کتاب مقدمه ای بر مبانی نظری ترجمه

کتاب مقدمه‌ای بر مبانی نظری ترجمه نوشته‌ی شلر ابراهیم شریفی اثری تخصصی برای دانشجویان رشته‌ی زبان روسی است که به‌صورت هدفمند به آموزش مبانی نظری و مفاهیم کلیدی ترجمه می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر نیازهای آموزشی دانشجویان زبان روسی، تلاش کرده است تا خلأ منابع بومی و تخصصی در این حوزه را پوشش دهد. ساختار کتاب شامل درس‌هایی است که هرکدام به یکی از جنبه‌های نظری و عملی ترجمه می‌پردازند و در کنار توضیحات فارسی، بخش‌هایی به زبان روسی نیز برای تقویت دایره‌ی واژگان و آشنایی با اصطلاحات تخصصی ارائه شده است. انتشارات دانشگاه اصفهان آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مقدمه ای بر مبانی نظری ترجمه

کتاب مقدمه‌ای بر مبانی نظری ترجمه به قلم شلر ابراهیم شریفی، اثری آموزشی و دانشگاهی است که به‌طور ویژه برای دانشجویان رشته‌ی زبان روسی تدوین شده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، به بررسی نظریه‌ها و مفاهیم بنیادین ترجمه می‌پردازد و تلاش دارد دانشجویان را با چالش‌ها و راهکارهای ترجمه‌ی متون روسی به فارسی و بالعکس آشنا کند. ساختار کتاب شامل ۱۶ درس و دو پیوست است که هر درس به یکی از موضوعات کلیدی ترجمه مانند تعریف ترجمه، ترجمه‌پذیری، انواع ترجمه، واحد ترجمه، تقسیم‌بندی واژگان، بافت، تعادل ترجمه‌ای، روش‌های ترجمه، تبدیل‌های واژگانی و دستوری، واژگان بدون معادل، ترجمه‌ی ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات، دوستان دروغین مترجم و سازمان عناصر جمله می‌پردازد. در پایان هر درس تمرین‌هایی برای خودآزمایی و در انتهای کتاب واژه‌نامه‌های تخصصی فارسی به روسی و روسی به فارسی قرار گرفته است. این کتاب با بهره‌گیری از نظریه‌های صاحب‌نظران روسی و ارائه‌ی مثال‌های کاربردی، بستری مناسب برای یادگیری مبانی نظری ترجمه فراهم کرده است.

خلاصه کتاب مقدمه ای بر مبانی نظری ترجمه

کتاب مقدمه‌ای بر مبانی نظری ترجمه با هدف آشناکردن دانشجویان زبان روسی با مبانی نظری و عملی ترجمه تدوین شده است. در ابتدای کتاب، نویسنده به اهمیت وجود منابع تخصصی برای آموزش ترجمه در رشته‌ی زبان روسی اشاره کرده و تأکید کرده است که دانستن دو زبان به‌تنهایی برای ترجمه کافی نیست و آگاهی از قواعد و نظریه‌های ترجمه ضرورت دارد. کتاب با تعریف ترجمه از دیدگاه زبان‌شناسان روس آغاز می‌شود و به سیر تحول رویکردها نسبت به ترجمه می‌پردازد. سه رویکرد اصلی ترجمه‌ناپذیری مطلق، ترجمه‌پذیری مطلق و ترجمه‌پذیری نسبی به‌تفصیل شرح داده شده‌اند. در ادامه، انواع ترجمه بر اساس سبک (ادبی و تخصصی) و شیوه‌ی اجرا (کتبی و شفاهی) معرفی شده و ویژگی‌های هرکدام بررسی شده است. در بخش واحد ترجمه، نویسنده به این موضوع می‌پردازد که واحد ترجمه می‌تواند از تکواژ تا جمله و حتی متن کامل متغیر باشد و انتخاب آن به نوع متن و هدف ترجمه بستگی دارد. سپس تقسیم‌بندی واژگان بر اساس معنای لغوی، هم‌آوا، چندمعنا، متضاد و مشابه لفظی توضیح داده می‌شود و اهمیت شناخت این دسته‌بندی‌ها در یافتن معادل مناسب برای ترجمه مورد تأکید قرار می‌گیرد. در بخش‌های بعدی، موضوعاتی مانند بافت، تعادل ترجمه‌ای، روش‌های ترجمه‌ی واحدهای لغوی، تبدیل‌های واژگانی و دستوری، واژگان بدون معادل، ترجمه‌ی رئال‌ها و ضرب‌المثل‌ها، دوستان دروغین مترجم و سازمان عناصر جمله مطرح شده‌اند. هر درس با مثال‌های روسی و فارسی همراه است تا دانشجویان بتوانند مفاهیم را به‌صورت عملی درک کنند. تمرین‌های پایان هر درس نیز به تثبیت یادگیری کمک می‌کند. در انتهای کتاب، دو پیوست درباره‌ی برگردان علائم نگارشی و معرفی انواع فرهنگ لغت ارائه شده و واژه‌نامه‌های تخصصی برای تسهیل یادگیری اصطلاحات در اختیار دانشجویان قرار گرفته است. این ساختار منسجم، کتاب را به منبعی کاربردی برای آموزش مبانی نظری ترجمه در حوزه‌ی زبان روسی تبدیل کرده است.

چرا باید کتاب مقدمه ای بر مبانی نظری ترجمه را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر نیازهای دانشجویان زبان روسی، به‌گونه‌ای طراحی شده است که هم جنبه‌های نظری و هم جنبه‌های عملی ترجمه را پوشش دهد. یکی از ویژگی‌های شاخص آن، ارائه‌ی مثال‌ها و تمرین‌های کاربردی است که به دانشجویان کمک می‌کند مفاهیم نظری را در عمل به‌کار بگیرند. همچنین، وجود بخش‌هایی به زبان روسی و ترجمه‌ی آن‌ها به فارسی، فرصتی برای تقویت مهارت‌های زبانی و آشنایی با اصطلاحات تخصصی فراهم می‌کند. کتاب با تکیه‌بر نظریه‌های مطرح در مطالعات ترجمه روسیه و تطبیق آن‌ها با نیازهای آموزشی ایران، به دانشجویان کمک می‌کند تا با چالش‌های ترجمه‌ی متون روسی به فارسی و بالعکس آشنا شوند و راهکارهای علمی برای حل این چالش‌ها بیابند. ساختار درس‌محور و تمرین‌های پایان هر بخش، امکان خودآزمایی و تثبیت مطالب را فراهم کرده است. این کتاب نه‌تنها برای یادگیری مبانی نظری ترجمه، بلکه برای آماده‌سازی دانشجویان جهت ورود به بازار کار ترجمه نیز مفید است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و علاقه‌مندان رشته‌ی زبان روسی، مترجمان تازه‌کار، مدرسان ترجمه و کسانی که به دنبال درک عمیق‌تری از مبانی نظری و عملی ترجمه بین زبان‌های روسی و فارسی هستند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که با چالش‌های ترجمه‌ی متون تخصصی و ادبی روسی روبه‌رو هستند یا قصد تقویت مهارت‌های ترجمه‌ی خود را دارند، مناسب است.