کتاب آناتومی یک لحظه

کتاب آناتومی یک لحظه نوشتهٔ خاویر سرکاس و ترجمهٔ یوسف نوری زاده است. انتشارات ناهید این کتاب را منتشر کرده است. این ناداستان درمورد کودتای‏‫ ۱۹۸۱ در اسپانیا است.

درباره کتاب آناتومی یک لحظه

کتاب آناتومی یک لحظه را نویسنده‌اش تصدیقی فروتنانه به ناکامی دانسته است؛ ناتوان از نوآفرینیِ آنچه از ۲۳ فوریه می‌داند. این نویسنده ناگزیر به روشنگریِ حقانیتِ آن رویداد با اثری تخیلی پرداخته و آن را نقل کرده است. این کتاب دربارهٔ رویداد روز ۲۳ فوریه است. خاویر سرکاس در این اثر غیرداستانی، شورمندانه اقدام به کودتای ۲۳ فوریهٔ ۱۹۸۱ اسپانیا را بازآفرینی کرده است. «سرهنگ تِخِرو» و گروهان نظامیان مسلح او به مجلس یورش می‌برند و گروگان‌گیری می‌کنند. نویسنده از فیلمی ۳۷دقیقه‌ای بهره برده است تا تصویری رازآلود از جهان سیاست پس از «فرانکو» ترسیم کند. چهرۀ پیچیده و مرکزی این دوران، «آدولفو سوارث»، نخست‌وزیر راهبر اسپانیا به دموکراسی است که در برابر باران گلوله‌های کودتاچیان به فرمان نظامیان گردن ننهاد. گفته شده است که نویسنده کوشیده تا این رخداد را داستانی کند و آن را به نسخۀ تجربی شگفتی از «سه‌تفنگدار» بدل سازد.

در یک تقسیم‌بندی می‌توان ادبیات را به دو گونهٔ داستانی و غیرداستانی تقسیم کرد. ناداستان (nonfiction) معمولاً به مجموعه نوشته‌هایی که باید جزو ادبیات غیرداستانی قرار بگیرد، اطلاق می‌شود. در این گونه، نویسنده با نیت خیر، برای توسعهٔ حقیقت، تشریح وقایع، معرفی اشخاص یا ارائهٔ اطلاعات و به‌دلایلی دیگر شروع به نوشتن می‌کند. در مقابل، در نوشته‌های غیرواقعیت‌محور (داستان)، خالق اثر صریحاً یا تلویحاً از واقعیت سر باز می‌زند و این گونه به‌عنوان ادبیات داستانی (غیرواقعیت‌محور) طبقه‌بندی می‌شود. هدف ادبیات غیرداستانی تعلیم هم‌نوعان است (البته نه به‌معنای آموزش کلاسیک و کاملاً علمی و تخصصی که عاری از ملاحظات زیباشناختی است)؛ همچنین تغییر و اصلاح نگرش، رشد افکار، ترغیب یا بیان تجارب و واقعیات از طریق مکاشفهٔ مبتنی بر واقعیت، از هدف‌های دیگر ناداستان‌نویسی است. ژانر ادبیات غیرداستانی به مضمون‌های بی‌شماری می‌پردازد و فرم‌های گوناگونی دارد. انواع ادبی غیرداستانی می‌تواند شامل این‌ها باشند: جستارها، زندگی‌نامه‌ها، کتاب‌های تاریخی، کتاب‌های علمی - آموزشی، گزارش‌های ویژه، یادداشت‌ها، گفت‌وگوها، یادداشت‌های روزانه، سفرنامه‌ها، نامه‌ها، سندها، خاطره‌ها و نقدهای ادبی.

خواندن کتاب آناتومی یک لحظه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ناداستان درمورد کودتای‏‫ ۱۹۸۱ میلادی در اسپانیا پیشنهاد می‌کنیم.

درباره خاویر سرکاس

خاویر سرکاس نویسنده و استاد دانشگاه اسپانیایی است. او از رمان‌نویسان شناخته‌شدهٔ اسپانیا است که برای رمان‌هایش جوایز فراوانی دریافت کرده است. سرکاس متعلق به گروهی از رمان‌نویسان اسپانیایی است که رمان‌هایشان را در فضای تاریخی و در دوران جنگ داخلی اسپانیا می‌نویسند. او عقیده دارد نویسندگان هم‌عصرش به اندازهٔ کافی به جنگ داخلی اسپانیا که در زمان پدربزرگ‌هایشان اتفاق افتاد، توجه ندارند. کتاب «سربازان سالامیس» شناخته‌شده‌ترین رمان خاویر سرکاس است؛ همچنین ناداستان «آناتومی یک لحظه» اثر او است.

بخشی از کتاب آناتومی یک لحظه

«وقتی که تصویر به حرکت درمی‌آید هیچ‌چیز این شباهت را رد نمی‌کند؛ تا پایان فیلمِ ضبط شده هیچ‌چیز آن را نفی نخواهد کرد. بعد از حرف‌های ستوان مونیه‌کاس فضای مجلس آرام می‌شود، نمایندگان به یکدیگر سیگار و فندک تعارف می‌کنند و نیمچه نگاه‌های گذرایی با هم مبادله می‌کنند و آدولفو سوارث با ایماء و اشاره از یک راهنما سیگار می‌خواهد و بعد از جا بلند می‌شود، به طرف او می‌رود، سیگار را می‌گیرد و برمی‌گردد و دوباره سر جای خود می‌نشیند. سوارث سیگاریِ اصلاح‌ناپذیری‌ست، همیشه با خود تنباکو دارد و این شب مستثنی از این قاعده نیست (درحقیقت، از شروع حمله به مجلس تا همین‌جا چند تا نخ دود کرده است)، بنابراین حرکت او راهی برای کشیدن زیر زبان مهاجمان، سنجیدن میزان رواداریِ آن‌ها نسبت به گروگان‌ها و ارزیابی راهی برای کسب اطلاعات دربارهٔ وقایع جاری‌ست. به‌زودی به آن پی خواهد برد. هنوز نصف سیگارش را نکشیده که فردی با لباس شخصی از درِ سمت راست وارد می‌شود؛ پشت سر او سرهنگ دوم تِخِرو به چشم می‌خورد که به نیروهای خود علامت می‌دهد بگذارند تازه‌وارد در کنار نخست‌وزیر بنشیند؛ روی پله‌های کنار صندلی‌ها. مردِ مذکور (لاغر و بلندقامت و سبزه است، با دستمال سفیدی که از جیب کت تیره‌اش بیرون زده) روی نقطهٔ تعیین‌شده می‌نشیند؛ او و سوارث گفتگویی را شروع می‌کنند که تقریباً بدون وقفه تا چند دقیقهٔ بعد ادامه می‌یابد. کلمهٔ گفتگو شاید کمی اغراق‌آمیز باشد: سوارث فقط به حرف‌های تازه‌وارد گوش می‌دهد و هر از گاهی نظری می‌دهد یا سؤالی می‌کند، یا چیزی که این‌گونه به نظر می‌سد. تازه‌وارد کیست؟ چرا گذاشته‌اند به مجلس وارد شود؟ با سوارث دارد چه حرفی می‌زند؟ تازه‌واردِ اخیر سرگردِ نیروی زرهی، خوزه لوییس گوروستِگوی، آجودانِ ژنرال گوتیه‌رث ملادوست؛ مطمئناً، حمله به کورتس تعجب او را در مجاورت این ساختمان یا در دفتری در همین ساختمان برانگیخته؛ همچنین مطمئناً، از جایگاه خود به‌عنوان افسر نظامی، دوست یا آشنای سروان مونیه‌کاس و آشنای تِخِرو استفاده کرده تا بگذارند در کنار نخست‌وزیر بنشیند و دانسته‌های خود را به او انتقال بدهد. با قضاوت از روی کم‌محلیِ وزرا و نمایندگان دور و بر سوارث نسبت به گوروستِگوی، او نباید حامل خبرهای زیاد و چندان مهمی باشد؛ با قضاوت از روی توجه تام سوارث به او، برعکس، باید خبرهای زیاد و مهمی در چنته داشته باشد. به احتمال خیلی زیاد خبرها در آنِ‌ِ واحد هرچهار موضوع را در بر می‌گیرد، و تِخِرو به احتمال خیلی زیاد گذاشته که گوروستگوی با سوارث اختلاط کند تا روحیه‌اش را تضعیف کند، تا بفهمد که همه‌چیز در کورتس تحت کنترل است و کودتا به فرجام رسیده است.»