کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

معرفی کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

کتاب الکترونیکی «نگاهی نو به تاریخ ایران باستان» (با همکاری پروفسور محسن مسرت، ووتر هنکلمان، عباس طاهری و روزبه طاهری، ویراستار: عباس طاهری، نشر روزآمد) اثری پژوهشی در حوزه تاریخ ایران پیش از اسلام است. این کتاب با رویکردی تحلیلی و انتقادی، ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران باستان را در بستر تمدن‌های خاوری و باختری بررسی می‌کند. نویسندگان تلاش کرده‌اند با تکیه بر یافته‌های باستان‌شناسی و مطالعات تطبیقی، تصویری متفاوت از تاریخ ایران باستان ارائه دهند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و گفتگوهاست که به بازنگری در تاریخ ایران باستان می‌پردازد. نویسندگان با بهره‌گیری از دستاوردهای جدید باستان‌شناسی، زبان‌شناسی و تحلیل اسناد، تلاش دارند روایت‌های سنتی و اروپامحور از تاریخ ایران را به چالش بکشند. کتاب در فضایی نوشته شده که پژوهش‌های تاریخی در دهه‌های اخیر دچار تحول شده‌اند و منابع جدیدی از جمله لوحه‌های گلی تخت جمشید و یافته‌های ژنتیکی، امکان بازسازی دقیق‌تری از گذشته را فراهم آورده‌اند. اثر حاضر ضمن نقد دیدگاه‌های رایج درباره تمدن ایران، به نقش ایران در شکل‌گیری تمدن جهانی و تأثیر متقابل آن با فرهنگ‌های همسایه می‌پردازد. همچنین، گفتگو با پژوهشگران بین‌المللی مانند ووتر هنکلمان، ابعاد تازه‌ای از تاریخ ایلام و هخامنشیان را روشن می‌کند. کتاب به جای روایت خطی و داستانی، با تحلیل ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، سعی دارد روندهای تاریخی را در بستر مقایسه‌ای با دیگر تمدن‌های خاوری و باختری بررسی کند.

خلاصه کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

کتاب «نگاهی نو به تاریخ ایران باستان» با بررسی انتقادی منابع و نظریه‌های پیشین، به بازخوانی تاریخ ایران پیش از اسلام می‌پردازد. نویسندگان با تکیه بر شواهد باستان‌شناسی، اسناد لوحه‌های گلی و تحلیل زبان‌شناختی، ساختارهای اجتماعی و اقتصادی ایران باستان را در مقایسه با تمدن‌های همسایه مانند میانرودان، مصر و هند تحلیل می‌کنند. یکی از محورهای اصلی کتاب، نقد دیدگاه‌های اروپامحور و تأکید بر اهمیت روایت‌های بومی در تاریخ‌نگاری ایران است. اثر حاضر به بررسی نقش دولت مرکزی، ساختارهای مالکیت زمین، جایگاه دهقانان و اشراف، و همچنین تأثیر شرایط اقلیمی بر شکل‌گیری تمدن ایرانی می‌پردازد. نویسندگان با اشاره به تفاوت‌های بنیادین میان ساختارهای خاوری و باختری، به این پرسش می‌پردازند که چرا سرمایه‌داری در ایران و دیگر جوامع خاوری شکل نگرفت. همچنین، نقش دین، مناسبات قدرت، و تعاملات فرهنگی ایران با تمدن‌های همسایه مورد توجه قرار گرفته است. کتاب با تحلیل اسناد و یافته‌های جدید، تصویری چندلایه و پیچیده از تاریخ ایران باستان ارائه می‌دهد که فراتر از روایت‌های ساده‌انگارانه و کلیشه‌ای است.

چرا باید کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان را خواند؟

این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر و تحلیلی از تاریخ ایران باستان هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با رویکردی مقایسه‌ای و انتقادی، ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران را در بستر تمدن‌های جهانی بررسی کنند. اثر حاضر با بهره‌گیری از پژوهش‌های نوین و اسناد تازه‌یافته، امکان بازنگری در روایت‌های رایج و آشنایی با دیدگاه‌های متفاوت درباره گذشته ایران را فراهم می‌آورد. همچنین، گفتگو با پژوهشگران بین‌المللی و تحلیل تطبیقی تمدن‌ها، افق‌های تازه‌ای برای فهم تاریخ ایران می‌گشاید.

خواندن کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران تاریخ، علوم اجتماعی و مطالعات تمدنی، علاقه‌مندان به تاریخ ایران پیش از اسلام و کسانی که دغدغه فهم ریشه‌های ساختارهای اجتماعی و اقتصادی ایران را دارند، مناسب است. همچنین برای افرادی که به دنبال نقد روایت‌های سنتی و اروپامحور از تاریخ ایران هستند، خواندن این اثر توصیه می‌شود.

فهرست کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

- درآمد: معرفی زمینه‌های پژوهش در تاریخ ایران باستان و تحولات روش‌شناسی در این حوزه.- گفتگو با دکتر ووتر هنکلمان: بررسی تاریخ و فرهنگ ایلام، ساختار اجتماعی، اقتصادی و مذهبی این تمدن و نقش آن در شکل‌گیری شاهنشاهی هخامنشی.- ایران: تمدن تاریخی اما بدون سرمایه‌داری: تحلیل تطبیقی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی ایران و مقایسه با جوامع اروپایی و خاوری، بررسی نظریه‌های مارکس و وبر درباره وجه تولید آسیایی و نقش دین و دولت در توسعه یا رکود تمدنی.- ویژگی‌های اقتصادی-اجتماعی کشورهای خاوری و باختری: تبیین تفاوت‌های ساختاری، نقش دولت مرکزی، مالکیت زمین، و جایگاه دهقانان و اشراف در ایران و دیگر تمدن‌های خاوری.- مقایسه ساختارهای باختر (اروپا) و خاور پیش از پیدایش سرمایه‌داری: بررسی عوامل تاریخی و جغرافیایی مؤثر بر شکل‌گیری تمدن‌ها و تفاوت‌های بنیادین آن‌ها.- نظریه پروفسور مسرت درباره استبداد آسیایی و بحران‌های ساختاری ایران باستان.- بررسی نقش همبودهای روستایی، سامانه سیاسی، هنر و صنعت، پیشه‌وری و بازرگانی، بردگی و وجه تولید دوران گذار در ایران باستان.- تأثیر ایران باستان بر پیدایش دموکراسی در یونان.- یادداشت‌های ویراستار: جمع‌بندی و تأکید بر اهمیت بازنگری در روایت‌های تاریخی.

بخشی از کتاب نگاهی به تاریخ ایران باستان

«در گذشته؛ پژوهش در تاریخ ایران باستان نیز از این تنگناهای جهانی پیشرفت علوم رنج می‌برد. شناخت ایرانیان معاصر از تاریخ کهن خویش با روی‌آورد آنان به منابع اروپایی و امریکایی در جریان جنبش مشروطه شکل گرفته است. تاریخ‌دانان و مردم ایران، در قدردانی از تلاش‌های خاورشناسان برای روشنگری گذشته ما هرگز فروگذار نکرده‌اند. امروز اما دانش تاریخی ما تا بدانجا بارور شده است که بسادگی دریابیم که این سرچشمه‌های نخستین نه تنها به دلایلی که گفته شد از نظر علمی تنگدست بوده‌اند، بلکه از دیدگاه فلسفه و روش‌شناخت تاریخ نیز بخاطر آغشتگی به یونانی‌مآبی و اروپامحوری از توانایی کافی برای روایت بی‌طرفانه تاریخ خاور و ایران برخوردار نبوده‌اند. سرشت علم تاریخ جای شگفتی و گلایه از این نقص باقی نمی‌گذارد. تاریخ هر مردمی را تنها تاریخ‌دانان خودی می‌توانند با احتراز از جانبداری بنویسند. خوشبختانه در دهه‌های اخیر باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان و صاحب‌نظران ایرانی نمونه‌های کامیابی از بارآوری این رویکرد به تاریخ خودی را ارائه کرده‌اند.»