کتاب کروناویروس

کتاب کروناویروس؛ مجموعه مقالات اساتید دانشگاه گیلان نوشتهٔ علی‌ یعقوبی‌چوبری است و انتشارات چاپ و نشر بازرگانی آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب کروناویروس

کروناویروس‌ها خانواده‌ای از ویروس‌ها هستند که بین انسان و حیوان مشترک بوده و معمولاً باعث عفونت‌های ریوی و روده‌ای می‌شوند. گفته می‌شود که از ۴۰ گونه مختلف خانواده کروناویروس، تاکنون هفت گونه منتقل شده به انسان کشف شده است که موجب بروز بیماری‌هایی همچون خانوادهٔ سرماخوردگی در انسان می‌شوند. گاهی برخی از کروناویروس‌ها به دستگاه تنفسی حمله می‌کنند و گاهی علائم خود را در روده و معده افراد نمایان می‌کنند. از میان گونه‌های مختلف کروناویروس، سه ویروس سارس، مرس، و کووید_۱۹ خطرناک‌تر از بقیهٔ کروناویروس‌ها هستند. از زمان شیوع سندروم حاد تنفسی شدید (SARS) در سال ۲۰۰۳ در کشور چین و سپس کروناویروس‌های خاورمیانه‌ای (MERS-CoV) یا سندروم نارسایی تنفسی خاورمیانه، این گروه از ویروس‌ها دیگر غیرقابل‌کنترل و خطرناک تلقی نمی‌شدند، اما در دسامبر ۲۰۱۹، نوع جدیدی از ویروس، در ووهان چین ظهور پیدا کرد که به سرعت در سراسر جهان منتشر شده و به‌عنوان یک پاندمیک جهانی شناخته شد. این بیماری تاکنون قربانیان زیادی در تمام جهان گرفته است. علایم این بیماری شامل تب، سرفه‌های خشک و گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، تندنفسی و گلودرد و آبریزش بینی است. همچنین گفته می‌شود که علائم این بیماری دائماً در حال تغییر است. برای مثال گفته می‌شود که کروناویروس مرس، برخلاف سارس، نه تنها دستگاه تنفس بلکه ارگان‌های حیاتی دیگر بدن مثل کلیه و کبد را نیز درگیر می‌کند. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شده‌ است که این مورد می‌تواند بیمار را به همودیالیز نیازمند کند.

این کتاب بر چندبعدی بودن ارتقای سلامت تأکید می‌کند، اما قصد دارد سیاست‌های نه‌چندان سالم و درست دولت و وزارت بهداشت در پیشگیری و کنترل کووید ۱۹ را مورد ارزیابی قرار دهد.

خواندن کتاب کروناویروس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به محققان ویروس کرونا و کسانی پیشنهاد می‌کنیم که می‌خواهند اتفاقات کرونایی ایران را به وسیلهٔ آمار و براساس مستندها تحلیل کنند.

بخشی از کتاب کروناویروس

در کنار عوامل و موانع برنامه‌ریزی، تدوین و اجرای سیاست‌های عمومی سالم برای مقابله با کووید _ ۱۹ در ایران به نظر می‌رسد که دو تبیین عمده درباره دلایل افزایش نرخ ابتلای به کووید-۱۹ و طبیعتا نرخ بالای مرگ در اثر ابتلای به این ویروس در ایران وجود دارد. نخستین تبیین به فقدان سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات مناسب در پاسخ به کروناویروس از سوی دولت ایران مربوط می‌شود. برای مثال، با نگاه به استراتژی‌های پیشگیری و کنترل کووید-۱۹ مشخص می‌شود که بسیاری از راهبردها و اقدامات مؤثری که غالب کشورهای موفق در پیشگیری و کنترل کووید-۱۹ اتخاذ کردند از سوی کشورهای با مدیریت ضعیف کنترل کووید-۱۹ مانند ایران به اجرا درنیامد. برای مثال، به دلایل مختلف، به‌ویژه در آغاز بروز کووید-۱۹، قرنطینه‌سازی استان‌های پرخطر، مانند استان قم که کووید-۱۹ از آنجا به سایر استان‌های ایران انتشار یافت اجرا نشد و مسئولین وزارت بهداشت آن را راهکاری سنتی و مربوط به قبل از جنگ جهانی اول برای مقابله با وبا و طاعون تلقی کردند. این در حالی بود که این سیاست از سوی کشورهایی مانند چین، ایتالیا و اسپانیا به جرا درآمده و نتایج مثبتی نیز داشت. طرح فاصله‌گذاری فیزیکی براساس شاخص سخت‌گیری دولت (GSI) به‌درستی و با شدت به اجرا درنیامد. اعمال محدودیت در زمینه سیاست در خانه‌ماندن یا لاک‌داون نیز به دلایل اقتصادی و فقدان حمایت‌های مالی از خانواده‌ها انجام نشد. همچنین، سیاست لغو رویدادهای مذهبی مانند زیارت اماکن مقدس، مناسک مذهبی، اعیاد مذهبی و باستانی، و رویدادهای سیاسی، به‌ویژه انتخابات پارلمانی در بهمن ۱۳۹۸، به دلایل مذهبی و سیاسی به‌کار گرفته نشد. سیاست‌های پزشکی برای مقابله با کروناویروس نیز در این میان غایب بزرگ بودند، از جمله انجام تست‌های تشخیصی کروناویروس رایگان برای همه، فقدان لوازم پزشکی برای جلوگیری از این ویروس مانند ماسک‌های رایگان و ضدعفونی‌کننده‌ها. کنترل‌های ناقص سفرهای بین‌المللی و داخلی، عدم محدودیت جابه‌جایی‌های داخلی، و فقدان محدودیت‌های لازم در زمینه حمل‌ونقل عمومی از دیگر دلایل ناکارآمدی پیشگیری و کنترل کووید-۱۹ در ایران به‌شمار می‌رود.