی جذاب و پررمزوراز بیان می‌کند. این کتاب نه‌تنها در میان متون فلسفی و عرفانی جایگاه ویژه‌ای دارد، بلکه از منظر ادبی نیز مورد توجه پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گرفته است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب رساله عقل سرخ

رساله عقل سرخ از شهاب‌الدین یحیی سهروردی، اثری است که در مرز میان فلسفه، عرفان و ادبیات قرار می‌گیرد. این کتاب با بهره‌گیری از زبان تمثیل و رمز، داستانی را روایت می‌کند که در آن مفاهیم بنیادین هستی، سلوک معنوی و جست‌وجوی حقیقت به تصویر کشیده شده است. ساختار کتاب به‌صورت روایتی داستانی و گفت‌وگومحور است؛ قهرمان اصلی در قالب یک باز (پرنده شکاری) ظاهر می‌شود که در مسیر رهایی از قید و بندهای دنیوی و بازگشت به وطن اصلی خود، با شخصیت‌هایی نمادین روبه‌رو می‌شود. سهروردی با استفاده از عناصر اسطوره‌ای و نمادهای فلسفی، سفری درونی و معنوی را به تصویر کشیده است که در آن مفاهیمی چون عقل، نفس، قیدهای جسمانی، راه رهایی و وصال به حقیقت، به‌شکل استعاری و چندلایه بیان شده‌اند. این اثر نه‌تنها برای علاقه‌مندان به فلسفه اسلامی و عرفان، بلکه برای دوست‌داران ادبیات تمثیلی و متون رمزآلود نیز جذابیت دارد. غلامرضا لایقی با ترجمه و شرح واژگان دشوار و اشارات متنی، فهم این متن پیچیده را برای مخاطبان امروزی آسان‌تر کرده است.

خلاصه کتاب رساله عقل سرخ

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! داستان رساله عقل سرخ با پرسشی درباره‌ی زبان مرغان آغاز می‌شود و قهرمان روایت، که خود را در قالب یک باز معرفی می‌کند، از تجربه‌ی اسارت و جدایی از وطن اصلی سخن می‌گوید. او پس از اسارت توسط صیادان و انتقال به سرزمینی دیگر، به تدریج بینایی و آگاهی خود را بازمی‌یابد و در جست‌وجوی رهایی، با پیر خردمندی روبه‌رو می‌شود که چهره‌ای سرخ دارد و خود را اولین فرزند آفرینش معرفی می‌کند. این پیر، که نماد عقل سرخ یا عقل ازلی است، قهرمان را با مفاهیم و نمادهای عمیق عرفانی آشنا می‌سازد. در مسیر گفت‌وگو، پیر از کوه قاف، گوهر شب‌افروز، درخت طوبی، دوازده کارگاه، زره داودی، تیغ بلارک و چشمه‌ی زندگانی سخن می‌گوید. هر یک از این عناصر، نمادی از مراحل سلوک معنوی و موانع و راهکارهای رهایی از قیدهای مادی و جسمانی هستند. قهرمان برای بازگشت به وطن اصلی باید از کوه‌های دشوار بگذرد، زره داودی (نماد قیدهای جسمانی) را با تیغ بلارک (نماد مرگ یا رهایی) از تن دور کند و در نهایت با غسل در چشمه‌ی زندگانی، به حیات جاودان و وصال به حقیقت دست یابد. در خلال روایت، داستان‌هایی از اسطوره‌های ایرانی مانند زال و سیمرغ و رستم و اسفندیار نیز نقل می‌شود که هرکدام معنایی رمزی در مسیر سلوک دارند. در پایان، قهرمان با پذیرش عشق و فنا در حقیقت، به مرحله‌ای از آگاهی و رهایی می‌رسد که دیگر نیازی به بازگشت به قید و بندهای پیشین ندارد.

چرا باید کتاب رساله عقل سرخ را بخوانیم؟

رساله عقل سرخ اثری است که با زبانی نمادین و داستانی چندلایه، مفاهیم عمیق فلسفی و عرفانی را به‌تصویر کشیده است. این کتاب فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با جهان‌بینی سهروردی و شیوه‌ی خاص او در بیان مسائل هستی‌شناسی و سلوک معنوی آشنا شود. ساختار تمثیلی و استفاده از اسطوره‌ها و نمادهای ایرانی و اسلامی، تجربه‌ای متفاوت از خواندن متون فلسفی و عرفانی را رقم می‌زند. همچنین، وجود شرح‌ها و ترجمه‌ی واژگان دشوار در این نسخه، امکان فهم بهتر و دقیق‌تر متن را برای مخاطبان امروزی فراهم کرده است. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند دریچه‌ای به سوی اندیشه‌های اشراقی و رمزآلود شرق بگشاید و ذهن را به تأمل در مسیر حقیقت و معنای زندگی وادارد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان فلسفه اسلامی، عرفان، ادبیات تمثیلی و متون رمزآلود پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی جست‌وجوی حقیقت، سلوک معنوی یا شناخت اسطوره‌ها و نمادهای ایرانی دارند، این اثر می‌تواند الهام‌بخش و راهگشا باشد.