کتاب دین پیرایی

کتاب دین‌ پیرایی اثری از ریشار استوفر با ترجمه عبدالوهاب احمدی است. این کتاب نگاهی به رفرم پروتستانی در بازه سال‌های ۱۵۱۷- ۱۵۶۴ می‌اندازد.

دین پیرایی یا رفرماسیون، اصطلاحی است که به جنبش مذهبی گفته می‌شود که مارتین لوتر، کشیش آلمانی رهبر آن بود. این جنبش با هدف پیرایش کاتولیسیسم آغاز شد و در نهایت به ایجاد یک شاخه جدید در دیانت مسیحی انجامید که با نام پروتستان شناخته می‌شود. همچنین بسیاری از پیروان لوتر را لوتریان می‌خوانند. 

درباره کتاب دین‌ پیرایی

دین‌ پیرایی که با نام رفُرماسیون هم شناخته می‌شود، جنبشی مذهبی و یزدان‌شناختی از دوران مسیحیت بود. اینکار با هدف پیرایش کاتولیسیسم سر برآورد. به لحاظ تاریخی، این جنبش در نیمه‌ نخست سده‌ شانزدهم در باختر اروپا شکل گرفته بود و بر بستر رونسانس و اومانیسم مسیحی ایجاد شد. جنبش رفرماسیون در روزگاری بال و پر گرفت که ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اندیشگی قرون وسطا درحال فروپاش بود. این جنبش در دل ویرانه‌های این جهان روبه‌خاموشی ایجاد شد و جهانی نو و تازه‌نفس را ساخت. 

به این ترتیب، باورهای کهن مورد شک و تردید قرار گرفتند. هنر و دانش و فرهنگ باستانی یونانی ــ رومی دوباره برسر کار می‌آمدند و مسائل دینی و فلسفی مورد بازاندیشی مجدد قرار می‌گرفتند. علم و دانشی نوین مانند یک جوانه سر از خاک برآورده بود چراکه نگاه مردم به دنیا، انسان و حتی ماورالطبیعه، بسیار تفاوت پیدا کرده بود. انسان‌ها کم‌کم دریافتند که توانایی شناخت و دگرگونی طبیعت را دارند. می‌توانند بر طبیعت چیره شوند و همه این‌ها به این دلیل بود که خود را باور کرده بودند و اعتماد به نفسشان را دوباره پیدا می‌کردند. 

کتاب دین‌ پیرایی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

خواندن کتاب دین پیرایی را به تمام علاقه‌مندان به مطالعات و مباحث مذهبی و تاریخی پیشنهاد می‌کنیم. 

بخشی از کتاب دین‌ پیرایی

در فردای مباحثهٔ لایپزیک، نمایندگانِ بزرگ‌زادگانِ میانه‌حال، به سرکردگی اولریش فون هوتن، لوتر را هم‌چون پیام‌آورِ آلمانِ بازساخته و رهاشده از سرپرستی رم گرامی داشتند. اما باید به‌یاد آورد که شور و شورانگی آن‌ها برای راهب ویتن‌برگ، دست‌آمدهٔ سوءتفاهم سهمگینی بود که هنگام خیزش بزرگ‌زادگان میانه‌حال رخ نمود. اینان از وضعیت خود به این سبب ناخشنود بودند که هم از سوی امپراتور و شهریاران محلی زیر فشار بودند و هم از سوی بورژوازی شهری. افزون بر این، جوشش نهفتهٔ شورشی که به‌ویژه در سواب و منطقهٔ راین احساس می‌شد بر آن‌ها نیز اثر نهاد و سرانجام در آغاز سال ۱۵۲۲ به رهبری فرانتس فون سیکین‌گن به زمین‌های اسقف تره‌وْ چنگ انداختند، اما پیروزی‌شان چندان نپایید و به‌زودی شکست خوردند. اینان از لوتر خواستند که به جنبش‌شان بپیوندد، اما او از همسان‌شدگی آرمان‌اش با آرمان آنان سر باززد زیرا، از دید او، آزادی مسیحی که او مدافع‌اش شمرده می‌شد با آزادی «ملی» درهم نمی‌آمیخت.

دو سال پس از آن نیز لوتر به کشاورزانی که از او خواستند به دفاع از آرمان‌شان برخیزد پاسخ رد داد که البته پی‌آیندهای سخت به‌دنبال داشت. رویدادها چنین بودند: در میانهٔ سال ۱۵۲۴ در آلمان جنوبی، اتحادیه‌های کشاورزان برای احقاق برخی آزادی‌های سیاسی، برخی حقوق و امتیازهای مذهبی، و سرانجام بهبود شرایط کار و وضعیت مادی کشاورزان از اربابان زمین‌دار پا گرفتند. البته نباید از یاد برد که این جنبش‌های درخواست‌محور همگی به انجیل ارجاع می‌دادند و برنامه‌شان که در دوازده مادهٔ درخواستی کشاورزانِ سواب تبلور یافت و نگارندگان‌اش سباستین لوتسرِ پوست‌پیرا و کریستف شاپلرِ موعظه‌گر بودند، درخواست‌های اجتماعی ـسیاسی (کاهش مالیات‌ها و بیگاری‌ها، برچیدگی سرواژ) را با خواست‌هایی با بار معنایی یزدان‌شناختی (حق گزینش کشیش‌ها، به‌رسمیت‌شناسی حاکمیت کتاب مقدس) می‌آمیختند. نباید این نکته را نادیده گرفت که اتحادیهٔ کشاورزان، در آغاز، راه و روشی صلح‌طلبانه داشت اما به سبب پایداری‌ها و سرسختی‌های اربابان زمین‌دار رفته‌رفته به ستیزه‌جویی گرایید. سرانجام هنگامی که توماس مونتسِر، راهب پیشین و پیرو پیشین ایده‌های انجیل‌باورانه ـکه لوتر او را آشوب‌گر نامیدــ هواداران‌اش را فراخواند تا به صف شورشیان بپیوندند. خیزش به‌تندی دامن گسترد و، پیش از آن‌که در چند شهر مهم ماندگار شود، به شماری از استان‌ها از جمله آلزاس، پالاتینا، هس، تورین‌گن و ساکسن رسید. توفانِ شورش از هرجا که می‌گذشت ویرانی بر ویرانی می‌انباشت. شهریاران به‌گونه‌ای هراس‌ناک به سرکوب این شورش برخاستند و سرانجام در ۱۵ مه سال ۱۵۲۵ فوج‌های کشاورزان را در فرانکن‌هاوزن بی‌رحمانه پاره پاره کردند و توماس مونتسر را به اسارت درآوردند و چندی دیرتر پس از شکنجه‌های وحشیانه سرش را بریدند.

اکنون باید دید رویکرد لوتر در برابر این رویدادها چه بود؟ در پی آن‌که از او خواستند تا نظرش را دربارهٔ برنامهٔ کشاورزان بگوید، او در نوشته‌ای به‌نام ترغیب به صلح، دربارهٔ دوازده مادهٔ کشاورزان سواب به پاسخ برآمد. پس از آن‌که به شهریاران یادآور شد که باج‌گیری‌ها و مالیات‌های سنگین آن‌ها سبب‌ساز شورش بوده است، تلاش ورزید تا شورشیان را از دستیازی احتمالی به زور بازدارد و آن‌ها را قانع کند که کتاب مقدس هم‌چون مرجع برین در پهنهٔ ایمان نمی‌تواند هیچ راه‌حلی برای مسائل زندگی مدنی یا اقتصادی بیاورد. افزون بر این، او از این سرپیچید که آزادی مسیحی را به آزادی سیاسی پیوند زند. این رویکرد لوتر سرخوردگی ژرف کسانی را به‌بار آورد که از انجیلی که راهب آگوستینی موعظه می‌کرد انتظار دگرگونی و بهبود وضع زندگی خود را داشتند. البته نباید از دیده دور داشت که چنین رویکردی از هر نظر با اصول لوتر دم‌ساز می‌نمود، زیرا از دید او و با توجه به آموزهٔ دو حاکمیتِ او که برپایهٔ آن پهنهٔ ایمان و پهنهٔ زندگی عرفی از یکدیگر متمایز شمرده می‌شوند، پهنهٔ زندگی عرفی اساسآ در حوزهٔ صلاحیت زمام‌دار جای دارد.