کتاب اکسیژن برای مرده ها نیست

کتاب اکسیژن برای مرده‌ ها نیست نوشتهٔ هبه کمال ابوندی و با ترجمهٔ انسیه‌سادات هاشمی، توسط نشر کتابستان معرفت منتشر شده است. این رمان با محوریت تحولات اجتماعی و سیاسی کشورهای عربی، به‌ویژه فلسطین، روایت می‌شود و دغدغه‌های انسانی و اجتماعی را در بستر داستانی معمایی و پرکشش به تصویر می‌کشد. نویسنده با بهره‌گیری از تجربه‌های زیسته و نگاه شاعرانه، داستانی چندلایه را خلق کرده که در آن مفاهیمی چون آزادی، عدالت، هویت و مقاومت در برابر ظلم، در هم تنیده‌اند. نسخه‌ٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اکسیژن برای مرده ها نیست

کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست اثری از نویسنده و فعال فلسطینی، هبه کمال ابوندی است که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد و به سرعت مورد توجه قرار گرفت. این رمان که با لحنی عمیق و درون‌نگرانه نوشته شده، تنها یک داستان نیست، بلکه تلاشی ادبی برای بیان واقعیت‌های اجتماعی، سیاسی و عاطفی مردمان تحت فشار است. ابوندی با الهام از تحولات سیاسی و اجتماعی در منطقهٔ عربی، اثری خلق کرده که هم‌زمان شخصی و جمعی است و به کاوش در مفاهیم آزادی، عدالت و هویت فردی و جمعی در بستر پیچیده جامعهٔ فلسطینی و جهان عرب می‌پردازد.

کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست یک رمان اجتماعی‌سیاسی است که فضای آن به‌طور عمده در بستر انقلاب‌ها و تحولات کشورهای عربی شکل می‌گیرد. ابوندی در این اثر، تصویری از انسان عرب در دوران انقلاب‌های معاصر ارائه می‌دهد و با پرهیز از محدود کردن جغرافیای داستان، آن را به تجربه‌ای جمعی و فراتر از مرزهای یک کشور بدل می‌کند. این رویکرد به نویسنده امکان می‌دهد تا مسائل جهانی‌تری را در قالب یک روایت محلی بررسی کند و خواننده را به تأملی عمیق‌تر درباره شرایط انسانی در بحبوحه بحران‌ها دعوت نماید.

ساختار کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست مبتنی بر روایت اول‌شخص است و شخصیت اصلی، آدم، درگیر ماجراهایی می‌شود که با قتل‌های سیاسی، فساد ساختاری و بحران هویت گره خورده‌اند. این انتخاب ساختاری، به خواننده اجازه می‌دهد تا از نزدیک با افکار و احساسات شخصیت اصلی همراه شود و بحران‌های درونی و بیرونی او را حس کند. روایت داستان با لحن شاعرانه و توصیف‌های عمیق، خواننده را به دل بحران‌های اجتماعی و روانی می‌برد و تصویری از مبارزات درونی و بیرونی فرد در برابر سیستم‌های فاسد ارائه می‌دهد.

کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست اثری است که به دلیل ترکیب عناصر داستانی با مسائل جدی اجتماعی و سیاسی، خواننده را جذب خود می‌کند. فضای معمایی و تعلیق‌آمیز داستان، جذابیت آن را دوچندان کرده و در کنار مضامین عمیق آن، یک تجربه خواندنی چندوجهی را فراهم می‌آورد. ابوندی با مهارت، پازل‌هایی از واقعیت و خیال را در هم می‌تند تا به یک تصویر جامع از وضعیت انسان در جهان معاصر برسد.

در نهایت، رمان اکسیژن برای مرده‌ها نیست در دوره‌ای نوشته شده که تحولات سیاسی و اجتماعی در منطقهٔ عربی به اوج خود رسیده بود. ابوندی با خلق این اثر، نه تنها یک داستان سرگرم‌کننده ارائه می‌دهد، بلکه به‌عنوان یک فعال و نویسنده، صدای مردم تحت ستم می‌شود و به پرسش‌های بنیادین دربارهٔ معنای زندگی، مبارزه و امید در دنیایی پر از بی‌عدالتی پاسخ می‌دهد. این کتاب، اثری مهم و ماندگار در ادبیات معاصر عربی محسوب می‌شود که مرزهای داستان‌سرایی را فراتر برده و به یک بیانیهٔ فرهنگی تبدیل شده است.

خلاصه داستان اکسیژن برای مرده ها نیست

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! 

داستان کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست با روایت آدم، شخصیت اصلی، آغاز می‌شود؛ مردی که درگیر بحران‌های شخصی و خانوادگی است و به‌تازگی به‌عنوان رئیس واحد ویژهٔ اطلاعات منصوب شده است. او با گذشته‌ای پر از زخم و خاطرات تلخ، تلاش می‌کند در میان آشوب‌های سیاسی و اجتماعی کشور، معنایی برای زندگی و هویت خود بیابد. روایت داستان با قتل‌های زنجیره‌ای مقامات بلندپایهٔ حکومت گره می‌خورد و آدم ناخواسته وارد پرونده‌هایی می‌شود که نه‌تنها سرنوشت خودش، بلکه سرنوشت جامعه را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در این مسیر، آدم با شخصیت‌هایی چون رامی (افسر اطلاعاتی باتجربه)، فاتن (همسرش)، مادرش و عزیز لطفی (متهم اصلی پرونده‌های انفجار و قتل) روبه‌رو می‌شود. هرکدام از این شخصیت‌ها بخشی از معمای بزرگ‌تر را شکل می‌دهند و آدم را به جست‌وجوی حقیقت وادار می‌کنند. 

داستان کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست با لایه‌هایی از تردید، خیانت، عشق، فقدان و امید پیش می‌رود و در بستر بحران‌های اجتماعی، به بررسی مفاهیمی چون آزادی، عدالت، فساد و مسئولیت فردی می‌پردازد. در طول روایت، آدم با چالش‌های روانی و اخلاقی دست‌وپنجه نرم می‌کند و تلاش دارد میان وظیفهٔ شغلی و احساسات شخصی تعادل برقرار کند. فضای داستان آکنده از تعلیق، ناامنی و تردید است و نویسنده با پرداختن به جزئیات زندگی شخصیت‌ها، تصویری ملموس از جامعه‌ای در آستانهٔ فروپاشی ارائه می‌دهد. پایان داستان باز گذاشته شده و سرنوشت شخصیت‌ها در هاله‌ای از ابهام باقی می‌ماند، تا خواننده را به تأمل دربارهٔ معنای زندگی، مرگ و مقاومت وادارد.

چرا باید کتاب اکسیژن برای مرده ها نیست را بخوانیم؟

این رمان با روایتی چندلایه و شخصیت‌پردازی عمیق، تصویری از انسان معاصر در مواجهه با بحران‌های اجتماعی و فردی ارائه می‌دهد. کتاب حاضر نه‌تنها به مسائل سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی می‌پردازد، بلکه دغدغه‌های وجودی، هویت و معنای زندگی را نیز کاوش می‌کند. روایت داستان با فضاسازی معمایی و توصیف‌های شاعرانه، خواننده را به دل بحران‌های انسانی می‌برد و او را با پرسش‌هایی دربارهٔ آزادی، عدالت و مسئولیت فردی روبه‌رو می‌سازد. این کتاب فرصتی است برای مواجهه با تجربه‌های زیستهٔ مردمی که در میانهٔ آشوب و سرکوب، به‌دنبال امید و رهایی‌اند.

خواندن کتاب اکسیژن برای مرده‌ ها نیست را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ کتاب اکسیژن برای مرده‌ها نیست برای علاقه‌مندان به رمان‌های اجتماعی-سیاسی، دوست‌داران ادبیات معاصر عرب و کسانی که دغدغهٔ مسائل هویت، آزادی و عدالت دارند، مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال روایتی متفاوت از تحولات منطقهٔ عربی و تجربهٔ زیستهٔ مردم فلسطین هستند، این اثر پیشنهاد می‌شود.

اکسیژن برای مردگان نیست چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

کتاب اکسیژن برای مردگان نیست با دریافت جایزهٔ دوم در مسابقهٔ خلاقیت عربی «شارجه»، اعتبار و ارزش هنری خود را اثبات کرده و به‌عنوان یک اثر مهم در ادبیات معاصر عربی شناخته می‌شود.

درباره هبه کمال ابوندی

هبه کمال صالح ابوندی متولد ۲۴ ژوئن ۱۹۹۱، نویسنده، شاعر و داستان‌نویس فلسطینی اهل روستای متروکه بیت جیرجا بود که در نوار غزه زندگی می‌کرد. او نوشته‌های خود را به بیان دردهای مردم و آرمان فلسطین اختصاص داد و در جریان عملیات «طوفان الاقصی» به شهادت رسید. او در سال ۱۹۹۱ در مکه به دنیا آمد. هبه ابوندی مدرک کارشناسی بیوشیمی و کارشناسی‌ارشد تغذیه‌درمانی را از دانشگاه «الازهر» غزه و دیپلم بازآموزی تربیتی را از دانشگاه اسلامی غزه گرفت. او در مرکز راسل برای کودکان باهوش و خلاق، در بخش علوم، به‌عنوان سرپرست فعالیت می‌کرد. او در داستان‌نویسی و شعر سرآمد بود و در رمان «اکسیژن برای مردگان نیست»، تصویر فرد عرب در زمان انقلاب‌های عربی را به تصویر کشید.

هبه ابوندی در سال ۲۰۲۱ به‌عنوان داوطلب در برنامهٔ آموزش از راه دور با عنوان «ویکی‌حقوق»، در دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا فعالیت کرد و ویراستار زبان‌شناختی مقالات بود. او روز جمعه، ۲۰ اکتبر ۲۰۲۳، در جریان عملیات «طوفان الاقصی» به شهادت رسید. وزارت فرهنگ فلسطین در بیانیه‌ای در سوگ او اعلام کرد: «نویسنده و شاعر، هبه کمال ابوندی، در نتیجهٔ تجاوزات مداوم علیه مردم ما در غزه، به شهادت رسید.»

بخشی از کتاب اکسیژن برای مرده ها نیست

«من اینجا تنها نیستم! وقتی می‌گویم اینجا، منظورم این بدن انسانی است که از پمپ قرمز سمت چپ بالا شروع می‌شود. بعد شاخه‌شاخه می‌شود تا به دست و پا و اتاق فرمان بالا می‌رسد که به آن ذهن می‌گویند. من با همهٔ اینها، در این شاهکار معماری زنده حبس شده‌ام. آنها را در خود حس می‌کنم. نفس‌هایشان در ریه‌هایم جمع شده است. صدا و تف سرفه‌هایشان سرم را پر کرده است. سروصدایشان با مجاری شنیداری‌ام بازی می‌کند. فریادشان به دیوار گوشم می‌کوبد و بوی عرقشان از منافذ پوستم بیرون می‌زند. دیگر نمی‌توانم تحملشان کنم! اینجا خیلی برایمان تنگ شده است. «اینجا» از امروز دیگر برای هیچ‌کس جا ندارد. می‌خواهم از خودم بیرون بزنم. بروم به جایی راحت‌تر و بزرگ‌تر. من! منظورم از من همان کسی است که هر بار می‌خواهم جلوی آینه بروم، سر راهم سبز می‌شود. این «من» خیلی بزرگ‌تر از این کت و شلوار و ماشین و خیلی مهم‌تر از شناسنامه و پلاک و دفترچه بیمه است. رویایی است که بیداری ظرفیتش را ندارد. وطنی است که مرزهای جغرافیا او را در آغوش نگرفته‌اند. شعری است که اگر همهٔ جنگل‌های آمازون کاغذ و قلم شوند، برایش کافی نیستند. انسانی است که هنوز به انسانیتش دست نیافته است!»