کتاب به دنبال داروین

کتاب به دنبال داروین از مجموعه به دنبال .... نوشته باپتیست دوپانافیو و ترجمه بیتا شمسینی است که به زندگی و کشفیات چارلز داروین، زیست‌شناس و زمین‌شناس انگلیسی قرن نوزدهم می‌پردازد.

درباره کتاب به دنبال داروین

گاهی اوقات از داروینیسم استفاده‌هایی نابجا می‌شود تا به نظرات و افکاری که از نظر اخلاقی غیرقابل پذیرشند پایه و اساس‌هایی زیست‌شناختی بدهند. مثلِ داروین که آرزو داشت علم و دین را از هم جدا کند، باید پذیرفت که نظریه علمی، اصلی اخلاقی نیست. علم یا طبیعت نمی‌توانند به ما بگویند که چه چیز خوب است و چه چیز بد.

کتاب به دنبال داروین نوشته باپتیست دوپانافیو با زبانی روان به بررسی نظریه تکامل چارلز داروین زیست‌شناس و زمین‌شناس انگلیسی می‌پردازد و زندگی داروین و مخالفتش با برده‌داری و تفاوت نظریه تکامل با مبارزه برای بقا را تشریح می‌کند.

 خواندن کتاب به دنبال داروین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 همه نوجوانان علاقه‌مند به تاریخ علم مخاطبان این کتاب‌اند.

بخشی از کتاب به دنبال داروین

چارلز رؤیایش را به باد فراموشی می‌سپارد: می‌خواست نسخه‌ای کامل از نظریه‌اش را در کتابی حجیم به چاپ برساند. حالا به این فکر می‌کند که در کتاب‌هایی مجزا به موضوعات مختلف بپردازد. در بازگشتش به عالم گیاه‌شناسی، دستور داده است گلخانه‌ای در کنار خانه‌اش بسازند تا درباره بارورسازی (تلقیح) گل‌ها، حرکات گیاهان بالارونده، نوع تغذیه گیاهان گوشتخوار یا ارتباطاتی که بین حشرات و گل‌های ارکیده وجود دارد آزمایش‌هایی انجام دهد.

تلاش می‌کند که عده زیادی از مردم حرف‌هایش را بفهمند و به همین منظور با زبانی ساده و بسیار قابل فهم می‌نویسد. همه کتاب‌هایش فروش خوبی می‌کنند ولی کتاب محبوبش همچنان همان اصل انواع است که به زبان‌های فرانسه و آلمانی ترجمه شده است. کتاب در آلمان با استقبال خوبی مواجه می‌شود؛ البته مترجم آن، اشاره به منشأ انسان را در ترجمه‌اش حذف کرده است. در فرانسه، مراکز دانشگاهی بدون ذره‌ای اختلاف نظر به مبارزه با آن برمی‌خیزند. آن‌ها به داروین به چشم کسی که در کارش متخصص نیست نگاه می‌کنند و کتابش را «قصه پریان» می‌خوانند. مثل همیشه به دلایل صرفا علمی، افکار و نظرات مذهبی و مقدار زیادی هم حس میهن‌پرستی افراطی آمیخته می‌شود! فرانسویان هنوز به نظرات لامارک پایبندند و نظریه تصادف تکامل را که داروینیست‌ها مطرح کرده‌اند رد می‌کنند.

در انگلستان، هیچ اثر علمی‌ای هرگز تا این اندازه موفق نبوده است. چارلز در هر تجدید چاپ کتابش، با دقتی فراوان در آن بازنگری می‌کند، انتقادهایی را که به دستش رسیده است مد نظر قرار می‌دهد، در مورد بعضی نظراتش بیش‌تر تأمل می‌کند و اگر لازم باشد اصلاح انجام می‌دهد. کشفیات اخیر به روشنی نظریه او را تأیید می‌کند، نظیر آرکئوپتریکس، پرنده‌ای با دم مارمولک، نوکی دارای دندان و بال‌هایی مجهز به چنگال. این فسیل که به تازگی در آلمان کشف شده است به تمام معنا حد واسطی است بین خزندگان و پرندگان. طبیعی‌دانان کم‌کم به صف داروینیسم می‌پیوندند. حتی بعضی از کشیشان می‌پذیرند که رد کردن دلایل بی‌شمارِ تکامل انواع کاری بیهوده است و ترجیح می‌دهند دو حوزه دین و علم را از یکدیگر تفکیک کنند.

هر چند که نظریه چارلز انقلابی واقعی به راه انداخته است، او هرگز در پی آن نیست که شخصی را تحریک کند و به کاری وادارد. از این که می‌بیند توانسته است تنها با قدرت دلایل خودش دیگران را متقاعد کند خوشحال است. کتاب‌هایش هم وضع مالی‌اش را بهتر کرده‌اند، که البته از این بابت بسیار راضی است و به خود می‌بالد! حالا دیگر مانند طبقه مرفه و ثروتمند انگلیس زندگی می‌کند. زمانی که پدرش فوت می‌کند، ثروت هنگفتی برایش به جا می‌گذارد به طوری که به او امکان می‌دهد از درآمد حاصل از آن زندگی‌اش را بگذراند. خانه‌اش در داون بزرگ است و باغی بزرگ دارد. اِما ده فرزند به دنیا می‌آورد که سه تای آن‌ها در خردسالی می‌میرند. در خانه آن‌ها همچنین سرخدمه، ۳۵آشپز، مستخدمه، معلم سرخانه زن برای بچه‌ها، درشکه‌چی و باغبان زندگی می‌کنند!

دو گاو ماده شیر مورد نیاز برای پخت و پز را تأمین می‌کنند. زندگی چارلز خیلی با نظم و برنامه است. صبح زود بیدار می‌شود، به گردش می‌رود، صبحانه‌اش را به تنهایی می‌خورد، بعد یکی دو ساعت در اتاقش کار می‌کند. وقتی در کاناپه به استراحت می‌پردازد، اِما نامه‌های خانوادگی را برایش می‌خواند. سپس به نامه‌های شخصی‌اش رسیدگی می‌کند. در روز تا ده نامه به دستش می‌رسد و به همان اندازه هم خودش نامه می‌نویسد. کم پیش می‌آید که مسافرت کند و از زمان بازگشتش از توله پا کوتاه دیگر انگلستان را ترک نکرده است. در واقع اغلب اوقات مریض احوال است و بیش از دو سه ساعت در روز توانِ کار کردن ندارد. با این حال به لطف صدها طبیعی‌دان، دامپرور یا پرورش‌دهندگان گل که در چهارگوشه دنیا با او در مکاتبه‌اند کاملاً در جریان فعالیت‌های علمی قرار می‌گیرد. هنگام ظهر، که یا باد می‌وزد یا باران می‌بارد، تا انتهای مِلکش قدم می‌زند و گردش طولانی می‌کند. آن‌گاه ناهار می‌خورد، بعد روزنامه می‌خواند و دوباره سر کارش می‌رود، بعد از شام، وقتِ بازی تخته نَرد با اِماست. تقریبا همه شب‌ها، اِما پیانو می‌نوازد و برای چارلز چند صفحه رمان می‌خواند.

چارلز داروین در عین آن که به آزمایش‌هایش در زمینه گیاهان ادامه می‌دهد، سر و سامانی هم به برنامه قدیمی‌اش می‌دهد: تشریح اصل (منشأ) انسان.

در سال ۱۸۶۳، لایل کتابی با نام قدمت بشر منتشر می‌کند، یکی از نخستین آثاری که به انسان‌های ماقبل تاریخ اختصاص دارد. چارلز مأیوس می‌شود زیرا دوست چندین و چند ساله‌اش یک کلمه هم در باره تکامل ننوشته است. مثل والاس که همزمان با چارلز انتخاب طبیعی را کشف کرده بود، لایل هم نمی‌تواند نظریه تکامل را در مورد انسان به کار بگیرد.