کتاب مقدمه ای بر عدالت

کتاب مقدمه ای بر عدالت نوشتهٔ سعید طاهری و حسین صادقی و لطفعلی عاقلی توسط انتشارات نور علم منتشر شده است. نویسندگان در این اثر به بررسی عمیق مفهوم عدالت می‌پردازند. این کتاب عدالت را نه تنها از منظر مبانی فلسفی دیرینه آن، بلکه با در نظر گرفتن چالش‌های نوظهور ناشی از پیشرفت‌های شگفت‌انگیز فناوری در عصر حاضر، مورد کنکاش قرار می‌دهد. هدف اصلی آن، ارائه یک فهم جامع و کاربردی از عدالت در تمامی ابعاد آن، از جمله عدالت اجتماعی و مفهوم برابری در جنبه‌های اقتصادی و فناوری است. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه دریافت کنید.

درباره کتاب مقدمه‌ ای بر عدالت

کتاب مقدمه‌ای بر عدالت فراتر از یک بررسی نظری صرف، به یک تحلیل جامع از مفهوم عدالت در بستر تاریخ و تحولات معاصر می‌پردازد. نویسندگان با استناد به متون کهن و منابع دینی، نشان می‌دهند که عدالت از ازل همواره دغدغه اصلی بشر بوده است؛ از قوانین باستانی سومر و بابل، تا اندیشه‌های زرتشتی در ایران باستان که عدالت را محور هستی و خویشکاری طبقات می‌دانست، و آیات قرآنی که برپایی عدالت را هدف اصلی رسالت پیامبران می‌خوانند. در ادامه، کتاب به ضرورت بررسی عدالت در عصر دانش و فناوری می‌پردازد، جایی که هوش مصنوعی و رباتیک، مسائل هنجاری جدیدی را در فلسفه سیاسی، اخلاق و اقتصاد مطرح می‌کنند. این کتاب نه تنها به گونه‌شناسی مفهومی عدالت در نظریه‌های گوناگون می‌پردازد، بلکه با تحلیل آزادی و ظلم، به دنبال دستیابی به معرفتی کاربردی از عدالت است که در روابط فردی و اجتماعی تجلی یابد و مشروعیت قوانین را تضمین کند. در مجموع، این اثر با رویکردی میان‌رشته‌ای، بر آن است که نشان دهد عدالت ریشه در فطرت انسان دارد و برای ثبات و پایداری هر جامعه‌ای حیاتی است، حتی اگر رسیدن به آن مسیری دشوار باشد.

خلاصه کتاب مقدمه ای بر عدالت

کتاب مقدمه‌ای بر عدالت به کنکاش عمیق در مفهوم عدالت می‌پردازد و ریشه‌های آن را از متون کهن (مانند لوحه‌های گلی سومری، قانون حمورابی، آیین زرتشتی) و اندیشه‌های دینی (آیات قرآن کریم) تا دوران معاصر دنبال می‌کند. نویسندگان تاکید می‌کنند که عدالت از دیرباز محور مباحث فلسفی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بوده و همواره مطلوب جویندگان سعادت قلمداد شده است. در بخش‌های بعدی، کتاب با توجه به پیشرفت‌های خیره‌کننده دانش و فناوری، به بررسی چالش‌هایی می‌پردازد که هوش مصنوعی و رباتیک برای مفهوم عدالت ایجاد می‌کنند. این کتاب با بهره‌گیری از رویکردهای علمی و میان‌رشته‌ای، به دنبال گونه‌شناسی مفهومی عدالت در نظریه‌های مختلف، واکاوی جنبه‌های مختلف آن از جمله آزادی، و تقابل با مفاهیمی چون ظلم و جباریت است. هدف نهایی، دستیابی به معرفتی کاربردی از عدالت است که نه تنها در حوزه نظری، بلکه در عرصه‌های عملی نیز قابل اجرا باشد و به عنوان یک اصل اخلاقی، بنیان روابط عادلانه در جامعه و مشروعیت قوانین را شکل دهد. این کتاب بر این باور است که عدالت فضیلتی انسانی و فطری است که حیات جوامع بشری به آن وابسته است و بدون آن، هر جامعه‌ای به سوی اضمحلال پیش خواهد رفت.

چرا باید کتاب مقدمه‌ ای بر عدالت را بخوانیم؟

این اثر نه تنها به ریشه‌های عمیق و تاریخی مفهوم عدالت از دوران باستان تا ظهور ادیان الهی می‌پردازد، بلکه به شکلی نوآورانه آن را در بستر چالش‌های معاصر فناوری، به ویژه هوش مصنوعی و رباتیک، تحلیل می‌کند. این کتاب درکی جامع از عدالت به عنوان یک اصل اساسی برای پایداری جامعه ارائه می‌دهد و خواننده را قادر می‌سازد تا نه تنها ابعاد فلسفی و اخلاقی، بلکه جنبه‌های اقتصادی و فناورانه برابری و انصاف را درک کند. با خواندن این کتاب، شما می‌توانید به ابزارهای فکری لازم برای تحلیل انتقادی مسائل پیچیده عدالت در دنیای امروز، که به سرعت در حال دگرگونی است، دست یابید و جایگاه حیاتی آن را در سعادت فردی و اجتماعی بشناسید.

خواندن کتاب مقدمه‌ای بر عدالت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب را به دانشجویان و پژوهشگران در رشته‌های فلسفه، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد، حقوق و مطالعات فناوری، به دلیل رویکرد جامع و میان‌رشته‌ای آن به مفهوم عدالت، سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران در حوزه‌های مختلف، که به دنبال درک عمیق‌تر از عدالت اجتماعی و راهکارهای تحقق آن در مواجهه با تحولات اقتصادی و فناورانه هستند، علاقه‌مندان به مباحث فلسفی و اخلاقی که می‌خواهند ارتباط مفاهیم کهن عدالت را با مسائل نوظهور مانند هوش مصنوعی و اخلاق فناوری درک کنند و کسانی که نگران آینده جامعه بشری و لزوم برقراری انصاف، برابری و دوری از ظلم و تبعیض هستند و می‌خواهند نقش بنیادین عدالت را در ثبات و پیشرفت جوامع بشناسند، پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب مقدمه ای بر عدالت

«باور به این‌که طبع بشر اساساً اجتماعی است پیامدهای بسیار مهمی برای عقیدهٔ منافع خصوصی به‌دنبال دارد. زیرا، اگر افراد به «خیر و خوبی» هم‌نوعان توجه کنند، منافع خصوصی آن‌ها از منافع جمعی همه جدایی‌ناپذیر می‌شود. به‌سخن دیگر، سوسیالیست‌ها با هرگونه فرق‌گذاری بین منافع خصوصی و عمومی مخالفت می‌کنند، این وضع آن‌ها را به عقیدهٔ هماهنگی طبیعی اجتماعی، و نه تضاد و رقابت متمایل می‌کند. هرمفهومی از منافع عمومی باید درک و فهم درستی از چیزی که «عمومی» معنا می‌دهد، مبتنی باشد. «عموم» نشان‌دهندهٔ همهٔ اعضای یک جامعه است، نه صرفاً بیشترین شمار یا اکثریت فراگیر آن. منافع خصوصی چندگانه و رقابت آمیز است. درحالی‌که منافع عمومی غیر قابل تقسیم است؛ منافعی که به هر عضوی از عموم سود می‌رساند. اما دو مفهوم متفاوت از منافع عمومی وجود دارد. نخست مفهومی که بر اندیشهٔ منافع مشترک یا همه‌گانی مبتنی است. از این دیدگاه می‌توان گفت اگر افراد تصور کنند که اقدامی یا سیاستی به‌سود هریک از آن‌ها است، در این معنا که با منافع آن‌ها هم پوشانی دارد، در این منافع شریک می‌شوند. درمفهوم دوم، عقیده‌ای جایگزین و تندروترین عقیدهٔ منافع عمومی، نه‌چندان برمنافع خصوصی مشترک که بر منافع عمومی به‌صورت یک هیأت جمعی مبتنی است. این دیدگاه، به‌جای این‌که عموم را جمع افرادی ببیند که منفع‌شان ممکن است هم‌پوشانی داشته یا نداشته باشد، عموم را واحدی جمعی می‌داند که منافع مشترک و متمایزی دارد. این اندیشهٔ روسو بود که منافع عمومی را به‌شکل «ارادهٔ عمومی» مطرح کرد (همان، صص ۳۶۰-۳۵۹).»