کتاب نظام ولایی

نظام ولایی؛ پژوهشی در تاریخ امامت اثر بهاءالدین قهرمانی‌نژاد شائق، پژوهشی در تاریخ امامت است که در انتشارات راه ابریشم به چاپ رسیده است.

نظر به ضرورت غیر قابل تردید اصل زمامداری و حاکمیت متمرکز در جوامع انسانی و با توجه به نگاه عمیق و مبتنی بر اندیشه و فطرت انسانی در آموزه‌های الهی نسبت به اصالت نظام سیاسی مبتنی بر اصل شایسته سالاری دینی، با عنایت به نگرش توحیدی به این موضوع که مجموعۀ آفریده‌‌های هستی مبتنی بر نظم و نظام غیر قابل انکار به عرصۀ وجود آمده و هر پدیده‌ای برای مسئولیت، جایگاه و هدفی آفریده شده است و به همین جهت، حق تعالی برای محقّق شدن اهداف آفرینش انسان، به‌عنوان جانشین و خلیفه الله در روی زمین، برای رسیدن به کمالات فردی و اجتماعی، شیوۀ حاکمیت، زمامداری و رهبری جامعه را بر مبنای امامت و ولایت شایستگان و برگزیدگانی که جامعِ شرایط رهبری انسان‌ها باشند معین نموده است،  کتاب پیش رو ضمن مروری اجمالی بر مبانی عقلی ضرورت پذیرش امامت برگزیدگان الهی، به سیر تاریخی و بررسی سیره و روش فکری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، خانوادگی و فردی امامان از امیر مؤمنان، علی بن ابی طالب (ع) و سپس یازده نفر از اهل بیت برگزیدۀ الهی از عترت و نسل پیامبر خاتم (ص) که بنیان‌گذار و نخستین رهبر نظام اسلامی به عنوان کامل‌ترین دین و آیین مرضیّ رضای الهی و ذرّیۀ عصمة الله الکبری، فاطمۀ زهرا (س) و امیر مؤمنان (ع) هستند، خواهد پرداخت.

هدف این نوشتار بر پایۀ روشن نمودن چند مطلب اساسی است که عبارتند از :

• سیر تاریخی و دلائل عقلی پذیرش نظام شایسته سالار دینی و الهی، در جوامع و امّت‌های پیش از اسلام.

• بررسی اعتقادی (کلامی) و تاریخی، دلائل مسلّم، روشن و غیر قابل تردید، مشروعیت خلافت، زعامت، امامت، ولایت و رهبری امیر مؤمنان علی بن ابی طالب (ع) بر جامعۀ اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص) و به تَبَع آن بر جوامع انسانی آن روز.

• بررسی و تحلیل علل محرومیت جامعۀ اسلامی و بشریتِ تشنۀ عدالت و کمال، از رهبری امام علی (ع) در اثر به وجود آمدن فتنۀ سقیفه.

• سیر کلامی و تاریخی تمایز اسلام خواهان حقیقی و پیروان اندیشۀ اسلام ناب تحت عنوان تشیع علوی در سدۀ نخستین و آثار آن.

• بررسی تاریخی سیره و روش امیرمؤمنان (ع) در دو دورۀ قبل از خلافت و دورۀ رهبری و زعامت آن حضرت.

• بررسی زمینه ها، علل، عوامل و حوادث منجر به صلح تحمیلی به امام مجتبی (ع) و واقعۀ عظیم کربلا و عاشورا.

• بررسی سیره و روش فرهنگی، سیاسی و اجتماعی امامان معصوم (ع) پس از واقعۀ عاشورا، مبتنی بر تقیه از امام زین العابدین (ع) تا امام یازدهم، یعنی حضرت عسگری (ع) تا تولد و آغاز دوران غیبت دوازدهمین پیشوا و امام عصر (عج) و تکلیف جوامع اسلامی و انسانی در زمان عدم دسترسی مستقیم به امام معصوم در تشکیل حکومت اسلامی برای تحقق مقدّمات ظهور و فلسفۀ انتظار.

• توجه به جایگاه و مبانی حاکمیت مشروع سیاسی در عصر غیبت، با عنایت به نقش نُوّاب اربعۀ امام عصر (عج) و ادلّۀ وارده در باب استمرار آن در نوّاب عام.

• بررسی علائم و نشانه های ظهور با عنایت به مستندات موجود و تطبیق با شرایط حال و توجه به دلالات روایات و شیوۀ استفادۀ صحیح از آن.

• نتیجه گیری از مباحث مطروحه و استخراج ملاک و مَناط صحیح به جهت فهم عمیق، انیق و عمیق از رسالت و مسئولیت های فردی و جمعی از آن.

خواندن کتاب نظام ولایی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه تاریخ اسلام و تاریخ اهل بیت مخاطبان این کتاب‌اند.  

 بخشی از کتاب نظام ولایی

تاریخ، چراغ راه بشریت و عبرت‌نامه مکتوب در این طریق است. در مسیر پیچ در پیچ، خوفناک، مسرّت‌بخش و امید آفرین آن، پیامبران الهی و جانشینان حقیقی ایشان، به حق، بشارت‌دهندگان به زندگی سعادت‌مندانه می‌باشند. اینان در هر دوره و در میان انسان‌های هر ملّتی، بهترین ایشان از جهت برجستگی‌های اخلاقی و زیبایی‌های رفتاری بودند.

دلسوزی، عشق به انسان‌ها، حمایت جانانه از ستم‌دیدگان، ستیز بی‌امان با سیه دلانی که خونِ ضعفا را به شیشه نموده‌اند، ترویج خوبی‌ها و زیبایی‌ها، آموختن و رهانیدن جوامع بشری از نادانی و خرافه و راهنمایی امّت‌ها به سعادت دنیا و راحتی عُقبی در سایة تشکیل نظام و حکومت دینی (در صورتی که در اثر حضور آگاهانه مردم در صحنه، نصیبشان می‌شد و در غیر این صورت مبارزه با ستم، تربیت انسان‌های صالح برای ایجاد آمادگی در پذیرش حاکمیت خدا به جای طاغوت) از مهم‌ترین اقدامات ایشان بوده است.

این برگزیدگان الهی در این مسیر، تمام وجود خود را در طَبَق اخلاص گذاشته و چونان شمع سحر سوخته‌اند و روشنایی داده‌اند، هر چند خود آب شده و پیکرشان در برابر شدائد جانکاه و خون دل‌ها خم شده است.

پیامبر خاتم، محمد مصطفی که درودهای بی‌پایان بر او و خاندان طاهرش باد، در همین مسیر و به عنوان مُبَشّر و مُنذِر کامل‌ترین و جامع‌ترین شریعت الهی، پس از بیست و سه سال رنج‌ها، مرارت‌ها، سختی‌های فوق حدّ تصّور در جنگ‌های تحمیل شده از سوی خفاشان شب ستیز بشری همچون مشرکین لجوج، یهود عنود و پیمان‌شکن و در دفا‌ع‌ مقدس در برابر ایشان در جنگ‌هایی چون بدر، احد، احزاب، خیبر، حنین و... در اواخر عمر خویش در ماجرای مهم و تعیین کننده غدیر خم (و چند موضع دیگر) در بیان جاودان خویش به بشریت، در قالب حدیث تعیین کننده ثقلین، چنین فرمودند :

«إنّی تارکٌ فیکُمُ الثَّقَلَین، ما إن تَمَسَّکتُم بهما لَن تَضلّوا، کتابَ اللّه وَ عترَتی أهلَ بَیتی، فَإنَّهُما لَن یفتَرقا حَتّی یردا عَلَیّ الحَوضَ.» یعنی :

«من از میان شما می‌روم و دو یادگار گران سنگ که معیار حق و باطل‌اند، بین شما باقی می‌گذارم؛ یکی کتاب خدا و دیگری، عترت خاندان مطهرم. آگاه باشید که اگر به هر دو چنگ تمسّک زنید، هیچگاه گمراه و فرقه فرقه نخواهید شد و این دو هرگز از هم جدا نمی‌گردند تا هنگامی که در قیامت و در کنار حوض کوثر بر من وارد شده و از شیوه تعامل‌ شما با این دو ثقل و یادگار ارزشمند، به من خبر دهند.»

این سند جاودانه در اثر عواملی که در ضمن مطالب این نوشتار خواهید دید مانند بسیاری از مطالب پیامبر(ص) مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گرفت و شد آنچه نباید می‌شد.