کتاب الگوواره نوین طبقه‌بندی علوم در ترسیم نقشه جامع علمی کشور

مهدی ناظمی اردکانی( -۱۳۳۲)، عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین (ع) و حامد مصطفوی‌فرد( -۱۳۶۵) پژوهشگر است. در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: «به عقیده برخی از محققان، نابسامانی حاکم بر برنامه‌های جدید آموزشی در بیشتر کشورهای اسلامی، تا حد زیادی به سبب فقدان بینش مبتنی بر سلسله مراتب علوم است، که امروزه در نظام سنتی آموزش اسلامی دیده می‌شود. در سنت عقلی اسلام بین رشته‌های گوناگون علمی سلسله مراتب و پیوند متقابلی وجود داشته که نه تنها در قلمرو ایمان و تجربه دینی، بلکه در قلمرو دانش نیز، تحقق وحدت در کثرت را ممکن ساخته است. کشف نظم و ارتباط مناسب بین رشته‌های گوناگون علم، هدف اندیشه‌وران بزرگ اسلام، از متکلمان گرفته تا فیلسوفان، و از عارفان تا مورخان، بوده است؛ بگونه‌ای که بسیاری از آنان نیروی فکری خود را عمدتا صرف موضوع طبقه‌بندی علوم کرده‌اند. بدین‌سان این موضوع برای درک یکی از ابعاد اصلی سنت عقلی اسلامی و نظام آموزشی اسلام حائز اهمیت است. صرف نظر از آنکه این امکان را هم به مدرسان مسلمان عصر حاضر می‌دهد که آشفتگی‌ها و نابسامانی‌های موجود در برنامه‌های آموزشی فعلی و تقلید کورکورانه آنها از الگوهای غربی را که غالبا بدون برنامه‌ریزی قبلی با میراث نظام مدارس علمیه درآمیخته است، منصفانه مورد نقد و بررسی قرار دهند. بنابراین ضرورت پی‌ریزی طرحی مبتنی بر اندیشه دینی امری مسلم و آشکار است. اما از طرف دیگر تکیه بر طرح‌های قدیمی نیز مشکل‌گشا نمی‌باشد، چراکه هریک کاستی‌هایی دارند. این طبقه‌بندی‌ها پیش از هر چیز، تابع رویه و روش فکری عالمان و انعکاسی از نوع نگرش و جهان‌شناسی آنانند؛ و گاه تابع موقعیت تاریخی علوم، حوادث اجتماعی و فرهنگی؛ و گاهی نیز تابع گسترش کیفی تمدن‌ها و تأثیر متقابل علم و تمدن و....»