کتاب فعل‌ های متوالی

کتاب فعل‌های متوالی نوشته‌ی الکساندرا آیخنوالد و با ترجمه‌ی والی رضایی و آزاده سخن‌آفرین، اثری تخصصی در حوزه‌ی زبان‌شناسی است که به بررسی ساختارها و کارکردهای افعال متوالی در زبان‌های مختلف جهان می‌پردازد. این کتاب با رویکردی تطبیقی و رده‌شناختی، به تحلیل عمیق این پدیده‌ی دستوری می‌پردازد و تلاش می‌کند ابعاد گوناگون آن را در زبان‌های متنوع بررسی کند. نشر دانشگاه اصفهان آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب فعل‌ های متوالی

فعل‌های متوالی اثری پژوهشی و جامع از الکساندرا آیخنوالد است که به یکی از پدیده‌های بحث‌برانگیز دستور زبان، یعنی ساخت‌های فعل متوالی، می‌پردازد. این کتاب در نه فصل، افعال متوالی را از منظرهای مختلف بررسی کرده و با ارائه‌ی مثال‌هایی از زبان‌های گوناگون، چارچوبی برای شناسایی و تحلیل این ساختارها ارائه داده است. آیخنوالد با تکیه‌بر داده‌های میدانی و تحلیل رده‌شناختی، به تفاوت‌ها و شباهت‌های افعال متوالی در زبان‌های آفریقایی، آسیایی، اقیانوسیه و حتی زبان‌های منقرض‌شده پرداخته است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم پایه و تعاریف را روشن می‌کند، سپس به سراغ ویژگی‌های صوری، معنایی و محدودیت‌های این ساختارها می‌رود و در نهایت به کاربردها، تاریخچه و راهنمای پژوهش میدانی در این حوزه می‌پردازد. آیخنوالد در این اثر، ضمن بررسی نظریه‌های مختلف، تلاش کرده است تا مرز میان افعال متوالی و سایر ساختارهای چندفعلی را به‌وضوح مشخص کند و ابزارهایی برای پژوهشگران زبان‌شناسی فراهم آورد.

خلاصه کتاب فعل‌ های متوالی

این کتاب غیرداستانی است و به بررسی علمی و تحلیلی افعال متوالی می‌پردازد. در فصل نخست، چارچوب نظری افعال متوالی و تعاریف پایه‌ای آن‌ها مطرح شده است. آیخنوالد توضیح داده است که افعال متوالی مجموعه‌ای از افعال هستند که به‌عنوان یک واحد دستوری عمل می‌کنند و معمولاً رویدادی واحد را توصیف می‌کنند. این ساختارها در زبان‌های مختلف با ویژگی‌های صوری و معنایی متفاوتی ظاهر می‌شوند و اغلب فاقد نشانه‌های هم‌پایگی یا ناهم‌پایگی هستند. در فصل‌های بعدی، روش‌های تشخیص افعال متوالی از سایر ساختارهای مشابه، ویژگی‌های نحوی و معنایی آن‌ها، انواع ترکیب و معانی افعال متوالی (مانند جهت، ابزار، علت-معلولی و ترتیبی)، و تفاوت میان افعال متوالی متقارن و نامتقارن بررسی شده است. آیخنوالد با ارائه‌ی مثال‌هایی از زبان‌های مختلف، نشان داده است که افعال متوالی می‌توانند همجوار یا غیرهمجوار باشند و بسته به زبان، ممکن است از یک یا چند کلمه تشکیل شوند. کتاب همچنین به محدودیت‌های توالی‌سازی فعل، وجوه متعدد افعال متوالی در زبان‌های مختلف، کاربردهای دستوری و نقش آن‌ها در بازنمایی رویدادها می‌پردازد. آیخنوالد منشأ تاریخی این ساختارها، فرایندهای دستوری‌شدگی و واژگانی‌شدگی، و عوامل گسترش یا افول آن‌ها را نیز بررسی کرده است. در پایان، راهنمایی برای پژوهش میدانی و تحلیل افعال متوالی در زبان‌های کمترشناخته‌شده ارائه شده است.

چرا باید کتاب فعل‌ های متوالی را بخوانیم؟

این کتاب یکی از جامع‌ترین منابع درباره‌ی افعال متوالی است و با رویکردی تطبیقی، داده‌هایی از صدها زبان مختلف را گردآوری و تحلیل کرده است. خواندن این اثر به پژوهشگران و دانشجویان زبان‌شناسی کمک می‌کند تا با چارچوب‌های نظری و عملی تحلیل افعال متوالی آشنا شوند و بتوانند این پدیده را در زبان‌های مختلف شناسایی و مقایسه کنند. همچنین، کتاب ابزارهایی برای انجام پژوهش‌های میدانی و تحلیل داده‌های زبانی فراهم آورده است که می‌تواند در مطالعات رده‌شناسی و دستور زبان تطبیقی بسیار مفید باشد. از دیگر ویژگی‌های شاخص کتاب، توجه به مرزبندی دقیق میان افعال متوالی و سایر ساختارهای چندفعلی و ارائه‌ی مثال‌های متنوع از زبان‌های کمترشناخته‌شده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران زبان‌شناسی، به‌ویژه علاقه‌مندان به دستور زبان تطبیقی، رده‌شناسی زبانی و تحلیل ساختارهای نحوی توصیه می‌شود. همچنین برای کسانی که در حوزه‌ی آموزش زبان، پژوهش میدانی یا تحلیل زبان‌های کمترمستند فعالیت دارند، این کتاب منبعی ارزشمند است.

بخشی از کتاب فعل‌ های متوالی

در بسیاری از زبان‌های دنیا, چند فعل با یکدیگر به عنوان یک واحد رفتار می‌کنند. آن‌ها محمولی واحد را تشکیل می‌دهند و نشانگر آشکار هم‌پایگی یا ناهم‌پایگی با وابستگی نحوی دیگری ندارند. این مجموعه از افعال به عنوان «ساخت‌های فعل متوالی» یا به‌اختصار «افعال متوالی» شناخته می‌شوند. افعال متوالی آنچه را که بتوان به عنوان رویدادی واحد مفهوم‌سازی کرد، توصیف می‌کنند. آن‌ها معمولاً طوری تلفظ می‌شوند که گویی یک کلمه هستند. افعال متوالی به اشتراک فاعل و مفعول گرایش دارند. آن‌ها یک زمان، نمود، وجه و ارزش وجهیت دارند؛ یعنی یک جزء به معنای گذشته و جزء دیگر به زمان حال اشاره نمی‌کند. اجزای افعال متوالی را نمی‌توان جدا از کل ساخت منفی یا پرسشی کرد. هر جزء باید بتواند به‌تنهایی نیز به کار رود. هر یک از افعال ساخت ممکن است ارزش گذرایی یکسان یا متفاوت داشته باشند. افعال متوالی ابزاری قدرتمند برای نمایش دقیق جنبه‌های مختلف رویدادی واحد هستند. آن‌ها به‌ویژه در زبان‌هایی که ابزارهایی اندک دارند، معمولاً معانی دستوری، مود، جهت یا سبب را بیان می‌کنند.