کتاب توانبخشی کودکان خام حرکت

توانبخشی کودکان خام‌حرکت: رویکردی عصب‌شناختی کتابی تخصصی در حوزه علوم اعصاب، روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی است که به قلم سعید رضایی و فاطمه ایزدپناه نگاشته شده است. این اثر به بررسی اختلالات حرکتی در کودکان، به‌ویژه اختلال هماهنگی رشدی، می‌پردازد و تلاش دارد با رویکردی علمی و مبتنی بر یافته‌های عصب‌شناختی، راهکارهایی برای شناسایی، ارزیابی و توانبخشی این کودکان ارائه دهد. ساختار کتاب شامل مبانی نظری، معرفی اختلال، پژوهش‌های مرتبط و تمرینات عملی است که هم برای دانشجویان و متخصصان حوزه توانبخشی و روانشناسی و هم برای والدین و معلمان قابل استفاده است. انتشارات رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب توانبخشی کودکان خام حرکت

توانبخشی کودکان خام‌حرکت نوشته سعید رضایی و فاطمه ایزدپناه، اثری جامع درباره اختلالات حرکتی در کودکان است که با تمرکز بر اختلال هماهنگی رشدی و با رویکرد عصب‌شناختی تدوین شده است. کتاب با زبانی تخصصی اما قابل فهم، به بررسی مبانی عصب‌شناختی حرکت، نقش بازتاب‌ها در رشد حرکتی، و اهمیت شناسایی زودهنگام اختلالات حرکتی می‌پردازد. ساختار کتاب به گونه‌ای طراحی شده که ابتدا مبانی نظری و علمی حرکت و اختلالات مرتبط را شرح می‌دهد، سپس به معرفی دقیق اختلال هماهنگی رشدی، شیوع، علل و ویژگی‌های آن می‌پردازد و در ادامه، پژوهش‌های داخلی و خارجی مرتبط با این اختلال و مداخلات مبتنی بر یکپارچگی حسی را مرور می‌کند. بخش پایانی کتاب به ارائه نمونه تمرینات عملی اختصاص یافته که در پژوهش‌های نویسندگان بر روی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی به کار رفته‌اند. این کتاب نه‌تنها برای متخصصان و پژوهشگران، بلکه برای والدین و معلمان نیز اطلاعات کاربردی و علمی فراهم می‌کند تا بتوانند درک بهتری از مشکلات حرکتی کودکان و راه‌های توانبخشی آن‌ها داشته باشند.

خلاصه کتاب توانبخشی کودکان خام حرکت

پیام اصلی کتاب توانبخشی کودکان خام‌حرکت، تبیین اهمیت شناسایی و درمان اختلالات حرکتی در کودکان، به‌ویژه اختلال هماهنگی رشدی، با تکیه بر مبانی عصب‌شناختی است. نویسندگان ابتدا با شرح ساختار و عملکرد دستگاه عصبی و نقش بازتاب‌های اولیه و وضعیتی، زمینه‌ای برای درک اختلالات حرکتی فراهم کرده‌اند. آن‌ها توضیح داده‌اند که بازتاب‌های اولیه، الگوهای حرکتی غیرارادی هستند که در دوران نوزادی نقش مهمی در رشد حرکتی دارند، اما تداوم آن‌ها پس از سن طبیعی می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات عصبی باشد. در ادامه، کتاب به معرفی اختلال هماهنگی رشدی می‌پردازد؛ اختلالی که باعث بروز مشکلاتی در مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، تعادل، هماهنگی و حتی عملکردهای روزمره مانند لباس پوشیدن یا نوشتن می‌شود. نویسندگان با استناد به پژوهش‌های بالینی و میدانی، شیوع، علل، ویژگی‌ها و پیامدهای این اختلال را بررسی کرده‌اند و تأکید دارند که این اختلال نه‌تنها بر عملکرد حرکتی، بلکه بر کیفیت زندگی، سلامت روان و روابط اجتماعی کودکان نیز اثرگذار است. در بخش‌های بعدی، کتاب به پژوهش‌های انجام‌شده در ایران و جهان درباره اختلال هماهنگی رشدی و مداخلات مبتنی بر یکپارچگی حسی می‌پردازد. تمرینات عملی ارائه‌شده در فصل پایانی، نمونه‌هایی از تمرینات حسی و حرکتی هستند که می‌توانند به بهبود مهارت‌های حرکتی و کاهش علائم اختلال کمک کنند. نویسندگان بر ضرورت شناسایی زودهنگام و مداخلات به‌موقع تأکید کرده‌اند تا از بروز مشکلات جدی‌تر در بزرگسالی پیشگیری شود.

چرا باید کتاب توانبخشی کودکان خام حرکت را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی علمی و مبتنی بر پژوهش‌های روز، به موضوعی می‌پردازد که در نظام آموزشی و درمانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. توانبخشی کودکان خام‌حرکت با ارائه توضیحات دقیق درباره نقش بازتاب‌ها، ساختار عصبی و فرایند رشد حرکتی، به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از اختلالات حرکتی و پیامدهای آن‌ها به دست آورد. از ویژگی‌های شاخص کتاب می‌توان به ترکیب مباحث نظری و عملی، ارائه تمرینات کاربردی و مرور پژوهش‌های داخلی و خارجی اشاره کرد. این اثر می‌تواند به عنوان منبعی برای ارتقای دانش و مهارت در زمینه شناسایی و توانبخشی کودکان با مشکلات حرکتی مورد استفاده قرار گیرد و به والدین، معلمان و درمانگران کمک کند تا با دیدی علمی‌تر به مشکلات کودکان نگاه کنند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و متخصصان حوزه‌های توانبخشی، روانشناسی، علوم اعصاب، کاردرمانی و آموزش کودکان استثنایی پیشنهاد می‌شود. همچنین والدین و معلمانی که با کودکان دارای مشکلات حرکتی یا اختلال هماهنگی رشدی مواجه هستند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره ببرند. افرادی که دغدغه شناسایی زودهنگام و مداخله مؤثر در اختلالات حرکتی کودکان را دارند، مخاطب اصلی این اثر هستند.

بخشی از کتاب توانبخشی کودکان خام حرکت

رشد حرکتی قابلیت‌های رو به پیشرفت حرکتی طی مراحل پیچیده در فرایند رشد در گذر عمر است که در طول این مراحل، نوزاد به توانایی لازم برای کنترل عضلات خود به منظور صاف نگه داشتن وضعیت بدن، حفظ تعادل و تحرک (صاف نگه داشتن سر، غلتیدن، نشستن، خزیدن، ایستادن) و گرفتن اشیا با دست به منظور برقراری تعامل با محیط پیرامون، می‌رسد. رشد حرکتی در کل شامل مهارت‌های حرکتی ظریف (مهارت‌های مربوط به عضلات کوچکتر مثل گرفتن، رها کردن و دستکاری اشیا)، مهارت‌های حرکتی درشت (مهارت‌های مربوط به عضلات بزرگی مثل عضلات کنترل سر، نشستن، ایستادن و حرکت) و مهارت‌های حرکتی-دهانی (غذا خوردن، بلعیدن، تولید صدا و صحبت کردن) می‌باشد. برخی از عناصر مهم رشد حرکتی عبارتند از: تون عضلانی (که تحت تأثیر تمام سطوح سیستم عصبی از مغز تا اعصاب محیطی می‌باشد)؛ بازتاب‌ها یا بازتاب‌های دوران نوزادی، واکنش‌های مربوط به صاف کردن حالت بدن و ایجاد تعادل و واکنش‌های وضعی (توانایی ایجاد و حفظ وضعیت ثابت بدن). ناهنجاری‌های خفیف تا شدید در تون عضلانی، وضعیت بدن، حرکت و یادگیری مهارت‌های حرکتی، ویژگی اختلال‌های حرکتی هستند. اختلال‌های حرکتی تحولی، شامل تأخیر در رشد حرکتی هستند که می‌توانند ناشی از هیپوتونی و اختلال کارکردی سیستم عصبی حرکتی باشند. بدکارکردی حرکتی خفیف یکی از اختلال‌های هماهنگی حرکتی محسوب می‌شود که جزو کم توانی ذهنی و سایر اختلال‌های عصب شناختی مثل فلج مغزی نیست. از این اختلال به نام‌های اختلال هماهنگی رشدی، سندرم کودک خام حرکت، اختلال رشدی خاص در عملکرد حرکتی و فلج مغزی خفیف نیز یاد شده است. کودکان مبتلا بر خلاف عملکرد شناختی‌شان توانایی اندکی در یادگیری مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت دارند.