کتاب به وقت نجات (دوزبانه)

کتاب الکترونیکی به وقت نجات (روایت‌هایی از کودکان و نوجوانان درباره نجات) مجموعه‌ای از متن‌های کودکانی از چند خانه‌ٔ ایرانی و نقاشی‌های کودکان خانهٔ ایرانی دروازه‌غار است که به کوشش آزاده ناصریان گردآوری شده و سارا جباری آن را به انگلیسی ترجمه کرده است. نقاشی‌ها و روایت‌های کودکان و نوجوانان در این اثر برگرفته از تجربه‌های زیستهٔ آن‌ها در مواجهه با جنگ، فقر، خشونت و محرومیت است. کتاب «به وقت نجات» دربردارندهٔ آثار بخشی از نمایشگاهی با همین نام است که توسط خانهٔ ایرانی دروازه غار برگزار شده است. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب به وقت نجات (دوزبانه)

«به وقت نجات» مجموعه‌ای از روایت‌های کودکان خانه‌های ایرانی و نقاشی‌های کودکان و نوجوانان گروه سپید قلم دروازه‌غار است که با دشواری‌های زندگی، جنگ، مهاجرت، فقر و آسیب‌های اجتماعی روبه‌رو بوده‌اند. سپید قلم نام گروه هنری سیاه‌قلم خانهٔ ایرانی دروازه‌ غار است که تصویرسازی این مجموعه با استفاده از آثار آنان صورت گرفته است. نقاشی‌های دختران گروه سپید قلم از روی عکس‌های تهیه‌شده توسط هنرمندان بلوچ و مددکار ایرانی در کمپی در آفریقا یا با الهام از اینترنت کشیده شده‌اند. روایت‌های این اثر که توسط کودکان و نوجوانان نوشته شده‌اند، از خانه‌های ایرانی مختلف جمع‌آوری شده‌اند. این کتاب در ادامهٔ نمایشگاهی با همین نام است که خانهٔ ایرانی دروازه‌غار آن را برگزار کرده است. آن نمایشگاه و این اثر دربردارندهٔ روایت‌هایی از کودکان ایرانی و غیرایرانی هستند که هریک به‌نوعی با مفهوم نجات و رهایی از شرایط دشوار دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند. کتاب تلاش می‌کند صدای رسای کودکانی باشد که کمتر مجال بیان یافته‌اند. این اثر، علاوه‌بر روایت‌های ایرانی، داستان‌هایی از کودکان کشورهای دیگر را نیز در خود جای داده است و به موضوعاتی چون بی‌هویتی، بی‌سرپرستی، خشونت خانگی، تبعیض و امید به آینده می‌پردازد. فضای کتاب ترکیبی از تلخی واقعیت و شیرینی امید به تغییر است. مخاطب با مطالعهٔ این اثر با جهان کودکانی آشنا می‌شود که هر روزه در جست‌وجوی راه نجاتی برای برون‌رفت از شرایط دشواری هستند که جامعه برای آن‌ها رقم زده است.

خلاصه کتاب به وقت نجات (دوزبانه)

در به وقت نجات روایت‌ها و داستان‌هایی از زبان کودکان و نوجوانان آمده است که هریک تجربه‌ای از رهایی یا تلاش برای نجات را بازگو می‌کنند. هر روایت با یک نقاشی‌ همراه است که توسط دختران گروه سپیدقلم خانهٔ ایرانی دروازه غار خلق شده و به‌نوعی بازتاب‌دهندهٔ تجربهٔ زیستهٔ آن‌ها است. این روایت‌ها گاه از زبان کودکی افغان است که پس از از‌دست‌دادن مادرش در جریان جنگ، به‌همراه خانواده به ایران پناه می‌آورد و در خانهٔ ایرانی با آموزش و دوستی، امید را بازمی‌یابد؛ گاه از زبان دختری است که در روستایی دورافتاده برای آوردن آب با خطرات زیادی روبه‌روست و با کمک داوطلبان، روستایشان به آب لوله‌کشی دست می‌یابد. روایت‌هایی از کودکان آفریقایی نیز در کتاب آمده است که از جدایی، بی‌سرپرستی و آزار سخن می‌گویند و در‌نهایت با حمایت گروه‌های مردمی یا مراکز نگهداری، فرصت تازه‌ای برای زندگی پیدا می‌کنند. برخی داستان‌ها به تجربه‌های تلخ خشونت خانگی، فقر، بی‌هویتی و تبعیض می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه حمایت، آموزش و همدلی می‌تواند راهی برای نجات و بازسازی امید باشد. کتاب، مجموعه‌ای از صداهای خاموش‌شده را گرد هم آورده است تا نشان دهد نجات، گاهی در کوچک‌ترین لحظات و ساده‌ترین حمایت‌ها معنا پیدا می‌کند.

چرا باید کتاب به وقت نجات (دوزبانه) را خواند؟

این کتاب با گردآوری روایت‌های واقعی و نقاشی‌های کودکان، فرصتی فراهم می‌کند تا مخاطب با تجربه‌های زیستهٔ کودکانی روبه‌رو شود که اغلب در حاشیهٔ توجه جامعه قرار دارند. در دورانی که مسائل مربوط به حقوق کودک، مهاجرت و آسیب‌های اجتماعی بیش‌ازپیش مورد توجه قرار گرفته‌اند، مطالعهٔ این اثر، دریچه‌ای به جهان کودکانی می‌گشاید که با وجود رنج و محرومیت، امید و تلاش برای نجات را از دست نداده‌اند. کتاب، همدلی و آگاهی نسبت به مسائل اجتماعی و حقوق کودکان را تقویت می‌کند و نشان می‌دهد چگونه حمایت‌های کوچک می‌تواند زندگی یک کودک را دگرگون کند.

خواندن کتاب به وقت نجات (دوزبانه) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این مجموعه برای علاقه‌مندان به ادبیات کودک و نوجوان، فعالان حوزهٔ حقوق کودک، مددکاران اجتماعی، معلمان و والدینی که دغدغهٔ آشنایی با تجربه‌های واقعی کودکان آسیب‌دیده را دارند، مناسب است. همچنین برای کسانی که به‌دنبال شناخت بهتر مسائل اجتماعی و راه‌های حمایت از کودکان در معرض آسیب هستند، مناسب است. بازتاب‌دهندهٔ تجربهٔ زیستهٔ آن‌هاست.

فهرست کتاب به وقت نجات (دوزبانه)

مقدمه

ققنوس افغانستان

به وقت نجات

صدای پای آب

ابیگل

دبورا

پناه‌آور

دریادل

از چشم من ببین

قاب امید

ژرف‌بینان

پسر خدا

دست‌نوشت

نورای ری

شاهد

گزارش تصویری

بخشی از کتاب به وقت نجات (دوزبانه)

«سخت‌ترین لحظات زندگی‌ام را می‌گذرانم. قرارم با مادر این بود که برای سختی‌ها آماده‌ام کند. باید پیش از امتحان همه درس‌ها را با هم مرور می‌کردیم. ولی او دیگر نیست. من یازده‌ساله بدون او از پس این همه امتحان‌های سخت زندگی برنمی‌آیم. وقتی لباس‌های شسته ما را به بند می‌آویخت، طالبان با نشاندن گلوله‌ای بر قلبش او را از من و خواهر و برادر کوچکترم گرفت. فرصت سوگواری نبود. همراه پدر از خانه، از مزارشریف گریختیم. تنها با لباس‌هایی که بر تن داشتیم؛ یادگار مادر. می‌گفتند ایران نزدیک است. ولی دو هفته شد که در راهیم. پس چرا نمی‌رسیم؟ ای کاش او بود تا لااقل وقتی ترسیدم در آغوشش پناه بگیرم. یا از او درباره سرزمین جدید بپرسم. آخر مادر همه چیز را می‌دانست. بالاخره رسیدیم. ولی نه مثل رسیدن از مدرسه به خانه که در آغوش او گم شویم. رسیدیم به خیابان، به تشنگی، به ترس‌های جدید. قصه‌مان به گوش‌شان رسید و به کمک‌مان آمدند. آدم‌هایی در همسایگی. از جنس مادر که با مهربانی لبخند می‌زنند. یکی‌شان برایمان خانه‌ای فراهم کرد. یکی اسبابش را به ما رساند. دیگری در قلبش برایمان خانه ساخت. مدتی هست که در خانه ایرانی، در علم و هنر به رویمان گشوده شده است. معلم و کتاب و قلم که فراهم آمد، کمی از ترس‌هایمان را از یاد بردیم. دوستانی هم‌سن و سال داریم و در جمع آنها که غم ما را می‌فهمند به آرامش رسیدیم. دو سال از آن روزهای وحشتناک گذشته و من در کنار درس خواندن نقاشی سیاه قلم هم یاد می‌گیرم و با دوستانم کتاب داستان می‌خوانم. برادرم هم در کلاس رباتیک استعداد خودش را نشان می‌دهد. خواهر کوچکم که حالا ۵ سالش است آموختن الفبا را شروع کرده است. فرصت‌های جدید دوستی و آموزش امید زندگی را به ما بازگرداند و گرمی مهر و توجه مادر را دوباره به یادمان آورد. و احساس غربت و تنهایی از ما دور شد. ما نجات پیدا کردیم!»