کتاب مقاومت آفرینش است

کتاب الکترونیکی «مقاومت آفرینش است» نوشته‌ٔ فلورانس اوبنا، میشل بن سایق و ترجمهٔ حمید نوحی است و توسط نشر چرخ منتشر شده است. این کتاب به‌ویژه به واکاوی جنبش‌های اعتراضی و اجتماعی در دنیای معاصر پرداخته و از این نظر که برای دگرگونی اجتماعی چگونه می‌توان از مسیرهایی غیرسنتی وارد عمل شد، چشم‌اندازهای جدیدی را ارائه می‌دهد.

درباره کتاب مقاومت آفرینش است

کتاب «مقاومت آفرینش است» به بررسی تجربیات و جنبش‌های معاصر در زمینه مبارزه‌های اجتماعی می‌پردازد. نویسندگان در این کتاب تلاش دارند به‌جای ارائه یک نظریه‌ یا مدل برای دگرگونی اجتماعی، تجربیات متکثر و پراکنده جنبش‌های اجتماعی را که در دهه‌های اخیر در کشورهای مختلف به وجود آمده‌اند، درک و تحلیل کنند. این کتاب نقدی است بر ساختارهای سنتی مبارزات اجتماعی که نیاز به رهبری و برنامه‌ریزی دقیق دارند. در عوض، نویسندگان به‌ویژه بر جنبش‌هایی تأکید دارند که فاقد رهبری مرکزی و ساختار منظم هستند و در عوض بر مشارکت جمعی و عدم تمرکز قدرت تکیه دارند. در این راستا، آن‌ها از تجربه‌های کشورهای مختلف مانند آرژانتین، فرانسه و ایتالیا استفاده کرده‌اند. نویسندگان کتاب با این فرضیه به پیش می‌روند که اگر «امر جهان‌شمول» وجود داشته باشد، این امر نه در چارچوب یک الگوی ثابت و انتزاعی بلکه درون خود موقعیت‌های عینی اجتماعی است که در آن‌ها شاهد مقاومت و دگرگونی هستیم. مفاهیم اصلی کتاب مقاومت آفرینش است عبارت‌اند از:

مقاومت به‌عنوان آفرینش: یکی از مفاهیم کلیدی کتاب، همان‌طور که از عنوان آن پیداست، این است که مقاومت، در عین خشونت یا مبارزات سخت، باید منجر به خلق جهان‌های نوین شود وگرنه محکوم به شکست خواهد بود.

جنبش‌های معاصر بدون رهبری: برخلاف جنبش‌های گذشته که بر رهبری فردی یا سازمانی تأکید داشتند، در این کتاب به جنبش‌هایی اشاره می‌شود که فاقد ساختار رهبری هستند و به‌جای آن بر خوداتکایی و تصمیم‌گیری جمعی تأکید دارند.

فرار از انگاره‌های کلاسیک اعتراض: در این کتاب به‌طور خاص از سرپیچی از الگوهای سنتی اعتراض و مبارزه اجتماعی صحبت می‌شود. نویسندگان معتقدند که چنین سرپیچی‌هایی نه‌تنها ضعف نیست، بلکه نقطه قوت و سکوی پرش این جنبش‌ها است.

پیوستگی مقاومت با آفرینش: در فلسفه ژیل دلوز، مقاومت نه تنها واکنش به بحران‌ها و مشکلات است، بلکه نوعی آفرینش است که می‌تواند فضای جدیدی برای تفکر و عمل اجتماعی فراهم آورد.

هدف این کتاب این است که به تحلیل و بازخوانی شرایط اجتماعی کنونی بپردازد و بر چالش‌هایی که پیش روی مبارزات اجتماعی قرار دارد، نور بیفکند. همچنین این کتاب قصد دارد نشان دهد که دگرگونی اجتماعی می‌تواند از مسیرهای جدید و غیرسنتی بگذرد و به ایجاد جهان‌های نوین منتهی شود.

کتاب مقاومت آفرینش است را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب «مقاومت آفرینش است» برای کسانی که به تحلیل جنبش‌های اجتماعی و تفکر انتقادی درباره سیاست‌های نولیبرالیسم و چگونگی دگرگونی‌های اجتماعی علاقه دارند، مناسب است. این کتاب همچنین برای پژوهشگران و فعالان اجتماعی که به دنبال مسیرهای جدید برای مبارزه و تغییر در جامعه هستند، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب مقاومت آفرینش است

«گرچه این تظاهرات، به‌راستی، چنان که در فن عکاسی گویند، مخالفت‌ها را «ظاهر» کرد، در همان حال آثاری منفی نیز در بر داشت: این احساس نادرست که گویی در این میان چیز ناشناخته‌ای وجود ندارد. درحالی‌که این‌بار، به‌رغم برخی شباهت‌های ظاهری، این جنبش در واقع به طور گسترده با اشکال اعتراضی سنتی قطع رابطه کرده است: اگر موجودیت و ویژگی‌های آن تا مدت زیادی شناخته نشده بود، بی‌تردید ناشی از آن بود که ابزار و روش شناخت آن در دسترس نبود. در واقع، تا آن هنگام وضعیت یک جنبش با چه ابزاری سنجیده می‌شد؟ با تعداد هواداران، با سازمان‌های حامی‌اش، با برنامه‌هایش، با وزنهٔ انتخاباتی‌ای که مؤسسات نظرسنجی به آن نسبت می‌دادند یا با توان مبارزاتی‌اش؛ درحالی‌که دقیقاً همین سنجه‌هاست که امروزه زیر سؤال رفته است.

امروزه دیگر نه بی‌خانمان‌های برزیلی، نه پیکه‌تروس‌ها۴ی آرژانتینی و بولیویایی، نه آشوبگران الجزایر (به‌ویژه در منطقهٔ قبایل۵)، نه فعالان ضدجهانی‌سازی اروپایی، هیچ‌یک کسب قدرت را هدف اصلی جنبش خود نمی‌داند. این موضع به‌ویژه در دموکراسی‌های غربی می‌تواند گسستی بنیادی و جدی با سازوکارهای سیاسی سنتی باشد؛ موضعی که عموماً باعث گیجی و سردرگمی و حتی عدم‌درک در افکار عمومی می‌شود. اینان می‌گویند: اگر همهٔ این‌ها برای مشارکت در انتخابات یا دست‌کم کوششی برای تأثیرگذاری بر دولت‌ها نیست، پس به چه دردی می‌خورد؟ برای بسیاری از معاصران، دگرگونی اجتماعی منحصراً از طریق پرش به رأس دولت تحقق می‌یابد. ما برحسب عادت، از قرن‌ها پیش، شورش‌ها، انقلاب‌ها و انتخابات را کوشش‌هایی برای فتح حکومت تلقی می‌کنیم، به طوری که گویا در مقر حکم‌رانی دستگاهی قرار دارد که می‌تواند جوامع نوینی تولید کند.»