کتاب توسعه اجتماعی

کتاب الکترونیکی توسعه اجتماعی نوشتۀ جیمز میجلی با ترجمۀ حمیده دباغی و سیداحمد فیروزآبادی در انتشارات علمی و فرهنگی چاپ شده است. این کتاب دربارۀ نظریه‌ها و اقدامات مرتبط با توسعه اجتماعی و تأثیر آن بر بهبود رفاه مردم، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، بحث می‌کند.

درباره کتاب توسعه اجتماعی

کتاب توسعه اجتماعی: نظریه و اقدام نوشتهٔ جیمز میجلی در سال ۲۰۱۴ در لندن منتشر شده است. این کتاب به‌طور خاص برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی نوشته شده و شامل چهار بخش و دوازده فصل است. هدف اصلی این کتاب، ارائه درکی جامع از مفهوم توسعه اجتماعی و تأثیر آن بر رفاه مردم در سراسر جهان است.

بحث‌های مرتبط با توسعه اجتماعی به دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ بازمی‌گردد، زمانی که توسعه اغلب مترادف با رشد اقتصادی تلقی می‌شد. اما تجربه کشورهای در حال توسعه نشان داد که رشد اقتصادی به‌تنهایی برای بهبود کیفیت زندگی مردم کافی نیست و نیاز به رویکردی چندبعدی و جامع‌تر وجود دارد. در دهه ۱۹۷۰، مفهوم توسعه اجتماعی گسترش یافت و شامل ابعاد فرهنگی، اجتماعی، رفاهی، و سیاسی نیز شد. سازمان ملل توسعه اجتماعی را مترادف با افزایش ظرفیت نهادهای اجتماعی و توزیع عادلانه منابع تعریف می‌کند.

این کتاب در ۳ بخش اصلی تدوین شده است:

۱. پیشینه ایده توسعه اجتماعی: این بخش شامل تعاریف و ارزیابی تاریخی این مفهوم، از زمان جنگ جهانی دوم تا دوران معاصر است. فصل‌های اول و دوم به مرور نظریه‌ها و تجربیات گذشته اختصاص دارند.

۲. ایده‌های نظری و اصولی توسعه اجتماعی: این بخش به تحلیل ابعاد نظری توسعه اجتماعی می‌پردازد و ارکان کلیدی این مفهوم را شرح می‌دهد. فصل‌های سوم و چهارم، مفاهیم نظری و اصول عملی این حوزه را مورد بررسی قرار می‌دهند.

۳. استراتژی‌ها و اقدامات مرتبط با توسعه اجتماعی: این بخش شامل مرور پروژه‌های اجتماع‌محور و استراتژی‌های کلیدی است که با هدف ارتقای رفاه اجتماعی طراحی شده‌اند. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه سرمایه‌گذاری‌های اجتماعی می‌توانند مشارکت مردم را در فعالیت‌های اقتصادی افزایش دهند.

در بخش پایانی، میجلی رویکردی به نام "ساختارگرایی نهادی" را پیشنهاد می‌دهد که بر رفع مشکلات ساختاری در توسعه تمرکز دارد. این رویکرد با مشارکت نهادهای اجتماعی و عاملان مختلف در شبکه‌ای منسجم و ساختاریافته عملی می‌شود.

کتاب توسعه اجتماعی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته‌های علوم اجتماعی، سیاست‌گذاری عمومی، و مدیریت توسعه مناسب است. همچنین برای پژوهشگران و فعالان حوزه توسعه اجتماعی و رفاه عمومی مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب توسعه اجتماعی

«اولین بار در اواخر قرن نوزدهم، این اصطلاح را جامعه‌شناسان به کار بردند که در نظر آن‌ها، فرایندی بود که طی آن جامعه از حالت سنتی یا اولیه به سطح پیشرفته و مدرن و متمدن‌تر تکامل می‌یافت. این رویکرد الهام‌گرفته از بررسی‌های داروین و کشف او، یعنی همان نظریۀ انتخاب طبیعی، است که مجموعه‌ای از زندگی‌های بیولوژیکی از زمان‌های باستان تاکنون را نشان می‌دهد. جامعه‌شناسانی همچون اسپنسر و سامنر و نیز باستان‌شناسانی مانند مورگان و تیلر به ایده‌های داروین مبنی بر اینکه «فرایندهای یکسانی تکامل اجتماعی یا آنچه امروز ‘توسعۀ اجتماعی’ نامیده می‌شود را کنترل می‌کنند» توجه می‌کرده‌اند. یافته‌های مهم در حوزۀ جامعه‌شناسی تکاملی به هابهاوس تعلق دارد. او در کتابش با عنوان توسعۀ اجتماعی (۱۹۲۴ Hobhouse,) اصطلاح توسعۀ اجتماعی را رواج داده و اساس تفکرات بعدی در این زمینه را ایجاد کرده است. هابهاوس در کتاب خود، دیدگاه داروینیست‌های اجتماعی را به چالش کشید و مفهوم اصلاحات اجتماعی۱۹ را که ناظر به بهبود آثار نامطلوب و ناگوار تغییرات اجتماعی در افراد آسیب‌پذیر است، ارائه کرد. او همچنین با مارکس و انگلس که معتقد بودند تغییرات مهم فقط از طریق انقلاب‌ها و توسط نیروهای تاریخی شکل می‌گیرند، مخالف بود. او هم‌زمان با لیبرال‌های اجتماعی در بریتانیا که «نئولیبرال» نامیده می‌شدند، به الهام‌بخش بودن قانون و اصلاحات اجتماعی که توسط دولت بریتانیا در اوایل قرن بیستم وضع شده بود، کمک کرد. توسعه‌هایی مشابه در ایالات متحدۀ امریکا نیز به وجود آمد و ایده‌هایی مشابه توسط اصلاح‌طلبانی که به عنوان «ترقی‌خواهان»۲۰ شناخته می‌شدند، دست به دست شد.»