کتاب الی الحبیب

کتاب الی الحبیب نوشتهٔ سیدعلی‌اصغر علوی و محمد عبدالحسین‌زاده است و انتشارات سدید آن را منتشر کرده است. این کتاب دربارهٔ شخصیت حضرت حبیب از یاران امام حسین (علیه السلام) است. 

درباره کتاب الی الحبیب

سیدعلی اصغر علوی و محمد عبدالحسین‌زاده پژوهشگر دینی هستند.

خوشا به حال اصحاب امام حسین علیه‌السلام که در اردوگاه حسینی قرار گرفتند؛ در حیاتشان با حسین بودند و در مماتشان با حسین هستند. هرکس به امام حسین علیه‌السلام سلام می‌کند، به شما اصحاب هم سلام می‌کند. بعد از این‌که «السلام علیک یا اباعبدالله» می‌گویی، بلافاصله بعد از آن سلام بر اصحاب می‌دهی «وعلی الارواح التی حلت بفنائک».

اصحاب بهترین وسیله ارتباط با امام هستند. بهترین مسیر برای وصول به امام عاشقان، اصحابش که عاشقش بودند، هستند. باید از اصحاب درس آموخت، چه درسی؟ در جواب می‌گوییم هزاران درس! ولی مهم‌ترین درسی که می‌توان آموخت، «مَعیّت» با امام است: اصحاب یک لحظه، هم‌نفسی و معیت با امام را ترک نکردند و این معیت باعث شد که هم در دنیا در حرم اربابشان باشند و هم در بهشت مصاحب امام باشند.

راستی واقعا اصحاب کیستند که این‌گونه قرب و منزلت یافتند و در بارگاه حسینی در کنار حسین هستند و هر بار که امام حسین را زیارت می‌کنی، باید آن‌ها را هم زیارت کنی، هر بار به امام سلام می‌دهی، به آن‌ها هم سلام می‌دهی؟ هر بار در کربلا یاد امام می‌کنی، آن‌ها هم به یادت می‌آیند. چه سرّی است که اصحاب جدای از امام نیستند؟

در فقه گفته می‌شود آب قلیل اگر به کر متصل باشد، دیگر حکم آب کر را دارد. اصحاب هم این‌گونه بودند. خود را به اقیانوسی وصل کردند که برای همیشه حضور دارد. پس آن‌ها هم حضورشان همیشگی است. این سرّ جاودانگی اصحاب امام حسین علیه‌السلام با خود امام است.

اما چرا از بین اصحاب، حبیب را گلچین کرده‌ایم؟!

حبیب تمامی ندارد، چون با قرآن و حسین علیه‌السلام است. چون قرآن و حسین تمامی ندارند. پس همراهان آن دو هم تمامی ندارند. از حبیب به وسعت قرآن و حسین می‌شود حرف زد.

حبیب شاگرد خصوصی امام حسین علیه‌السلام است. وقتی از حبیب تعریف می‌کنی، یعنی از کسی تعریف می‌کنی که امام به پایش شکسته شده است. وقتی از حبیب تعریف می‌کنی، دل امام را می‌بری. حبیب چون وصل به کرامت شده است، وجود خودش هم کریم است. پس حبیب تمام‌شدنی نیست، همیشگی است و این خصوصیت همه اصحاب عاشورایی است که تا عاشورا زیارتش جاری است. خواهند گفت: «و علی الاروح التی حلت بفنائک.»

خواندن کتاب الی الحبیب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند دربارهٔ اصحاب امام حسین (ع) بیشتر بدانند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب الی الحبیب

«بر اساس تعریف انسان کامل از منظر شهید مطهری، انسان کامل انسانی است که تمام ارزش‌ها در او به صورت یکسان رشد و نمو داشته باشد. ایشان در مورد انسان کامل می‌گویند:

«ارزش‌های گوناگونی است که در بشر وجود دارد: عقل، عشق، محبت، عدالت، خدمت، عبادت، آزادی و انواع دیگر ارزش‌ها. حال کدام انسان، انسان کامل است؟ او که فقط عابد محض است؟ او که فقط آزاده محض است؟ او که فقط عاشق محض است؟ او که فقط عاقل محض است؟ نه، هیچ‌کدام انسان کامل نیست. انسان کامل آن انسانی است که «همه این ارزش‌ها» «در حد اعلی‌» و «هماهنگ با یکدیگر» در او رشد کرده باشد. علی علیه‌السلام چنین انسانی است‌.

کمال انسان در تعادل و توازن اوست؛ یعنی انسان با داشتن این همه استعدادهای گوناگون آن وقت انسان کامل است که فقط به سوی یک استعداد گرایش پیدا نکند و استعدادهای دیگرش را مهمل و معطل نگذارد و همه را در یک وضع متعادل و متوازن، همراه هم رشد دهد که علما می‌گویند اساساً حقیقت عدل به توازن و هماهنگی برمی‌گردد.

مقصود از هماهنگی در این‌جا این است که در عین این‌که همه استعدادهای انسان رشد می‌کند، رشدش رشد هماهنگ باشد.»

ایشان انسان کامل را انسانی می‌دانند که همه ابعاد شخصیتی به طور هماهنگ رشد کرده باشد. همچنین ایشان یکی دیگر از ابعاد انسان کامل را جامع‌الاضداد بودن شخصیت انسان کامل می‌دانند.

تعبیر «جامع الاضداد بودن» که ما درباره انسان کامل می‌گوییم، صفتی است که از هزار سال پیش علی علیه‌السلام با آن شناخته شده است. حتی خود سید رضی در مقدمه نهج‌البلاغه می‌گوید: مطلبی که همیشه با دوستانم در میان می‌گذارم و اعجاب ‌آن‌ها را برمی‌انگیزم این موضوع است که جنبه‌های گوناگون سخنان علی علیه‌السلام [به گونه‌ای است‌] که انسان در هر قسمتی از سخنان او که وارد می‌شود، می‌بیند به یک دنیایی رفته است: گاهی در دنیای عُبّاد است و گاهی در دنیای زهّاد، گاهی در دنیای فلاسفه است و گاهی در دنیای عرفا، گاهی در دنیای سربازان و افسران است و گاهی در دنیای حکام عادل، گاهی در دنیای قضات است و گاهی در دنیای مفتی‌ها. علی علیه‌السلام در همه دنیاها وجود دارد و از هیچ دنیایی از دنیاهای بشریت غایب نیست. 

پس می‌توان با مطالعه شخصیت انسان کامل و رجوع به او پاسخ مسایل را گرفت. حبیب که نمونه‌ای از انسان کامل است که می‌توان با رجوع به شخصیتش پاسخ مسایل و مشکلات را گرفت.

در این نوشته ما در صدد هستیم که ابعاد گوناگون شخصیت حضرت حبیب را که به طور متوازن رشد کرده است، بررسی کنیم. بدین منظور از هشت منظر که هر کدام بیانگر مساله‌ای است، به سراغ شخصیت حضرت حبیب رفته‌ایم. این هشت منظر عبارتند از:

۱- حبیب مبلغ

۲- حبیب تشکیلاتی

۳- حبیب قرآنی

۴- حبیب دین‌شناس

۵- حبیب رفاقت

۶- حبیبت رقابت

۷- حبیب مهدی

۸- حبیب ولی»