کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان

کتاب الکترونیکی روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان نوشتۀ عباسعلی حسین خانزاده است و انتشارات رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان، به بررسی نشانه‌های تشخیصی اختلال‌های روانی در کودکان و نوجوانان پرداخته است.

درباره کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان

امروزه ما توانایی بیشتری در تمایز بین اختلال‌های گوناگون کودکان و نوجوانان و تشخیص بهتر نشانه‌های رایج و مکانیسم‌های زیربنـایی اختلال‌های مختلـف داریـم. پیشرفته‌‌های پژوهشی و بالینی در دهه‌های اخیـر تشـخیص مشـکلات و اختلال‌های روان‌شناختی دوره کـودکی و نوجوانی مانند کم‌توانی ذهنی، اختلال طیف اوتیسـم، اختلال‌های ارتبـاطی و یـادگیری خـاص، اخـتلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی، اختلال‌های حرکتی، اختلال رفتار هنجاری و نافرمانی مقابله‌ای، اختلال‌های اضطرابی، وسواس بی‌اختیاری، اختلال‌های تغذیه و... را سـهولت بخشـیده اسـت. به طور مشـابه حیطـه روان‌شناسی مرضی کودک هم‌اکنون تمـایز اختلال‌های روان‌شناختی دوره کـودکی و نوجـوانی را از اختلال‌های بزرگسالی امکان‌پذیر ساخته است و بر اساس دیدگاه تحـولی، تظـاهرات یـک اخـتلال را در سنین مختلف مشخص کرده است. 

بیان نکات اساسی تربیت باتوجه‌به سطح تحولی کودک و راهنمایی به‌موقع والـدین و مربیـان وسـیلۀ ضروری جهت تربیت مطلوب کودکان و نوجوانان است. به کمک آموزش‌های روان‌شناختی اسـت کـه می‌توان به والدین آموخت فرزند آدمی از نظر تحولات روان‌شناختی چگونه شروع به حیات می‌کند؛ بـرای شدن آنچه باید شود، چه مراحلی را می‌پیماید؛ پیمودن این مراحل تحول تحت‌تأثیر چـه عـواملی قـرار می‌گیرد؛ آیا میزان و چگونگی اثرگذاری این عوامل را می‌توان پیش‌بینی کرد؛ و اصلاً پیش‌بینی تحـول فرزند آدمی تا چه اندازه امکان‌پذیر و قابل‌اعتماد است. با وجود تعامـل بـین کنش‌های مختلـف تحـول جسمانی و روان‌شناختی انسان و تأثیر مستقیمی که سلامت روان بر سلامت جسم دارد، متأسفانه توجه بـه سنگ‌بناهای روان‌شناختی وجود کودک در اولویت جدی جامعۀ ما قرار ندارد و تا حد زیادی مغفـول مانـده است، بنابراین توجه ویژه‌تری را می‌طلبد و لازم است علاوه بر توجه به ارزیابی مستمر وضـعیت جسـمانی کودک، به ارزیابی و معاینه دقیق وضعیت روان‌شناختی کودک از نظرگاه کنش‌های مختلف در دقایق مهم تحولی پرداخته شود. همان‌طور که دست‌اندرکاران و متخصصان سلامت جسمانی بـر اسـاس هنجارهـای تحول جسمانی، به نحوۀ تغذیۀ کودک از ماه اول تولد و حتی شیوۀ تغذیۀ مادر و جنـین در دوران بـارداری به‌خوبی پرداخته‌اند و جیرۀ جسمانی مشخصی را بر اساس نمودار تحول به‌هنجار جسمانی تجویز کرده‌اند، متخصصان روان‌شناختی کودک نیز باید، جیرۀ روانی کودک را بر اساس هنجارهای مشخص تحول روانی و جدول زمانی تجویز و در اختیار والدین قرار دهند.

براین‌اساس کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان در ۱۷ فصل ضمن پرداختن به نشانه‌های تشخیصی اختلال‌های روانی بـر اساس ویرایش پنجم راهنمای آماری و تشخیصی اختلال‌های روانـی، رونـد تحـول اخـتلال را از سـنین کودکی تا بزرگسالی به‌دقت بررسی کرده است.

خواندن کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 ایـن کتاب می‌تواند بـرای درس روان‌شناسی مرضـی و آسیب‌شناسی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد، و دکترا تدریس شود.

بخشی از کتاب روانشناسی مرضی تحولی کودک و نوجوان

«برای تعریف اختلال روان‌شناختی در گام نخست باید مشخص کرد چه رفتاری بهنجار است و چه رفتاری نابهنجار. دیگر نکته مهم این است که مشکلات سلامت روانی کودکان از جنبه‌های مختلف با مشـکلات روان‌شناختی بزرگسالان متفاوت است که در بخش‌های دیگر این کتاب بیشتر به آن پرداخته می‌شود، اما درنظرگرفتن نکات زیر قبل از تعریف اختلال روان‌شناختی، باید حتماً موردتوجه قرار گیرد: هنگامی‌که والدین، کودک خود را برای دریافت خدمات سلامت روانی ارجاع می‌دهند، اغلب اوقات مشخص نیست مشکل چیست. 

کودکان معمولاً به‌عنوان نتیجه نگرانی‌های برخاسـته از بزرگسـالان (والـدین، معلمـان، مشـاوران مدرسه) به کلینیک سلامت روان وارد می‌شوند و معمولاً در این زمینـه حـق انتخـابی ندارنـد و خودشـان برای درمان رجوع نمی‌کنند. ایـن نکتـه در چگـونگی فراینـد تشـخیص مشـکلات کـودک و چگـونگی پاسخ‌دهی به والدین دارای تلویحات مهمی است. 

بسیاری از مشکلات کودکان و نوجوانان به طور معمول منعکس‌کننده شکست آنهـا در نشان‌دادن پیشرفته‌ای تحولی مورد انتظار است. 

در برخی اوقات مشکلات کودکان ممکن است گذرا باشد و یا نشانگر اولیـه مشـکلات شـدیدتر در آینده باشد. درک چنین مسائلی مستلزم آشنایی کامل با مفاهیم بهنجار، نابهنجار، و تحول است. 

بسیاری از مشکلات رفتاری کودکان به‌طورکلی نابهنجار به‌حساب نمی‌آیند. 

بسیاری از کودکان و نوجوانان معمولاً مشکلات رفتاری رایجی را نشان می‌دهند کـه برخاسـته از ویژگی خاص مرحله تحولی معینی است که کودک در آن قـرار دارد کـه بـا سـبک والـدگری و مـدیریت رفتاری مناسب والدین، قابل‌حل است. - مداخلات روان‌شناختی برای کودکان و نوجوانان اغلب اوقات باهدف بهبود تحـول کـودک انجـام می‌شود، ولی در سطح بزرگسال هدف عمده مداخلات، بازیابی سـطح پیشـین کـنشوری اسـت. بـدین ترتیب معمولاً مداخلات در سطح کودکان با این هدف انجام می‌شود که کودک از سطوح پایین‌تر تحـول شناختی، اجتماعی، اخلاقی و... به سطوح بالاتر سوق داده شود، ولی در سطح بزرگسال معمـولاً تـلاش می‌شود که فرد به سطح کشوری بهنجار قبلی برسانیم تا بتواند مهارت‌ها و توانایی‌های ازدست‌رفته خودش را دوباره به دست آورد...»