با کد تخفیف OFF30 اولین کتاب الکترونیکی یا صوتی‌ات را با ۳۰٪ تخفیف از طاقچه دریافت کن.

کتاب گفتارهایی در نظریه اعتباریات و نظریه اجتماعی

نویسنده:ابراهیم فیاض ، سیدعلی سیدی فرد ، محسن جوادی ، حسین هوشنگی

انتشارات:انتشارات سدید

دسته‌بندی:

امتیاز

۴.۶از ۵ رأیخواندن نظرات

۴٫۶

(۵)

خواندن نظرات

معرفی کتاب گفتارهایی در نظریه اعتباریات و نظریه اجتماعی

کتاب «نظریۀ اعتباریات و نظریه اجتماعی» چهار گفتار علمی است که توسط دکتر حسین هوشنگی، دکتر محسن جوادی، دکتر ابراهیم فیاض و سیدعلی سیدی فرد طرح شده‌اند ، توسط نشر سدید«انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق‌(ع)» و به اهتمام مرکز تحقیقات بسیج دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شده است. این کتاب علاوه بر شرح و توضیح نظریۀ اعتباریات، به تحلیل و بیان نسبت این نظریه با برخی موضوعات اساسی در نظریۀ اجتماعی می‌پردازد. مقالۀ اول با عنوان «نظریۀ اعتباریات و علوم انسانی» به توضیح خطوط کلی این نظریه و بیان نسبت آن با علوم انسانی می‌پردازد. مقالۀ دوم با عنوان «نسبی‌گرایی فرهنگی، نسبی‌گرایی اخلاقی و نظریۀ اعتباریات»، ابتدا انواع نسبی‌گرایی‌ها را توضیح می‌دهد و سپس می‌کوشد تقریری از نظریۀ اعتباریات ارائه دهد که مستلزم نسبی‌گرایی اخلاقی نباشد. مقالۀ سوم با عنوان «نظریۀ اعتباریات و مسئلۀ فرهنگ»، جایگاه این نظریه را در فهم و تبیین مسائل فرهنگی روشن می‌کند. مقالۀ چهارم با عنوان «نظریۀ اعتباریات و جامعه‌شناسی معرفت» نیز سعی می‌کند لوازم نظریۀ اعتباریات در حوزۀ جامعه‌شناسی معرفت را بیان نماید.

نظرات کاربران

mahdi

۱۴۰۲/۱۲/۰۸

یکی از مهمترین نظریاتی که در فلسفه اسلامی طی 50 سال اخیر مطرح شد نظریه اعتباریات علامه طباطبایی است که در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم از آن بحث شده است. این نظریه در حوزه فلسفه اخلاق، علوم اجتماعی

- بیشتر

امیررضا

۱۴۰۱/۰۲/۱۶

تا صفحه ی پنجاه خوندم وقتی دیدم سوبژکتیویسم رو نوعی ذهن گرایی که ریشه در فلسفه ی تجربی انگلیس معرفی کرد تا بتونه سوبژکتیویسم رو با اعتبارات گره بزنه دیگه نتونستم ادامه بدم ولی تلاش نویسنده قابل احترامه و کتاب

- بیشتر

بریده‌هایی از کتاب

از نظر ابن‌سینا، گزاره‌های حکمت عملی، چه در اخلاق، چه در تدبیر منزل و چه در سیاست مُدُن، برخلاف گزاره‌های حکمت نظری، دارای کلیت، دوام و ضرورت نیستند. گزاره‌های حکمت عملی می‌توانند متغیر باشند و به لحاظ روش‌شناختی نیز برهان‌پذیر نیستند.

ع.ث

در تاریخ فلسفۀ اسلامی، برای اولین بار به طور منسجم و روشن علامۀ طباطبایی به این موضوع تفطن پیدا کردند که ذهنیت بشری در تحقق دسته‌ای از رویدادها که به آن‌ها رویداداهای اجتماعی می‌گوییم، مدخلیت دارد. پارادایم و الگوی غالبِ اندیشۀ فلسفۀ اسلامی، نوعی عقل‌گرایی کلاسیک است که عقل را اصل و اساس وجود انسانی می‌داند و همۀ قوای ادراکی دیگر نظیر وهم، خیال و حس و همچنین همۀ ساحات عاطفی و گرایشی انسان باید تابع عقل باشد. علامه این نوع نگاه را در حیطۀ ادراکات حقیقی می‌پذیرند. اما در ادراکات اعتباری ایشان بیان می‌کنند که طبیعت و واقعیتِ تکوینی انسان اصل و محور است و ادراکات، عواطف و امیال ما تابع و طفیلی آن است؛

ع.ث

اگر تاثیر سوژه، ارزش-داوری و طرز تلقیِ او را در همان حیطۀ اعتباریات هم بپذیریم، موضوعات مهمی نظیر آزادی، عدالت، مشروعیت، امنیت، توازن قوا و ... به شدت حیثیت ذهنی و فرهنگی پیدا می‌کنند. این قبیل امور، اموری اعتباری و محصولِ قراردادهای اجتماعی ما هستند و به تعبیر وینچ اشیاء فکری می‌باشند.

ع.ث

قدرت نرم، قدرتی است که در همین وجوهِ سوبژکتیو امور اجتماعی نهفته است. به همین دلیل، علاوه بر ملاحظات سخت‌افزارانه، برای تحقق بسیاری از اغراض اجتماعی، باید به وجوهِ سوبژکتیو و ذهنی پدیده‌های اجتماعی هم توجه کنیم.

ع.ث

عامل زیستی، ضرورتاً به یک فرد اختصاص ندارد. ممکن است گروه خاصی، به دلیل اشتراک نژادی، واجد ویژگی‌های زیستی کمابیش مشابهی باشند و این ویژگی‌های مشابه زیستی منشأ تمایلات و به تبع ادراکات اعتباری مشابهی شود و این امر می‌تواند خود عامل ایجاد نوعی پیوند گروهی باشد.

ع.ث

«جزء»، جز آن که پیرو «کل» باشد و به راه او برود گریزگاه دیگری ندارد. قدرت جامعه به اندازه‌ای است که قوۀ ادراک و فکر را هم از افراد می‌ستاند. همچنین ترس و وحشت‌های عمومی که در مواقع شکست، ناامنی، زلزله، قحط و وبا پدید می‌آید یا- در رتبۀ پایین‌تر و با تأثیر کمتر- مراسم متعارف و پوشش‌هایی که در یک ملت رواج می‌یابد به اندازه‌ای نیرومند است که قوۀ ادراک و فکر را از افراد می‌گیرد و آنان را ناچار می‌کند که از جامعه پیروی کنند.» (طباطبائی، ۱۳۸۷: ۶۰).

muhammad shirkhodaei

ابن‌سینا این نوع ادراکات را از قبیل «مشهورات» می‌دانست؛ از نظر ابن‌سینا، گزاره‌های حکمت عملی، چه در اخلاق، چه در تدبیر منزل و چه در سیاست مُدُن، برخلاف گزاره‌های حکمت نظری، دارای کلیت، دوام و ضرورت نیستند. گزاره‌های حکمت عملی می‌توانند متغیر باشند و به لحاظ روش‌شناختی نیز برهان‌پذیر نیستند.

muhammad shirkhodaei

مادۀ قیاس‌های حکمت عملی مشهورات است؛ در حالی که مواد قیاس‌های حکمت نظری صرفا قضایای بدیهی است.

muhammad shirkhodaei

«حس و تجربه در مورد قوا و خواص فعاله و منفعلۀ جامعه، شاهد همین معناست، زیرا اراده و خواست جامعه اگر در کاری به‌طور قطعی تحقق پذیرد، مثلاً در غوغاها و شورش‌های اجتماعی یا هر مورد دیگری که ارادۀ ملت بر کاری قرار گیرد، اراده‌های فردی و شخصی، قدرت ضدیت و معارضه با آن را ندارد.

muhammad shirkhodaei

یکی دیگر از پشتوانه‌های نظریِ نظریۀ اعتباریات، پاره‌ای از مباحث مطرح شده در علم «اصول فقه» است. اساسا نقطه عزیمت علامۀ طباطبایی در ارائه این نظریه، از اصول فقه است. علاوه تحت تاثیر برخی مباحث اصولی، و به خصوص آراء استادش مرحوم محقق اصفهانی، نظریۀ اعتباریات را طرح کردند.

کاربر ۳۷۳۴۸۶۲

هستی‌شناسی اجتماعی: درآمدی بر یک نظریۀ نو

تحول در عصر فضای مجازی

سیدابولحسن فیروز آبادی

بررسی کارکردهای «انواع عقل» در سیاست‌گذاری عمومی جمهوری اسلامی‌ ایران