کتاب عقل عذابم می دهد

کتاب عقل عذابم می دهد سرودهٔ علی باباچاهی است. نشر چشمه این مجموعه شعر معاصر را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب عقل عذابم می دهد

کتاب عقل عذابم می دهد یک مجموعه شعر معاصر را در بر گرفته است؛ شعرهای دی ۱۳۷۵ تا فروردین ۱۳۷۸.

می‌دانیم که شعر فارسی عرصه‌های گوناگونی را درنوردیده است. در طول قرن‌ها هر کسی از ظن خود یار شعر شده است و بر گمان خود تعریفی از شعر به‌دست داده است. حضور شعر در همهٔ عرصه‌ها از رزم و بزم گرفته تا مدرسه و مسجد و خانقاه و دیر و مجلس وعظ، همه و همه گویای این مطلب است که شعر، بی‌محابا، زمان، مکان و جغرافیا را درنوردیده و در هفت‌اقلیم جان و جهان به دلبری پرداخته است. آمیختگی شعر با فرهنگ مردم و اندیشه‌های اجتماعی، این هنر را زبان گویای جوامع بشری ساخته است؛ بدان‌گونه که هیچ جامعه‌ای از این زبان بارز، برای انتقال اندیشه‌هایش بی‌نیاز نبوده است. گاهی شعری انقلابی به پا کرده است و گاه انقلابی، شعری پویا را سامان داده است.

شعر نو فارسی با وانهادن قالب‌های شعر کلاسیک در قرن ۱۴ هجری به‌وجود آمده است. این گونه از شعر فارسی آزادی بسیاری را در فرم و محتوا به شاعر می‌دهد. شعر نو به لحاظ محتوا و جریان‌های اصلی ادبی حاکم بر آن کاملاً با شعر کلاسیک فارسی متفاوت است و به‌لحاظ فرم و تکنیک ممکن است همانند شعر کلاسیک موزون باشد یا نباشد یا وزن آن عروضی کامل باشد یا ناقص. استفاده از قافیه نیز در شعر نو آزاد است. معمولاً شعر نو فارسی را به ۳ دستهٔ اصلی شعر نیمایی، شعر سپید و موج نو تقسیم می‌کنند و پدر شعر نوی ایران را نیما یوشیج (علی اسفندیاری) می‌دانند. احمد شاملو، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، هوشنگ ابتهاج (سایه)، نادر نادرپور، فریدون مشیری و محمدرضا شفیعی کدکنی بعضی از شاعران مشهور ایرانی هستند که در قالب شعر نو می‌سروده‌اند.

خواندن کتاب عقل عذابم می دهد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران شعر معاصر ایران پیشنهاد می‌کنیم.

درباره علی باباچاهی

علی باباچاهی در ۲۰ آبان ۱۳۲۱ و در بندر کنگان در استان بوشهر به دنیا آمد. او شاعر، نویسنده، پژوهشگر و منتقدی ایرانی است. در دورهٔ اول متوسطه بود که به شعر و ادبیات علاقه‌مند شد و در مسابقهٔ ادبی دانش‌آموزی دبیرستان‌های بوشهر و سپس شیراز رتبهٔ اول را به دست آورد. در این دوره شعرهایش در مجلات تهران، با نام مستعار «ع. فریاد» چاپ می‌شد، اما وقتی یکی از شعرهای این شاعر در مجلهٔ «امید ایران» و با عنوان «بهترین شعر هفته» به چاپ رسید، شعرهایش را به امضای خودش در مجلات چاپ کرد. از علی باباچاهی کتاب‌های متعددی به چاپ رسیده است که از میان آن‌ها می‌توان به مجموعه شعرهای «عقل عذابم می‌دهد»، «نم‌نم بارانم»، «هوش و حواس گُل شب‌بو برای من کافی‌ست»، «بیا گوش‌ماهی جمع کنیم»، «باغ انار از این‌طرف است»، «این کشتی پراسرار»، کتاب‌های «بیرون‌پریدن از صف (گفت‌وگو، نقد و نظر، مقاله)» و «این بانگ دلاویز (شعر و زندگی فریدون توللی)» اشاره کرد.

بخشی از کتاب عقل عذابم می دهد

«سر از کجاها که درنیاوردیم

فنجان چای به‌جای خودش

و چترِ ما که حال‌وهوای خیس شدن داشت

هم برای خودش

شده از بی‌قرارتر از ابر هم شده

برگرد

صحبت بن‌بست و گره‌های

بین تو و کوچه‌ها درست نمی‌دانم

و این‌که تو فرضاً یکی دوبار روی پای خودت

بند نبودی

یا سه چار مرتبه طوری که اسم خودت را هم

و مثل آدم‌های عاشق / از خودت جدا شده بودی

که از خودت جدا شده بودی

نه هر چه‌طور شده

از بی‌قرارتر از هر چه‌طور هم شده برگرد

برای برگشتن اندوه تازه‌ای لازم نیست

و غصهٔ کمرشکنی هم

فقط خطوط کف دستت را بگیر و بیا

و بعد از این‌که دست مرا گرفتی و

پابه‌پای خودت آمدی ـ

می‌گویند در حوالی عشق‌آباد پیدا شده

(سر از کجاها که درنیاوردیم؟

اگرچه کار آن دو چشم سیاه است و ناگهان

و ناگهان‌تر این‌که کم‌کم عادت می‌کنی

به خبرهای از هر کجا

و مکالمه با اجنّهٔ مهمان که آمده‌اند از حوالی عشق‌آباد

پس

از بی‌قرارتر از هر چه‌طور هم شده

برگرد

نترس از چه‌طور می‌شود اصلاً نترس

همیشه وَ به‌ناچار کمی آن‌طرف‌ِ عین خودت

ایستاده‌ای

و عده‌ای نه به‌اختیار

آن‌طرف دیگر

و جوی باریکی این وسط که لااقل نگاه تو را

به آن‌چه که بر سطح آب

و تا هر کجا ـ

و تا هر کجا

هزار و یک شب و سیصد گل سرخ هم که شده

یکی که من

دوتا ـ سه‌تای دیگرمان هم

و با یک گل نصرانی دیگر که از قلم افتاده

می‌چرخیم دوروبرت

سایه می‌زنیم روی سرت

(چه کنیم آخه

دست‌مون از دنیا

کوتاس.»